Υπάρχουμε μελέτες του ΣΕΒ που λένε ότι θα χρειαστούμε 16.000 πληροφορικούς το χρόνο μέχρι το 2030 και πρακτικά παράγουμε τους μισούς. Άρα πρέπει να βρούμε έναν μηχανισμό άλλων 8.000 πληροφορικών το χρόνο.
Τη δήλωση αυτή έκανε ο υπουργός Παιδείας Κ. Πιερρακάκης, τονίζοντας ότι πρέπει να βρούμε έναν μηχανισμό που να παράγουμε άλλους 8.000 πληροφορικούς το χρόνο.
Μόνο οι μισοί φοιτητές Πληροφορικής αποφοίτησαν την τελευταία επταετία
Χαμηλό ποσοστό αποφοίτησης (γύρω στο 50% τα έτη 2015-21) από τα 35 τμήματα Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών των ελληνικών ΑΕΙ , παρά τις πολύ θετικές προοπτικές απασχόλησης στην Ελλάδα την ίδια περίοδο, διαπιστώνει η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), όπως αποτυπώθηκε στον συνάντηση εργασίας με με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) και τους προέδρους των συγκεκριμένων τμημάτων, η οποία έγινε τον περασμένο Απρίλιο.
Εισάγονται 8-9.000 υποψήφιοι και αποφοιτούν 4-5.000
Ο Πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ, καθ. Περικλής Α. Μήτκας παρουσίασε στοιχεία για τον ρυθμό αποφοίτησης, που αποτελεί διεθνώς σημαντικό δείκτη ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Συγκεκριμένα, στο σύνολο των ΠΠΣ με στόχευση την Πληροφορική/Υπολογιστές που λειτουργούν σήμερα (37 σε Τμήματα ΑΕΙ και 24 των πρώην ΤΕΙ) εισάγονται κάθε χρόνο από το 2015 μέχρι το 2020 8-9.000 νέες και νέοι, ενώ αποφοιτούν μόνο 4-5.000.
Πιθανές αιτίες καθυστέρησης αποφοίτησης
Μέσα από τα σχετικά δεδομένα του ΟΠΕΣΠ και τις απαντήσεις των Προέδρων σε σχετικό ερωτηματολόγιο που είχε διανεμηθεί νωρίτερα, ο κ. Μήτκας παρουσίασε τους σχετικούς δείκτες (μέση διάρκεια λήψης πτυχίου, ποσοστό φοιτητών που αποφοιτούν στην κανονική διάρκεια, κ.λπ.) και τις πιθανές αιτίες καθυστέρησης αποφοίτησης στα πεδία ΤΠΕ,όπως μεταξύ άλλων:
- η δυσκολία ανταπόκρισης στις υψηλές απαιτήσεις του προγράμματος σπουδών,
- η εγγραφή χωρίς παρακολούθηση -είτε λόγω εγγραφής και σε άλλο πρόγραμμα σπουδών, είτε λόγω ενδιαφέροντος για αναβολή στράτευσης-,
- η επαγγελματική απασχόληση και έλλειψη ενδιαφέροντος για λήψη πτυχίου,
- η έλλειψη ενδιαφέροντος για το αντικείμενο,
- οι οικονομικοί λόγοι ή προσωπικά/οικογενειακά προβλήματα ή/και λόγοι υγείας,
- η αδιαφορία κατά τα πρώτα έτη σπουδών,
- οι ελλείψεις του προγράμματος σπουδών,
- η ακαταλληλότητα διδασκόντων.
415.000 νέες θέσεις εργασίας
Η κ. Παπαρίδου παρουσίασε τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) και μίλησε για τον κλάδο ΤΠΕ, ο οποίος ηγείται της μετάβασης προς μία σύγχρονη, ανταγωνιστική Ψηφιακή Ελλάδα. Αναφέρθηκε στις ραγδαίες αλλαγές που έρχονται στα επόμενα 20 χρόνια, στην ψηφιοποίηση του Δημόσιου τομέα, στον ψηφιακό συντονισμό των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους και τομείς της οικονομίας, στη διάχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και την ανάπτυξη του κλάδου ψηφιακής τεχνολογίας.
Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΠΕ από την εταιρεία Deloitte (2020), o αντίκτυπος στην οικονομία από αυτή τη στρατηγική προσέγγιση μπορεί να αγγίξει άμεσα και έμμεσα, συσσωρευτικά, για την επόμενη πενταετία, 80 δις ευρώ προστιθέμενης αξίας δημιουργώντας ταυτόχρονα 415.000 νέες θέσεις εργασίας.
Ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ
Ο κ. Νίκος Χριστοδούλου, από την Deloitte, παρουσίασε τη Μελέτη Αποτίμησης Επάρκειας Ειδικών ΤΠΕ στην Ελλάδα, που έγινε για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, η οποία επιβεβαίωσε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών εταιριών έχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ, ενώ αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών τους στο μέλλον.
Σημαντικό εύρημα είναι ότι οι εταιρίες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εξεύρεση προσωπικού ΤΠΕ -με κύριες αιτίες τη μη επαρκή εξειδίκευση και την απώλεια ταλέντου προς το εξωτερικό- και ότι σ’ ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 43%, η ετοιμότητα ένταξης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας αξιολογήθηκε από τις συμμετέχουσες εταιρείες ως «μέτρια», ενώ σημαντική ζήτηση προκύπτει για δεξιότητες προγραμματισμού και κυβερνοασφάλειας.
Η αξιολόγηση της επάρκειας των ειδικών ΤΠΕ στην ελληνική αγορά εργασίας πραγματοποιήθηκε στη βάση εκτίμησης του αναμενόμενου κενού μεταξύ ζήτησης και προσφοράς εργασίας μέχρι το 2030.
Η εκτίμηση της επιπλέον ζήτησης, που αναμένεται να μην καλύπτεται από τη διαθέσιμη προσφορά, ανέρχεται κατά μέσο όρο σε ~7-7,5 χιλ. ετησίως για την περίοδο 2023-2030.
Επιβεβαίωσαν τον μη ικανοποιητικό ρυθμό αποφοίτησης
Οι Πρόεδροι των Τμημάτων Πληροφορικής και ΗΜΜΥ, μέσα από τις παρουσιάσεις και παρεμβάσεις τους, επιβεβαίωσαν τον μη ικανοποιητικό ρυθμό αποφοίτησης από τα εν λόγω Τμήματα, ανέδειξαν τις αντικειμενικές δυσκολίες για τα ΑΕΙ, που, κατά κύριο λόγο, αφορούν τον μεγάλο αριθμό φοιτητών κατ’ έτος σε αναλογία με τους διδάσκοντες και τις υπάρχουσες εργαστηριακές υποδομές για την διεξαγωγή των μη θεωρητικών αντικειμένων των σπουδών και της πρακτικής άσκησης, αλλά και συχνά το γνωσιακό επίπεδο των εισακτέων και το μεγάλο ποσοστό μετεγγραφών.
Παράλληλα, κατέγραψαν και καλές πρακτικές, που αναμένεται να ενισχύσουν τόσο το ενδιαφέρον των φοιτητών για την ολοκλήρωση των σπουδών τους όσο και την προσέλκυση νέων στο αντικείμενο, όπως, ενδεικτικά, σύμβουλοι φοιτητών, ενισχυτική διδασκαλία, ειδικά βραβεία, παρακολούθηση πορείας φοίτησης, ενίσχυση συνδέσμων αποφοίτων, ενίσχυση πρακτικής άσκησης.
Ανάγκη για την εισαγωγή της διδασκαλίας νέων αντικειμένων
Από την πλευρά των εταιρειών αναδείχθηκε η δυσκολία κάλυψης των αναγκαίων θέσεων, η σημασία της πρακτικής άσκησης και των προγραμμάτων κατάρτισης ή πιστοποίησης, η προσέλκυση ταλέντου από το εξωτερικό, η ανάγκη για την εισαγωγή της διδασκαλίας νέων αντικειμένων, σε μεταπτυχιακά ή προγράμματα δια βίου μάθησης, που αναμένεται να συμβάλλουν στη σταδιακή μείωση του κενού βραχυπρόθεσμα.
Δράσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα
Στις δράσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα συζητήθηκαν η δημιουργία νέων προπτυχιακών προγραμμάτων (π.χ .στην Ανάλυση Δεδομένων ή στην Ασφάλεια Συστημάτων), ο εμπλουτισμός σπουδών λοιπών τμημάτων με μαθήματα ΤΠΕ, η ενίσχυση Α’ & Β’-βάθμιας εκπαίδευσης στις ψηφιακές δεξιότητες και η διεθνής συνεργασία των πανεπιστημίων.
Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς που ισχυρίζονται ότι υπάρχει έλλειψη Πληροφορικών στην Ελλάδα είναι οι ίδιοι που αδυνατούν να αντιληφθούν την διαφορά μεταξύ Μηχανικών Software, Μηχανικών Hardware και Εφαρμοσμένης Πληροφορικής. Πιο συγκεκριμένα με το νέο κλαδολογιο ένας πτυχιούχος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής δεν μπορεί να εργαστεί ως πληροφορικός στο δημόσιο τομέα πλην της εκπαίδευσης. Επομένως αφού ως πληροφορικός στο μυαλό τους εννοείται μόνο η ειδικότητα του Μηχανικού Software, που θα κάνει και όλα τα υπόλοιπα του κλάδου, καλό είναι να κάνουν την αυτοκριτική τους ως μη επαρκείς να ομιλούν και να νομοθετουν για πράγματα που δεν καταλαβαίνουν. Αφού το πράξουν αυτό θα διαπιστώσουν την άκρη του νήματος σε αυτό που ανακαλύπτουν οψιμα ως πρόβλημα.