Τις προτεραιότητες της πρώτης πρυτανικής αρχής από την ημέρα λειτουργίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, αναλύει ο Πρύτανης Μανώλης Κουτούζης,σε μια "μίνι" συνέντευξη στο esos.
Για την 6η θέση μεταξύ των 138 αμιγώς Ανοικτών Πανεπιστημίων, στην οποία βρίσκεται το ΕΑΠ σε Παγκόσμια κλίμακα, ο Πρύτανης σχολιάζει πως το γεγονός αυτό "επιβεβαιώνει την ποιότητα των Προγραμμάτων μας, την ιδιαίτερη έμφαση που δίνουμε στην φοιτητοκεντρική μάθηση".
Σχετικά με τα επιμορφωτικά προγράμματα τα οποία διοργανώνει το ΕΑΠ ο Πρύτανης σημειώνει:
- Στα 3 χρόνια λειτουργίας του Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. έχουν εγκριθεί 129 εκπαιδευτικά προγράμματα, με περίπου 28.000 εκπαιδευόμενους να συμμετέχουν μέχρι σήμερα σε κάποιο από τα προσφερόμενα προγράμματα.
- Η δέσμευση του Κέντρου για ποιότητα και καινοτομία παραμένει κεντρική αποστολή του, επιδιώκοντας την ουσιαστική εκπαίδευση και κατάρτιση τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή κοινότητα. Εκτιμώ ότι το Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ του ΕΑΠ μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς και για άλλα ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ της χώρας.
Ακολουθεί η Συνέντευξη
1. Ποιες είναι οι αλλαγές που προκύπτουν μετά από την ψήφιση του Ν. 5094/24 και τη θέσπιση του αυτοδιοίκητου του Ε.Α.Π. ;
Η βασικότερη αλλαγή είναι ότι μετά από 25 και πλέον χρόνια λειτουργίας, το ΕΑΠ αποκτά δημοκρατικά εκλεγμένες Πρυτανικές Αρχές. Με άλλα λόγια η ακαδημαϊκή κοινότητα του ΕΑΠ έχει πλέον την πορεία του Πανεπιστημίου στα χέρια της, μπορεί να χαράξει στρατηγικές και να αναλάβει πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη του Πανεπιστημίου. Αυτό είναι μια πολύ ουσιαστική αλλαγή.
Όμως, οι αλλαγές αφορούν και τα όργανα διοίκησης. Το ΕΑΠ έχει πλέον Συμβούλιο Διοίκησης και Σύγκλητο όπως όλα τα υπόλοιπα ΑΕΙ της χώρας και εναρμονίζεται με τον Ν. 4957/2022 που διέπει την λειτουργία όλων των Πανεπιστημίων της χώρας. Συνεπώς παύει να είναι η εξαίρεση του ακαδημαϊκού χάρτη.
Όλα τα παραπάνω ανοίγουν νέους ορίζοντες για την ανάπτυξη του Πανεπιστημίου μας και βέβαια δημιουργούν πολλές ευθύνες για την πρώτη εκλεγμένη διοίκηση.
2. Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις και προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως Πρύτανης του Ε.Α.Π. και ποιες είναι οι προτεραιότητες στο σχεδιασμό σας;
Όπως ανέφερα και στο Σχέδιο Ανάπτυξης που κατέθεσα κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας, το οποίο αποτέλεσε προϊόν συλλογικής δουλειάς με τους Αντιπρυτάνεις του Ιδρύματος, οι βασικοί άξονες / προτεραιότητες για το Ίδρυμα περιγράφονται ως ακολούθως:
• Ανασχεδιασμός και περαιτέρω ενίσχυση της ποιότητας των προσφερόμενων Προγραμμάτων Σπουδών, με έμφαση στα βασικά χαρακτηριστικά του ΕΑΠ που είναι το ειδικά διαμορφωμένο εκπαιδευτικό υλικό και στη βιωματική εκπαιδευτική εμπειρία των φοιτητών/ριών. Σε ένα περιβάλλον εξόχως ανταγωνιστικό, το ΕΑΠ πρέπει να αξιοποιήσει περαιτέρω το συγκριτικό του πλεονέκτημα στην Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση.
• Δημοκρατικές διαδικασίες, διαφάνεια, συλλογικότητα και συμμετοχικότητα στις αποφάσεις. Όλα αυτά θα συνοδεύονται από διαρκή λογοδοσία.
• Δημιουργία ασφαλούς συμπεριληπτικού περιβάλλοντος, με ίσες ευκαιρίες για όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας.
• Ουσιαστικές δράσεις εξωστρέφειας και βελτίωση της αναγνωρισιμότητας του ΕΑΠ, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Είναι αλήθεια ότι το ΕΑΠ είναι πλέον σημείο αναφοράς στην Ελλάδα, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν περαιτέρω γνωστά τα πλεονεκτήματά του και τα σημεία υπεροχής του. Στο εξωτερικό εκτιμώ ότι οι δυνατότητες είναι ακόμα μεγαλύτερες.
• Ανάπτυξη της έρευνας, τόσο της βασικής όσο και της εφαρμοσμένης, σε τομείς αιχμής και σε σύνδεση με τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό θε γίνει σε συνδυασμό με την περαιτέρω ανάπτυξη των υποδομών υποστήριξης της έρευνας, με βάση τον στρατηγικό προγραμματισμό του ιδρύματος.
Όσον αφορά τις προκλήσεις και τα προβλήματα που υπάρχουν, θα έλεγα ότι η διοίκηση ενός φορέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που μόλις έχει αυτονομηθεί, αποτελεί από μόνη της μία πρόκληση. Υπάρχουν νοοτροπίες, πρακτικές, που θα πρέπει να αλλάξουν, αλλά υπάρχει και ένα εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό το οποίο θα πρέπει να αξιοποιηθεί.
Σε μικρότερη κλίμακα βέβαια, τολμώ να πω ότι η πρώτη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε ήταν η ομαλή έναρξη του ακαδημαϊκού έτους, εν μέσω των δομικών αλλαγών της διοίκησης του Ιδρύματος που ακολούθησαν την πλήρη αυτονόμησή του. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που αντιμετωπίσαμε αυτή την πρόκληση με επιτυχία, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στο άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό μας, το οποίο κατέβαλε συντονισμένες προσπάθειες για να υπερβεί τα όποια προβλήματα και δυσκολίες προέκυψαν. Πιστεύω ότι η διοίκηση ενός Ιδρύματος στηρίζεται στις ανθρώπινες σχέσεις, στους μικρούς αλλά και στους μεγαλύτερους στόχους, στην ορθή προτεραιοποίηση αλλά και στο όραμα της διοίκησης. Με ισχυρά χαρτιά τα προαναφερόμενα είμαι βέβαιος ότι θα υπερβούμε όλα τα πιθανά εμπόδια και δυσκολίες και θα ανταποκριθούμε στις όποιες προκλήσεις μας εμφανιστούν.
3. Το ΕΑΠ βρίσκεται στην 6η θέση μεταξύ των 138 αμιγώς Ανοικτών Πανεπιστημίων σε Παγκόσμια κλίμακα που περιλαμβάνονται στην κατάταξη Webometrics Ranking of World Universities και στη 16η θέση μεταξύ των συνολικά 66 ελληνικών Πανεπιστημίων, δημόσιων οργανισμών εκπαίδευσης αλλά και Κολλεγίων και Ιδιωτικών Φορέων Κατάρτισης. Είστε ικανοποιημένος από αυτή την επίδοση; Υπάρχει κάποιος σχεδιασμός για την περαιτέρω βελτίωση της θέσης του Ε.Α.Π.;
Είμαστε βέβαια ικανοποιημένοι από τα δεδομένα που αναφέρετε. Πιστεύουμε ότι επιβεβαιώνει την ποιότητα των Προγραμμάτων μας, την ιδιαίτερη έμφαση που δίνουμε στην φοιτητοκεντρική μάθηση αλλά και την δέσμευση του προσωπικού μας στα παραπάνω. Θα έλεγα ότι ο σχεδιασμός δεν γίνεται με στόχο τα rankings. Ξεκινά από την προσπάθεια για βελτίωση της ποιότητας της προσφερόμενης εκπαίδευσης, τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών του, την περαιτέρω ανάπτυξη του προσωπικού του, την ανάπτυξη νέων προγραμμάτων σπουδών σε σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα, την ανάπτυξη και ενίσχυση της έρευνας, την υιοθέτηση κουλτούρας ποιότητας σε όλες τις διεργασίες / διαδικασίες του Ιδρύματος κ.α. Θεωρούμε δηλαδή ότι η βελτίωση του Ιδρύματος θα έχει αντίκτυπο και στις διεθνείς κατατάξεις.
Με άλλα λόγια, θεωρούμε ότι οι επιδόσεις του Ιδρύματος στις διεθνείς κατατάξεις δεν είναι αυτοσκοπός. Σίγουρα είναι θετικό όμως ότι η ποιότητα το ιδρύματος αποτυπώνεται στα διεθνή rankings!
4. Ποιες είναι οι εξελίξεις σχετικά με το ζήτημα της αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των προγραμμάτων "Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό και Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό ;
Είναι αλήθεια ότι είναι ένα ζήτημα που μας απασχολεί και μας στενοχωρεί, καθώς υπάρχουν ακόμα και αγωγές εναντίον του Πανεπιστημίου. Όσο λοιπόν είναι ανοικτό αυτό το μέτωπο δεν θα ήθελα να κάνω κάποια άλλη δήλωση.
5. Πώς κρίνετε την ποιότητα και τον αριθμό των επιμορφωτικών προγραμμάτων που αναπτύσσει το Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Ε.Α.Π.;
Από την ίδρυσή του Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Ε.Α.Π. το 2021, το Συμβούλιο του Κέντρου έχει θέσει ως στόχο την προσφορά εκπαιδευτικών προγραμμάτων που πληρούν συγκεκριμένα ποιοτικά κριτήρια και διαδικασίες, εστιάζοντας στη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση, ώστε να προάγει τη διά βίου μάθηση και να καταστεί μια καινοτόμος εκπαιδευτική μονάδα στον τομέα της μη τυπικής μάθησης.
Αξιοποιώντας την υψηλή επιστημονική κατάρτιση και την μοναδική εμπειρία του Ε.Α.Π. στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, προσφέρονται προγράμματα που ενσωματώνουν σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας και εκπαιδευτικό υλικό και τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων, προσφέροντας ουσιαστικές ευκαιρίες στην αγορά εργασίας.
Στα 3 χρόνια λειτουργίας του Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. έχουν εγκριθεί 129 εκπαιδευτικά προγράμματα, με περίπου 28.000 εκπαιδευόμενους να συμμετέχουν μέχρι σήμερα σε κάποιο από τα προσφερόμενα προγράμματα. Η δέσμευση του Κέντρου για ποιότητα και καινοτομία παραμένει κεντρική αποστολή του, επιδιώκοντας την ουσιαστική εκπαίδευση και κατάρτιση τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή κοινότητα. Εκτιμώ ότι το Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ του ΕΑΠ μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς και για άλλα ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ της χώρας.
6. Ποια είναι η δομή και το περιεχόμενο του συγκεκριμένου επιμορφωτικού προγράμματος "Εκπαιδευτική Ηγεσία και Οργανωσιακή Μάθηση" στο οποίο είστε επιστημονικά υπεύθυνος; Ποια τα οφέλη για τους εκπαιδευόμενους;
Το επιμορφωτικό πρόγραμμα με τίτλο: «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Οργανωσιακή Μάθηση» είναι ένα καινοτόμο και θα έλεγα τολμηρό πρόγραμμα! Σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψη τις πολύ πρόσφατες εξελίξεις στο συγκεκριμένο πεδίο και ίσως είναι το μοναδικό που προσεγγίζει ολιστικά τα ζητήματα που άπτονται της εκπαιδευτικής διοίκησης και ηγεσίας. Έννοιες όπως η οργανωσιακής μάθησης και οι μανθάνοντες οργανισμοί, η ανθρωπογεωγραφία της εκπαιδευτικής μονάδας, συναντούν πιο «παραδοσιακές» έννοιες της εκπαιδευτικής ηγεσίας, συνθέτοντας ένα πραγματικά διαφορετικό πρόγραμμα σε σχέση με άλλα που υλοποιούνται στη χώρα μας.
Η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι 400 ώρες, οι οποίες υλοποιούνται σε διάστημα 7 μηνών και η παρακολούθηση πραγματοποιείται πλήρως εξ αποστάσεως. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος οι συμμετέχοντες λαμβάνουν πιστοποιητικό επιμόρφωσης, με το οποίο σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, παρέχεται μοριοδότηση σε εκπαιδευτικούς, στελέχη εκπαίδευσης και άλλες κατηγορίες επαγγελματιών.
Το περιεχόμενο του προγράμματος καλύπτει τις σημαντικές θεματικές του ηγεσίας-διοίκησης που χαρακτηρίζει το σημερινό ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, συνάδει με τις σύγχρονες διεθνείς εκπαιδευτικές πρακτικές ενώ συνδυάζει τη θεωρία με τις πρακτικές άλλων ΑΕΙ.
Οι διεπιστημονικές προσεγγίσεις και οι προσφερόμενες νέες δεξιότητες, γνώσεις και στάσεις, ανταποκρίνονται στην ετερογενή σύνθεση του πληθυσμού του σύγχρονου σχολείου και καθιστούν τον/την υποψήφιο/α εκπαιδευόμενο/η ικανό να ανταποκριθεί αποτελεσματικά με αυτοπεποίθηση και υπεύθυνα στις προκλήσεις του σύγχρονου σχολείου.
Εν τέλει, το συγκεκριμένο πρόγραμμα αφορά ένα συνθετικό, πολυδιάστατο και ολιστικό πρόγραμμα που εξετάζει συνολικά τα ζητήματα που άπτονται της εκπαιδευτικής ηγεσίας και της οργανωσιακής μάθησης σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Σε όλα τα προαναφερόμενα προστίθεται και η επιστημονική και επαγγελματική επάρκεια και εμπειρία των εκπαιδευτών, αλλά και η καταξίωσή τους στο χώρο της εκπαίδευσης και ειδικό
Τις ευχές μας, κ.Κουτούζη μας, στην εφαρμογή του Σχεδίου σας. Και μια πρόταση: με την τεχνογνωσία στην Εξ Αποστάσεως που έχει το ΕΑΠ, μπορεί να βοηθησει πολύ στην ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών τάξης .Βρείτε , όμως, διαύλους πιο άμεσης επικοινωνίας με τα σχολεία, ετσι ώστε τα επιμορφωτικά σας προγράμματα να πατάνε και στην καθημερινότητα της διδακτικής πράξης/και πρακτικής, μετά απο διερευνηση εκπαιδευτικών/διδακτικών αναγκών (μια καλή, ολιστική, έρευνα λείπει εδώ.. Το ΙΕΠ , ο κατεξοχήν αρμόδιος, δεν..)