Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων Γυμνασίου 2019-2020

Αισθάνομαι την ανάγκη να συμμετάσχω στη συζήτησή σας γιατί διαπιστώνω πως ενώ τα διάφορα προβλήματα προσδιορίζονται και αναλύονται εκτενώς, δεν υπάρχει αναφορά στο τι συμβαίνει εκτός των ορίων της Ελλάδας αλλά εντός των ορίων της Ευρώπης: συγκεκριμένα με αφορμή το σχόλιο σχετικά με την άδεια διδασκαλίας της ιστορίας σε εκπαιδευτικούς άλλων ειδικοτήτων, θέλω να σας πληροφορήσω πως αυτό είναι εφαρμογή τακτικής που ήδη εφαρμόζεται στις χώρες κυρίως της βορειοδυτικής Ευρώπης. Η ιστορία αποτελεί εδώ και περίπου 10 χρόνια το "παραπαίδι" της σχολικής ύλης. Οι ώρες έχουν μειωθεί, είναι "δευτερεύον" μάθημα και επιπλέον υπάρχει η τάση να δίνεται η άδεια διδασκαλίας της ιστορίας σε εκπαιδευτικούς άλλων ειδικοτήτων. Είναι τάση που εφαρμόζεται και σε ορισμένα άλλα μαθήματα (π.χ. μαθήματα). Δεν βλέπω όμως να είναι γνωστό αυτό στην εκπαιδευτική κοινότητα στην Ελλάδα και απορώ μετά από τόσα και τόσα εκπαιδευτικά προγράμματα ανταλλαγής και επιμορφωτικά σεμινάρια... Μόλις εδώ και ένα-δύο χρόνια παρατηρείται κάποια προσπάθεια να αλλάξει η κατάσταση εφαρμόζοντας τον θεσμό βράβευσης του "καλύτερου εκπαιδευτικού ιστορίας της χρονιάς" αλλά ακόμα υπάρχει η απαξίωση για το μάθημα της ιστορίας. Φυσικά αυτό εντάσσεται σε στρατηγική συγκεκριμένης πολιτικής σχετικά με το συγκεκριμένο μάθημα. Πόσον μάλλον στην Ελλάδα που κατηγορείται πως είναι "εγκλωβισμένη" στην ιστορία της.

Αγαπητέ κ. Ιστορικοί εκτός σχολείου
Πιστεύετε ότι θα ήταν εύκολο, αποδεκτό και εφαρμόσιμο η ιστορία να διδάσκεται μόνο από ιστορικούς (απαράδεκτη η διδασκαλία από συναδέλφους άλλων άσχετων ειδικοτήτων), τα αρχαία και τα λατινικά μόνο από κλασικούς φιλολόγους, η γλώσσα μόνο από φιλολόγους που τη διδάσκονται στη σχολή τους δηλ. φιλολόγους του τμ. Φιλολογίας; Εγώ συμφωνώ μαζί σας, πρέπει τα μαθήματα να διδάσκονται από αυτούς που τα έχουν δπουδάσει, ωστόσο θα ήσασταν πολύ χαρούμενος σε βάθος χρόνου αν χρειαζόταν να πηγαίνετε σε 5 σχολεία για να καλύψετε το ωράριο σας;

Δεν θα ήθελα να συνεχίσω την μακρηγορία του συναδέλφου με το προσωνύμιο "Ιστορικοί εκτός σχολείων, αναγνωρίζοντας την αγωνία του για εργασία. Προσπαθώντας να μιλήσω συνοπτικά παρεξηγήθηκα. Πάντως, δεν απέκλεισα τους Ι-Α συναδέλφους οι οποίοι είναι καθόλα άξιοι, αφού τυχαίνει να έχω και τέτοιο πτυχίο, εκτός από Φιλολογικό. Ας αποφασίσει η πολιτεία να γίνει επιτέλους διαγωνισμός τύπου ΑΣΕΠ, όπου θα γίνει διαχωρισμός των ειδικοτήτων των μαθημάτων του ΠΕ02, καθώς και στις άλλες ειδικότητες και να διευθετήσει τις συνέπειες στο σχολείο. Στο προηγούμενό μου άρθρο υποστήριξα μια ομαλή μετάβαση σε βάθος χρόνου, μεσοπρόθεσμα. Τώρα, για λύση στο πρόβλημά μας συμφωνώ με την πρόταση της συναδέλφου Ξανθ. Άννα και άλλων, που κατατέθηκαν. Ο σχολιασμός μου "Η χώρα μπανανία". Το 1978, την επόμενη μέρα από την θαυμαστή διάσωση του J.. 747 στην Αθήνα, οι εφημερίδες κυκλοφορούσαν με τον πρωτοσέλιδο πηχυαίο τίτλο "Ιδιώνυμο η φοροδιαφυγή". Τί γίνεται σήμερα στη χώρα μας. Λυπάμαι πάρα πολύ...Ας ξυπνήσουμε. Το θέμα δεν είναι μόνο πολιτικό...

Ακολουθώ το παλιό πρόγραμμα σπουδών στην ιστορία μέχρι να γίνει επικοινωνία με την Σύμβουλο.

Ο κάθε εκπαιδευτικός ξέρει ότι όταν μπαίνει στην τάξη αυτά είναι λόγια του αέρα, ας μην κάνουν κόπο να εκτυπώνουν κάθε χρόνο.

Ας αρχίσουμε να κατευθύνουμε τα παιδιά να διαβάζουν βιβλία και PDF από το Διαδίκτυο, να μάθουν Γλώσσα και Ιστορία και όχι αυτό το ανεμάρτιστο μπάχαλο.

Να κατεβάσουμε ντοκυμαντέρ από τα διάφορα πανεπιστήμια, να ανοίξει το μυαλό των παιδιών που παραμένει περιορισμένο σε αυτόν τον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας.

Μέχρι στιγμής συνάδελφοι ακολουθείτε τις νέες οδηγίες ή των προηγούμενων ετών;

Έχουμε κάποια ενημέρωση για το θέμα;

Επι της ουσιας,γνωριζει κανεις τι θα ισχυσει για φετος;

Απάντηση στην κ. Τσούμα.

Το ζήτημα δεν είναι μόνο πρακτικό. Το ζήτημα μας υπερβαίνει και χρήζει λύσης στη δημόσια σφαίρα. Δεν είναι "κουβέντες που δεν βγάζουν πουθενά". Εδώ απλώς αποτυπώνουμε μια παθογένεια, όχι απλά ένα πρόβλημα αλλά κάτι πολύ περισσότερο, καθώς οι επιπτώσεις του δεν είναι μόνο εκπαιδευτικές, αλλά πολυδιάστατες, αγγίζοντας κάθε έκφανση της κοινωνίας, για γενιές. Η Ιστορία δεν μόνο ένα μάθημα, δώστε μου ένα πρόγραμμα να το διδάξω. Δεν είναι μόνο γεγονοτολογία, πότε έγινε το Πολυτεχνείο, η Μικρασιατική καταστροφή ή η Συνθήκη των Σεβρών. Η Ιστορία είναι μελέτη κάθε τοµέα της ανθρώπινης δράσης, είναι κατεξοχήν μάθημα κριτικής σκέψης, ενσυναίσθησης, ιστορικής κατανόησης και ιστορικού προσανατολισμού, με στόχο την κριτική εξέταση, την σφαιρική και πολυεπίπεδη κατανόηση των όσων έχουν συµμβεί στο παρελθόν με βάση τα ερωτήματα και τους προβληµματισµούς που γεννά η εκάστοτε ιστορική συγκυρία.

Όποιος εκπαιδευτικός αποσκοπεί στο συλλογικό συμφέρον των παιδιών και κατ'επέκταση της κοινωνίας, δεν θα δεχόταν, απο ήθος και μόνο, να διδάξει κάτι που δεν έχει διδαχθεί. Για να γίνω απολύτως κατανοητός, θα χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα: ας πούμε ότι ο Θεολόγος μπαίνει να διδάξει Αρχαία. Κάνει, για ένα εξάμηνο, αρχαία και λατινικά στο ΠΠΣ της Θεολογικής. Μπορεί να συγκριθεί με το Φιλολογίας που έχει όλο το ΠΠΣ μαθήματα ΑΕ και Λατινικής Γραμματείας, Γλωσσολογίας, Ειδική Διδακτική της Γλώσσας κ.α.; έχει την ίδια εξειδίκευση; όχι, θα πείτε. Τότε με ένα ΥΕ στη Βυζαντινή Ιστορία, πως μπορεί ο Θεολόγος να διδάξει Ιστορία; Γιατί όλα τα υπόλοιπα μαθήματα Ιστορίας που διδάσκεται, είναι σχετικά με την θρησκεία, τα δόγματα κλπ και ουδεμία σχέση έχουν με την μεθοδολογία ή την επιστημολογία της Ιστορίας ή με το πρόγραμμα σπουδών των Ιστορικών και Ιστορικών-Αρχαιολογικών ΑΕΙ. Ομοίως και οι ΠΕ05-06-07-34-78. Ομοίως, όμως, και ο ΠΕ02, έχοντας, μόνο Αρχαία Ελληνική Ιστορία, για ελάχιστα εξάμηνα, ποιά ειδίκευση έχει στην Ιστορία σε σχέση με τους αποφοίτους του Ι-Α που έχουν ένα ΠΠΣ δομημένο με διδασκαλία όλων των ιστορικών περιόδων; σε κάποια Ιστορικά τμηματα, παλαιότερα, απαιτούσε για την λήψη πτυχίου Ιστορίας, επιτυχής παρακολούθηση 56 μαθήματων και πτυχιακή εργασία και πρακτική σε σχολείο. Με ειδική διδακτική της Ιστορίας, με αξιοποίηση πηγών, με, με, με. Ναι, ματαιοπονούμε, το ξέρουμε. Γιατί είναι ένα πρόβλημα που δεν θέλουν πολλοί να επιλυθεί, συμπεριλαμβανομένων και των αγαπητών συναδέλφων εκπαιδευτικών. Γιατί εαν αυτό συνέβαινε σε οποιοδήποτε άλλο κλάδο, αν έβγαινε μια ΥΑ που έθιγε, π.χ., τα συμφέροντα των ΠΕ060 , δίνοντας αναθέσεις σε ΠΕ87.09 ή των ΠΕ70 δίνοντας αναθέσεις σε ΠΕ02, ή των ΠΕ02, δίνοντας αναθέσεις σε ΠΕ01, θα έκλειναν τα σχολεία απο τις αντιδράσεις. Ωστόσο, με σύμφωνη γνώμη όλων, οι Ιστορικοί είναι εκτός σχολείων. Ποιός ο λόγος να υπάρχουν Ι-Α ΑΕΙ, τότε; ας κλείσουν και αυτά, να τελειώνουμε με την ιστορική εκπαίδευση στην Ελλάδα.

Λυπάμαι, γιατί ακόμη μια φορά έχουμε ζητήματα πρακτικά και κάποιοι συνεχίζουν να ερίζουν για τους κλάδους και τα πολιτικά. Δεν νομίζω αυτός εδώ ο χώρος να είναι ο κατάλληλος για τέτοιου είδους συζητήσεις. Εδώ προσπαθούμε να δούμε τι θα κάνουμε φέτος, όχι να αναμασάμε χιλιοειπωμένες κουβέντες που όλοι ξέρουμε ότι δεν βγάζουν πουθενά.

Απαντώντας στον αγαπητό "Απόστολο"
Πότε θα ωριμάσει η διάκριση των κλάδων; γιατί ακαδημαϊκά, επιστημονικά, παιδαγωγικά, είναι απολύτως διακριτή τόσο στα ΑΕΙ που παρέχουν τίτλους σπουδών βάσει των επιστημονικών αντικειμένων, όσο και σε παγκόσμια κλίμακα, όπως υπαγορεύεται από την διδακτική της επιστήμης. Αναφέρεστε στο "πόσοι πια να διοριστούν στην δύσμοιρη εκπαίδευση" και ερωτώ: πόσοι Φιλόλογοι και άλλες ειδικότητες διορίστηκαν για να αναλάβουν να διδάξουν το μάθημα της Ιστορίας, χωρίς καμία εξεικίδευση; και πόσες γενιές, εξαιτίας της άγνοιας αυτών, βγαίνουν απο το δημόσιο σχολείο με πλήρη σύγχυση επί της ιστορίας; πόσα παιδιά, θεωρητικής κατεύθυνσης, επέλεξαν στις Πανελλήνιες Βιολογία έναντι Ιστορίας Γενικής, γιατί μπούχτισαν τα ίδια και τα ίδια; Αναφέρεστε σε "εξειδίκευση των εκπαιδευτικών". Μα, ο όρος και μόνο, προϋποθέτει κάποιος να είναι ήδη ειδικευμένος προκειμένου να εξειδικευθεί, διαφορετικά, τι να ενισχύσεις; Μήπως Ιστορικοί να εξειδικεύσουν τους ανειδίκευτους στην διδακτική και την επιστήμη της Ιστορίας, διδάσκοντές της; Τραγικός συλλογισμός. Το σχολείο "δεν είναι ερευνητικό κέντρο". Ο Ιστορικός δεν είναι μόνο ερευνητής. Είναι παιδαγωγός, είναι δημόσιος λειτουργός, εξειδικευμένος στην διδακτική πράξη. Το σχολείο οφείλει να προάγει την σκέψη, την κριτική θεώρηση και την γνώση, όπως έχει αποφανθεί βάση των προσεγγίσεων της γνωστικής ψυχολογίας και της κριτικής παιδαγωγικής. Και οι Ιστορικοί με εξειδίκευση στην διδακτική της ιστορίας, είναι οι μόνοι καθ'ύλην αρμόδιοι για την διδασκαλία της, ανεξαρτήτου τάξης. Ειδικότερα, η διεθνής βιβλιογραφία και εκπαιδευτική έρευνα για την διδακτικήτης Ιστορίας, προκρίνει την διδασκαλία του μαθήματος απο την Α'Δημοτικού. Και αναφορικά με το Λύκειο προκρίνει την ερευνητική εκδοχή της και την κριτική θεώρησή της. Θα συμφωνήσω μόνο για την τεράστια προχειρότητα, για την οποία δεν ευθύνονται αποκλειστικά οι εκάστοτε κυβερνήσεις, όσο ευθυνονται συλλογικά οι συνδικαλιστές της εκπαίδευσης και οι κλάδοι εκπαιδευτικών που διδάσκουν καταχρηστικά κάτι που έχουν πλήρη άγνοια. Οσο για την χώρα μου, όχι, δεν πρόκειται να δεχθώ τον όρο "μπανανία". Αγαπώ την χώρα μου, γιαυτό και δεν θα σταματήσω να σημειώνω τα κακώς κείμενα που αφορούν την παιδεία των παιδιών της, γιατί απο αυτά μόνο υπάρχει ελπίδα.

Θα απαντήσω στον αγαπητό "ιστορικοί εκτός σχολείων" ότι δεν έχει ακόμη ωριμάσει η διάκριση των Φιλολόγων (ΠΕ02) και Ιστορικών στην ελληνική εκπαίδευση. Πόσοι ακόμη θα διοριστούν στη δύσμοιρη εκπαίδευση; Χρειάζεται επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Το σχολείο δεν είναι ερευνητικό κέντρο. Στο Λύκειο και σε θεωρητική κατεύθυνση το συζητάμε. Είναι τεράστιο θέμα και κανείς δεν το αγγίζει. Διαφορετικό ΠΣ από τα βιβλία. Θεματικοί Φάκελοι Υλικού ακόμη δημιουργούνται. Τεράστια προχειρότητα στη χώρα της μπανανίας.

Τελικά τι θα κάνουμε; Θα κάνουμε το προηγούμενο; Μια καθηγήτρια γυμνασίου που ρώτησα μου είπε την παλιά ύλη θα κάνει, όχι την καινούρια.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΕΛΙΚΑ ΚΑΠΟΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΑΝ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΜΕ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ? ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, ΠΑΛΙΑ ΒΙΒΛΙΑ, ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΑΓΙΚΗ!

Υ.Γ.
Αν είχαμε Ιστορικούς στα Σχολεία, θα μπορούσαν να το εφαρμόσουν, θεματικά, ακόμα και με τα βιβλία της βιβλιοθήκης τους. Αλλά δεν έχουμε. Οι άλλοι, αναγκαστικά περιμένουν το Β+ Α= ΒΑ. Και φταίνει ΟΛΟΙ γιαυτό, όχι μόνο το Υπουργείο, αλλά όλοι όσοι ενώ δεν είναι επιστημονικά εκπαιδευμένοι με το αντικείμενο της Ιστορίας, αλλά ανήκουν σε άλλες ειδικότητες, πολλές παντελώς άσχετες και δέχθηκαν να αναλάβουν και να διδάσκουν κάτι που δεν έχουν διδαχθεί, μόνο και μόνο για να διοριστούν ή να συμπληρώσουν ωράριο. Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί η έκθεση της ΑΔΙΠΠΔΕ καταλήγει ότι τα παιδιά μας βγαίνουν απο το ελληνικό σχολείο λειτουργικά αναλφάβητα...

Με δεδομένο ότι το πρόγραμμα σπουδών Ιστορίας του 2019 έχει στηθεί εξ'ολοκλήρου με βάση την επιστημολογία της επιστήμης και την ειδική διδακτική του μαθήματος, οι υπάρχουσες ειδικότητες είναι τουλάχιστον άσχετες και ως εκ τούτου, μη ικανές για να το εφαρμόσουν. Το θέμα δεν είναι μόνο τα βιβλία. Το θέμα είναι να εφαρμοστεί σωστά, απο εξειδικευμένους της διδακτικής της Ιστορίας και όχι απο όποιον να'ναι. Γιατί η λάθος εφαρμογή ισοδυναμεί με καθολική αποτυχία.

Οι οδηγίες για την Ιστορία αναφέρονται σε ένα άλλο πρόγραμμα σπουδών, για το οποίο δεν υπάρχουν ούτε βιβλία ούτε, έστω, συμπληρωματικό υλικό, η απόλυτη σύγχυση. Στο ΦΕΚ με το νέο ΠΣ η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται με τη βοήθεια Θεματικών Φακέλων, οι οποίοι είναι ανύπαρκτοι. Επιπλέον, οι χρονικές περίοδοι που διδάσκονται σε κάθε τάξη είναι διαφορετικές σε σχέση με το παλιό ΠΣ και υπάρχουν επικαλύψεις. Για παράδειγμα στη Γ' τάξη, στη διδακτέα ύλη περιλαμβάνονται η Αναγέννηση, η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση, που έχουν ήδη διδαχτεί στη Β'. Ακόμη στην ύλη της Γ' ο 20ος αιώνας απουσιάζει εντελώς, ενώ στο παλιό βιβλίο καταλαμβάνει περισσότερες από τις μισές ενότητες. Κρίμα, γιατί η Ιστορία φάνηκε να αποτελεί προτεραιότητα για την υπουργό, όπως φάνηκε από δηλώσεις της που προκάλεσαν αντιδράσεις. Από την άλλη, όμως τα αντανακλαστικά του Υπουργείου αποδεικνύονται μάλλον "ράθυμα" απέναντι σε ένα πρωτοφανές πρόβλημα στη διδασκαλία του μαθήματος.

Η μόνη λύση για την Ιστορίαείναι η άμεση απόσυρση των οδηγιών, επαναφορά του παλιού προγράμματος και - εφόσον αποφασιστεί - ανάθεση για συγγραφή νέων βιβλίων για την επόμενη χρονιά. Το πρόβλημα είναι άμεσο και μεγάλο. Καλούμαστε να διδάξουμε το πρόγραμμα Α με βάση το βιβλίο Β. Σήμερα αναρωτιόμασταν στο σχολείο τι θα κάνουμε τις επόμενες μέρες με το σχολικό ωράριο να τρέχει...

Το λυπηρό στην όλη υπόθεση των νέων Προγραμμάτων Σπουδών στην Ιστορία είναι με πόση επιπολαιότητα και ελαφρότητα αντιμετωπίζεται ένα καίριο μάθημα για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των μαθητών. Ελπίζω στο Υπουργείο να αντιληφθούν σύντομα το λάθος τους, η σχολική χρονιά τρέχει, και να τροποποιήσουν τις οδηγίες για τη διδασκαλία του μαθήματος.

Οδηγίες χωρίς περιεχόμενο και γονείς που τρέχουν σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα για να καλύψουν τις αδυναμίες όλων....

Προφανώς, έχει γίνει λάθος και για τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου, απαιτούνται διευκρινίσεις...
Αν είναι δυνατόν....

Μήπως να ξαναδούν οι υπεύθυνοι του ΥΠΑΙΘ τις οδηγίες για το μάθημα της Ιστορίας Γ γυμνασίου;

Προφανώς οι οδηγίες για την Ιστορία της Γ γυμνασίου αφορούν σε άλλο, αγνώστου ταυτότητας, σχολικό εγχειρίδιο.

Συμφωνώ με τον Qwerty, που το επισήμανε πρώτος, όπως και εμείς που το είδαμε σήμερα. Η παρελθούσα κυβέρνηση, ως φαίνεται, δεν πρόλαβε να αναθέσει τη συγγραφή νέων διδακτικών εγχειριδίων στο μάθημα της Ιστορίας, που καθόριζε το νέο πρόγραμμα σπουδών του μαθήματος (ΦΕΚ 959 Τ.Β./21-03-2019). Το ΙΕΠ (ΥΠΑΙΘ) αντί να αναστείλει την εφαρμογή του νέου ΠΣ και να παραπέμψει στο προηγούμενο ΠΣ, που αντιστοιχεί στα υπάρχοντα σχολικά εγχειρίδια, προκάλεσε τεράστια σύγχιση στους διδάσκοντες. Η απάντηση στο ερώτημα "Πώς, λοιπόν, θα υλοποιηθεί το νέο πρόγραμμα σπουδών;" είναι "δεν μπορεί να γίνει".

σχετικά με την Φυσική Γ' γυμνασίου:
στο κεφάλαιο 5.3 "Χαρακτηριστικά μεγέθη του κύματος", αναφέρεται στη Σημείωση α) ότι "Θα διδαχθούν αναλυτικά στην γ' λυκείου".
Μόνο που το κεφάλαιο των κυμάτων έχει αφαιρεθεί από τη φετινή ύλη της γ' λυκείου!

Στο μάθημα της Ιστορίας γίνεται παραπομπή στο ΦΕΚ 959 Τ.Β./21-03-2019. Το τελευταίο καθορίζει το νέο πρόγραμμα σπουδών του μαθήματος, για το οποίο, όμως, δεν υπάρχουν διδακτικά εγχειρίδια. Από όσο γνωρίζουμε δεν έχει ανατεθεί καν η συγγραφή τους, ενώ φέτος μοιράστηκαν κανονικά τα παλιά βιβλία. Πώς, λοιπόν, θα υλοποιηθεί το νέο πρόγραμμα σπουδών;