Κοινά Μεταπτυχιακά (Joint Master ή Dual Master) ελληνικών ΑΕΙ με διακεκριμένα ξένα Πανεπιστήμια από το νέο έτος (2025)

Στις αρχές του νέου έτους , 2025, το υπουργείο Παιδείας θα ανακοινώσει τον κατάλογο με τα με εδραιωμένα, εγνωσμένου κύρους πανεπιστημιακά ιδρύματα της αλλοδαπής, τα οποία θα συνδιοργανώσουν με τα ελληνικά ΑΕΙ κοινά Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών (Joint Master ή Dual Master).

Το νέο αυτό εγχείρημα θα χρηματοδοτηθεί  από το υπουργείο Παιδείας με 62 εκατομμύρια ευρώ.

Tα κοινά Μεταπτυχιακά Προγράμματα θα  είναι καινοτόμα,δεν θα  παρέχονται ήδη από τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. 

Θα παρέχονται με όρους προσιτούς για το κοινωνικό σύνολο (με ή χωρίς καταβολή διδάκτρων) διασφαλίζοντας τη δίκαιη και ισότιμη πρόσβαση και ίσες ευκαιρίες για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές από όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Πρόκειται για ξένα διακεκριμένα Πανεπιστήμια και  εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, με εξαίρεση Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Ρωσίας και Λευκορωσίας, σε συμμόρφωση με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/576 του Συμβουλίου της 8ης Απριλίου 2022 σε τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 833/2014.

Με τη σύναψη τέτοιων εκπαιδευτικών συμφωνιών, το υπουργείο Παιδείας εκτιμά ότι:

• θα επιτευχθεί η παροχή εκπαίδευσης σε αντικείμενα για τα οποία μέχρι σήμερα είναι απαραίτητη η μετάβαση φοιτητών στο εξωτερικό, 
• θα ενδυναμωθεί η απασχόληση των Ελλήνων πανεπιστημιακών ερευνητών σε τομείς και αντικείμενα που η υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς δεν διασφαλίζει την ανταγωνιστική προσέλκυσή τους, 
• θα αποφευχθεί το brain drain, ενώ θα ενισχυθεί σοβαρά η προοπτική επιστροφής διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνων στη Χώρα (brain gain) δεδομένου ότι ορισμένες εκπαιδευτικές υπηρεσίες που κρίνονται αναγκαίες από το κράτος / ή εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς δεν παρέχονται καθόλου από τα εγχώρια πανεπιστήμια, είτε ότι δεν παρέχονται σε όρους προσιτούς για το κοινωνικό σύνολο και ότι για το λόγο αυτό καθίσταται αναγκαία η παρέμβαση του κράτους ώστε να αναθέσει την παροχή αυτών των υπηρεσιών στα Α.Ε.Ι. σε συνεργασία με τα αλλοδαπά Πανεπιστήμια.

Η λειτουργία αλλά και η ενίσχυση τέτοιων Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών στηρίζεται στο πρόσφατο θεσμικό πλαίσιο. 

Ειδικότερα, το πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας προγραμμάτων δευτέρου και τρίτου κύκλου σπουδών αναθεωρήθηκε και εκσυγχρονίστηκε με τον Νόμο 4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις» (Α’ 141), ενώ οι δυνατότητες εκπαιδευτικής συνεργασίας μεΠανεπιστήμια της αλλοδαπής αλλά και χρηματοδότησής τους διευρύνθηκαν ουσιωδώς με τον Ν. 5094/2024 (ΦΕΚ 39Α/13-3-2024). 

Επιπροσθέτως, με την τροποποίηση του άρθρου 84 του Ν. 4957/2022 (Α’141) με το Άρθρο 61 του Ν. 5094/2024 (ΦΕΚ 39Α/13-3-2024) καθίσταται εφικτή η δυνατότητα χρηματοδότησης συμπράξεων Τμημάτων ή Σχολών Α.Ε.Ι. της ημεδαπής με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή άλλα χρηματοοικονομικά εργαλεία.

Ποιες δαπάνες θα καλύψει το υπουργείο Παιδείας

Με τα 62 εκατομμύρια ευρώ  το υπουργείο Παιδείας θα καλύψει:

1. Δαπάνες για την οργάνωση του ΠΜΣ και για την παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, όπως:

• Πρόγραμμα Σπουδών, κανονισμός του νέου Π.Μ.Σ., σχετικός οδηγός σπουδών (στον οποίο περιλαμβάνεται κατ’ ελάχιστον η περιγραφή (syllabus) των μαθημάτων, η διεξαγωγή υποχρεωτικών ή επιλογής εκπαιδευτικών ή/και ερευνητικών δραστηριοτήτων στο ελληνικό ή/και στο αλλοδαπό εκπαιδευτικό ίδρυμα, οι διδάσκοντες κ.ά.).
• Κανονισμός εφαρμογής των μεθόδων της ενδεχόμενης εξ αποστάσεως οργάνωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως σύγχρονης, ασύγχρονης, μεικτού συστήματος (blended learning), κλπ.
• Το έντυπο ή/και ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό, οι τυχόν μέθοδοι ψηφιακής αξιολόγησης των φοιτητών και το ψηφιακό υλικό αξιολόγησης, η υλικοτεχνική υποδομή που απαιτείται για την υποστήριξη προγραμμάτων σπουδών εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και τις ψηφιακές δεξιότητες του διδακτικού προσωπικού, σύμφωνα με το άρθρο 88 του ν.4957/2022, όπως ισχύει και εφόσον απαιτείται.
• Κανονισμός χορήγησης υποτροφιών με κριτήρια αριστείας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 86 του Ν. 4957/2022.

2. Αμοιβές Μελών ΔΕΠ και λοιπού Επιστημονικού Προσωπικού του ημεδαπού ή και του αλλοδαπού Ανώτατου Πανεπιστημιακού Ιδρύματος που θα εργαστούν για την προετοιμασία των Π.Μ.Σ κατά τη φάση σχεδιασμού ή κατά την υλοποίηση των ΠΜΣ στον α’ χρόνο λειτουργίας αυτών.

3. Δαπάνες δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (royalty fee), επικύρωσης (validation) και πιστοποίησης (Accreditation) του ΠΜΣ.

4. Δαπάνες διαμόρφωσης χώρων, κτιριολογικές μελέτες, μελέτες εξοπλισμού, αρχιτεκτονικά σχέδια, κατασκευαστικές μελέτες, μελέτες διαμόρφωσης χώρων και οικοδομικά καθώς και η αγορά λειτουργικού εξοπλισμού. Δεν είναι επιλέξιμη η δαπάνη συντήρησης, επισκευής και αντικατάστασης εξοπλισμού που χρησιμοποιείται ήδη από το ημεδαπό ΑΕΙ για την υλοποίηση του ΠΜΣ.

5. Προμήθεια ερευνητικού και εκπαιδευτικού εξοπλισμού, αναλόγως του αντικειμένου του μεταπτυχιακού κύκλου σπουδών.

6. Επισκέψεις προετοιμασίας και κατάρτισης εκπαιδευτικών συμφωνιών μεταξύ των συνεργαζόμενων ιδρυμάτων της ημεδαπής και της αλλοδαπής καθώς και κάθε απαραίτητη δαπάνη μετακίνησης για τους σκοπούς οργάνωσης και λειτουργίας του κοινού Π.Μ.Σ (Joint Master, Dual Master).

7. Διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων και διεθνών συνεδρίων σχετικά με τα αντικείμενα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών.

8. Ανάπτυξη υλικού προβολής των προγραμμάτων καθώς και λοιπές προωθητικές ενέργειες (π.χ για οργάνωση συνεδρίων).

9. Συμμετοχές (memberships) σε ευρωπαϊκούς και διεθνείς εκπαιδευτικούς οργανισμούς, δίκτυα και ενώσεις.