Αυξανόμενες βαίνουν οι δαπάνες των ευρωπαϊκών κρατών για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α), υποστηρίζοντας την προσπάθεια της Ευρώπης να αποκτήσει και να διατηρήσει προβάδισμα στην καινοτομία. Μάλιστα, η Ελλάδα περιλαμβάνεται στο “top3” των ευρωπαϊκών κρατών, τα οποία την τελευταία δεκαετία πέτυχαν τη μεγαλύτερη αύξηση στον Δείκτη Έντασης Ε&Α, που μετρά τις δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Το 2022, η Ε.Ε. δαπάνησε €352 δισ. για Έρευνα και Ανάπτυξη, ποσό που είναι αυξημένο κατά 6,34% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (όταν οι σχετικές δαπάνες κινήθηκαν στα επίπεδα των €331 δισ. Μάλιστα, αν η σύγκριση γίνει με δέκα χρόνια νωρίτερα, με έτος αναφοράς το 2012, οι δαπάνες για Ε&Α ήταν το 2022 αυξημένες κατά 48,52% (σ.σ. είχαν διαμορφωθεί σε €237 δισ. το 2012).
Πάντως, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή, εξετάζοντας την ένταση Ε&Α, δηλαδή τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, τα στοιχεία δείχνουν μια ελαφρά μείωση, από 2,27% το 2021 σε 2,22% το 2022.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, μεταξύ των μελών της Ε.Ε., τέσσερις χώρες κατέγραψαν ένταση Ε&Α πάνω από 3% το 2022. Η υψηλότερη ένταση Ε&Α καταγράφηκε στο Βέλγιο (3,44%), με τη Σουηδία να ακολουθεί (3,40%), την Αυστρία να έπεται (3,20%) και τη Γερμανία να συμπληρώνει την τετράδα (3,13%).
Μεταξύ 2012 και 2022, η ένταση Ε&Α στην Ε.Ε. αυξήθηκε κατά 0,14 ποσοστιαίες μονάδες, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να καταγράφονται στο Βέλγιο (1,16 π.μ.), στην Ελλάδα (0,77 π.μ.) και στην Κροατία (0,69 π.μ.).
Οι ουραγοί
Αντίθετα, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος, οκτώ χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέφεραν ένταση Ε&Α κάτω από 1%: η Ρουμανία (0,46%), η Μάλτα (0,65%), η Λετονία (0,75%), η Κύπρος και η Βουλγαρία (και οι δύο 0,77%), ακολουθούμενες από την Ιρλανδία, τη Σλοβακία και το Λουξεμβούργο, που κινούνται σε ποσοστά κοντά στο 1%.
Ο δείκτης “Ένταση Ε&Α” μειώθηκε την τελευταία δεκαετία σε οκτώ χώρες-μέλη της Ε.Ε. Η Ιρλανδία παρουσίασε πτώση -0,6 π.μ., ακολουθούμενη από τη Φινλανδία (-0,45 π.μ.), την Εσθονία (-0,35 π.μ.), τη Σλοβενία (-0,30 π.μ.), το Λουξεμβούργο (-0,23 π.μ.), τη Δανία (-0,22 π.μ.), τη Μάλτα (-0,15 π.μ. pp) και Γαλλία (-0,13 pp).
Επιχειρηματικές δαπάνες
Ο τομέας των επιχειρήσεων συνέχισε να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών Ε&Α. Το 2022 αντιπροσώπευε το 66% των δαπανών της Ε.Ε. για Ε&Α, συνολικού ύψους €233 δισ. Ακολούθησαν ο τομέας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (22% με €76 δισ.), ο δημόσιος τομέας (με 11% και €37 δισ.) και ο ιδιωτικός μη κερδοσκοπικός τομέας (με 1% και €5 δισ.).
Το 86% των επιχειρήσεων σε έρευνα της EY στην Ελλάδα, έχουν υλοποιήσει τουλάχιστον ένα έργο μετασχηματισμού.
Πρόκειται για τρικ. Τα χρήματα αυτά προϋπήρχαν.
Η αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι από το 2017-2018 (επί Φωτάκη) δόθηκαν φοροαπαλαγές και του ΦΠΑ στις ιδιωτικές επιχειρήσεις για τις δαπάνες που δηλώνουν ως έρευνα. Το μέτρο αυτό είναι σωστό, αλλά χρησιμοποιείται για προγανδιστικούς λόγους, δημιουργώντας λανθασμένες και ψευδείς εντυπώσεις.
Το μέτρο αυτό, έδωσε το δικαίωμα να εγγράφονται τα χρήματα των εταιριών που δηλώνονται ότι δαπανώνται για Ερευνα ως ποσοστό του ΑΕΠ για έρευνα. Αυτό προκαλεί αύξηση στον Δείκτη Έντασης Ε&Α που μετρά τις δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ.
1. Οι δαπάνες αυτές προϋπήρχαν, απλώς δεν υπήρχε το δικαίωμα να εγγράφονται ως ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται για έρευνα
2. Η αύξηση στη συνέχεια πιθανόν να υποκρύπτει και το συμφέρον των εταιριών να δηλώνουν όλο και περισσότερα έξοδά τους ως ερευνητικά