Σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα σε έγγραφα της ΕΘ.Α.Α.Ε., για τη μη αντιστοίχηση 94 πανεπιστημιακών τμημάτων για τις μετεγγραφές των φοιτητών το Ανώτατο Συμβούλιο έλαβε υπόψη
- τα στοιχεία της συνάφειας των προγραμμάτων σπουδών,
- την ενδεχόμενη απονομή επαγγελματικών δικαιωμάτων και τις σχετικές προγενέστερες αποφάσεις της ΕΘ.Α.Α.Ε. και της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ),
ενώ μεταξύ των στοιχείων συνάφειας των προγραμμάτων σπουδών εξετάστηκαν
- ιδίως η ύπαρξη κοινών μαθημάτων σε ποσοστό τουλάχιστον 70%,
- η ύπαρξη του ελάχιστου αναγκαίου αριθμού μελών ΔΕΠ για την κάλυψη των αναγκών της διδασκαλίας σε συναφή γνωστικά αντικείμενα με τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών,
- το πλήθος και η ύπαρξη συνάφειας μεταξύ των προσφερόμενων κατευθύνσεων σπουδών,
- η διάρκεια σπουδών σε εξάμηνα καθώς και τα έτη από την έναρξη λειτουργίας του προγράμματος σπουδών και η συνακόλουθη επιτυχής ολοκλήρωση και υλοποίηση του αρχικού ακαδημαϊκού σχεδιασμού.
Τα παραπάνω τονίζει ο υφυπουργός Παιδεάις, αρμόδιος για τα ΑΕΙ, Άγγελος Συρίγος, σε γραπτή απάντηση, προς τη Βουλή, ύστερα από σχετική ερώτηση τςη βουλευτού Σ. Ασημακοπούλου, ενώ όπως σημειώνει στο σκεπτικό της εισήγησης του Προέδρου και των μελών του Ανώτατου Συμβουλίου της Αρχής αναφέρονται τα εξής:
“Ιδιαίτερα τα δύο τελευταία κριτήρια συντελούν στη διαφοροποίηση μεταξύ νέων και υφιστάμενων -με πολυετή λειτουργία-Τμημάτων (εν συντομία παλαιών). Διότι τα μεν νέα Τμήματα βρίσκονται στην έναρξη υλοποίησης ενός ακαδημαϊκού σχεδιασμού, τα δε υφιστάμενα έχουν ήδη ολοκληρώσει και επαναλάβει τον πλήρη κύκλο διάρκειας του προγράμματος σπουδών και έχουν παραγάγει τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα φοιτητών και αποφοίτων.
Σημειώνεται ότι με βάση την παρ. 2 του άρθρου 66 του ν. 4610/2019 «ως αντίστοιχα για την εφαρμογή του παρόντος νοούνται δύο Τμήματα αν με την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών αποκτώνται αντίστοιχες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση αντίστοιχων δραστηριοτήτων».
Δεδομένου ότι για τα νέα Τμήματα δεν έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς το πρόγραμμα σπουδών, ώστε να κριθεί εάν αποκτώνται οι αντίστοιχες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για την άσκηση αντίστοιχων δραστηριοτήτων, διαπιστώνεται η έλλειψη των προϋποθέσεων για τη σύγκριση μεταξύ νέων και παλαιών ομότιτλων Τμημάτων.
Το Ανώτατο Συμβούλιο στη συνεδρίασή του με αριθμό 3/28-05-2020 έθεσε ως προϋπόθεση για την αντιστοίχιση των νέων Τμημάτων ότι «ιδιαίτερα στην περίπτωση νέων Τμημάτων, το Συμβούλιο κρίνει αναγκαία τη λειτουργία τους επί τουλάχιστον 4 ή 5 χρόνια, ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για τη συνάφειά τους ή για την αντιστοίχισή τους με άλλα τμήματα».
Επιπλέον, ο ν. 4653/2020, άρθρο 8, παρ. 1, α και γ, θεσμοθέτησε την υποχρέωση των Ιδρυμάτων να προβαίνουν στην αξιολόγηση και πιστοποίηση των Τμημάτων και νέων προγραμμάτων σπουδών, προκειμένου να διαπιστωθεί η ενδεχόμενη εκπλήρωση των κριτηρίων οργάνωσής τους ως εξής: «Το Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης της ΕΘΑΑΕ, ασκεί, ιδίως, τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α) αξιολογεί τα Α.Ε.Ι. και τις επιμέρους ακαδημαϊκές και ερευνητικές τους μονάδες και πιστοποιεί αν πληρούν τα κριτήρια οργάνωσης προγραμμάτων σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου 3 κύκλου,...γ) πιστοποιεί τα νέα προγράμματα σπουδών πριν την έναρξη της λειτουργίας τους, ύστερα από αίτημα του οικείου Α.Ε.Ι. και της αντίστοιχης ακαδημαϊκής του μονάδας,...». Επισημαίνεται, τέλος, ότι τα νέα Τμήματα δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί και πιστοποιηθεί.”.
Ο υφ. Παιδείας επισημαίνει ότι η αριθμ. 84620/Ζ1/8.7.2022 Υπουργική Απόφαση ισχύει μόνο για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 και αφορά στον καθορισμό της αντιστοιχίας Τμημάτων, Εισαγωγικών Κατευθύνσεων και Προγραμμάτων Σπουδών των Α.Ε.Ι. και των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών αποκλειστικά για την διαδικασία των μετεγγραφών ενώ σε καμία περίπτωση δεν αφορά στον καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων.
Παράλληλα ο Άγγελος Συρίγος υπογραμμίζει:
Συνέργειες των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ: Με τις διατάξεις των νόμων 4521/2018 (Α ́38), 4559/2018 (Α ́ 142), 4589/2019 (Α ́ 13) και 4610/2019 (Α ́ 70), πραγματοποιήθηκε η αναδιαμόρφωση του χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας με τις συνέργειες των Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι., δηλαδή τις κατ’ ουσίαν εντάξεις ή δια απορροφήσεως συγχωνεύσεις των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από τα Πανεπιστήμια. Η αναδιάταξη της αρχιτεκτονικής της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων πανεπιστημιακών τμημάτων στα περισσότερα εκ των οποίων έχουν ήδη ενταχθεί, σύμφωνα με τις κατά περίπτωση προβλέψεις των προαναφερθέντων νόμων, φοιτητές τμημάτων Τ.Ε.Ι. οι οποίοι κατά το χρόνο ίδρυσης των νέων πανεπιστημιακών τμημάτων δεν είχαν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στο τμήμα εισαγωγής τους.
Επαγγελματική κατοχύρωση: Η προαναφερόμενη αναδιάρθρωση, με τις εκτεταμένες μεταβολές που επέφερε στην ανώτατη εκπαίδευση, διαμόρφωσε νέα δεδομένα αλλά και ζητήματα μεταξύ των οποίων και το ζήτημα της επαγγελματικής κατοχύρωσης αποφοίτων πανεπιστημιακών τμημάτων, ομότιτλων με τμήματα ΤΕΙ για τους αποφοίτους των οποίων (Τμημάτων Τ.Ε.Ι.) έχουν γίνει οι απαιτούμενες ενέργειες (π.χ. αδειοδότηση ή σύσταση κλάδου από το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο) ή έχει εκδοθεί σχετικό διάταγμα. Το ζήτημα της επαγγελματικής κατοχύρωσης αποφοίτων πανεπιστημιακών τμημάτων αφορά και στα νέα Τμήματα που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο της ως άνω αναδιάρθρωσης, τα οποία είναι ομότιτλα με προϋπάρχοντα πανεπιστημιακά Τμήματα άλλων Α.Ε.Ι. ή έχουν δικό τους μοναδικό τίτλο.
Απονομή επαγγελματικών δικαιωμάτων: Η αρμοδιότητα για την απονομή αυτοτελών επαγγελματικών δικαιωμάτων στους πτυχιούχους των Α.Ε.Ι. ανήκει στα καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργεία και στους εποπτευόμενους από αυτά φορείς (επιμελητήρια), σύμφωνα με το κατά περίπτωση αντικείμενο του ενδιαφερόμενου Τμήματος, και τα προσόντα μόνιμου διορισμού και πρόσληψης με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε θέσεις δημοσίων υπηρεσιών και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των ΟΤΑ α ́ και β ́ βαθμού ορίζονται στο Π.Δ. 85/2022 «Καθορισμός προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο- Κλαδολόγιο)» (Α ́ 232).
Κατόπιν των ανωτέρω, εναπόκειται στους οικείους φορείς και Υπουργεία, με τις αρμοδιότητες των οποίων σχετίζονται οι προαναφερθείσες μεταβολές στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την υπαγωγή όλων των αποφοίτων των νέων Τμημάτων στο οικείο πλαίσιο άσκησης επαγγελματικών δραστηριοτήτων.
Διορισμοί: Όσον αφορά στους διορισμούς των πτυχιούχων, η ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων όπως και κάθε άλλο ζήτημα που άπτεται των διαγωνισμών, των προκηρύξεων, των διαδικασιών πλήρωσης θέσεων σε φορείς του Δημόσιου Τομέα και των κατά κλάδο ή ειδικότητα προσόντων διορισμού σε αυτές εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του υπουργείου Εσωτερικών, του ΑΣΕΠ και του κατά περίπτωση αρμόδιου φορέα.
- Πατήστε εδώ για να ανοίξετε το έγγραφο της απάντησης του υφ. Παιδείας
- Πατήστε εδώ για να ανοίξετε την ερώτηση της Βουλευτού
Προχωρήστε στην αναδιάρθρωση του ακαδημαικού χάρτη.
Στον τομέα μου, Διοίκηση Επιχειρήσεων, υπάρχουν μια σειρά από τμήματα (Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, Διοίκησης επιχειρήσεων, Διοικητικής επιστήμης και τεχνολογίας κλπ) με τεράστιο αριθμό κενών θέσεων. Πάνω από 60%.
Υπάρχουν τμήματα που λαμβάνουν κάτω από 50 φοιτητές από ΓΕΛ, ενώ διαθέτουν πάνω από εκατό θέσεις. Από αυτούς τους εισαχθέντες ένα μικρό ποσοστό μένει στην πόλη όπου έχει έδρα το τμήμα. Κάποιοι συμμετέχουν μόνο στις εξετάσεις. Συνολικά στο 2ο έτος από τους 50 μένουν οι 10-15.
Τι νόημα έχει;
Κάτι πρέπει να γίνει.
Λάβετε υπόψη τα εξής:
1. Τα παιδιά που περνάνε σε τμήματα με λίγους εισαχθέντες και ελάχιστους ενεργούς φοιτητές έχουν κάθε δικαίωμα να έχουν υψηλό επίπεδο σπουδών. Όμως υψηλό επίπεδο σπουδών χωρίς να υπάρχει αντίστοιχο ακαδημαϊκό περιβάλλον δεν νοείται.
2. Στις κεντρικές πόλεις της περιφέρειας τα πανεπιστήμια ξεχειλίζουν από φοιτητές. Έχουμε γεμάτα αμφιθέατρα, ασφυκτικά γεμάτα εργαστήρια και λίγους διδάσκοντες. Και οι φοιτητές στα μεγάλα τμήματα έχουν το δικαίωμα για υψηλό επίπεδο σπουδών. Όμως αυτό δε γίνεται αν ένας καθηγητής διδάσκει σε αμφιθέατρο με 100 άτομα.
Η λύση είναι απλή. Συγχωνεύστε ομοειδή τμήματα. Πολλά τμήματα με λίγους φοιτητές έχουν αρκετά μέλη ΔΕΠ (8-12). Αν αυτοί οι άνθρωποι μεταφερθούν στα μεγάλα τμήματα του πανεπιστημίου τους η ποιότητα σπουδών θα αναβαθμιστεί συνολικά. Το ΔΙΠΑΕ έχει 7 τμήματα στη σχολή οικονομίας και Διοίκησης. Το Δυτικής Μακεδονίας άλλα τόσα. Το Πελοποννήσου και το ΕΛΜΕΠΑ που είναι μικρά πανεπιστήμια έχουν από 3 τμήματα στις Σχολές Οικονομίας και Διοίκησης. Γιατί;
Όμως προσέξτε: Το ΕΚΠΑ έχει δύο τμήματα στην οικονομία και διοίκηση. Μόνο δύο.
Το Αριστοτέλειο έχει μόνο οικονομικό τμήμα.
Το ΠΑΜΑΚ έχει δύο τμήματα στη σχολή Επιστημών Διοίκησης Επιχειρήσεων και ένα Οικονομικό τμήμα.
Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (σημαντικό λόγω θέσης) έχει τρία τμήματα στη σχολή επιστημών διοίκησης.
Κάποτε θα πρέπει να γίνει ένας εξ ορθολογισμός του ακαδημαϊκού χάρτη. Και για να γίνει αυτό αποτελεσματικά η βασική αρχή θα πρέπει να είναι ότι κάθε πανεπιστήμιο θα πρέπει να έχει έδρα σε μία πόλη και τα τμήματα να ομαδοποιηθούν με έναν αποτελεσματικό τρόπο ανά περίσταση.