Κ. Πιερακάκης στη Βουλή (Βίντεο): Η εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι η φωνή που απαιτεί να αφαιρούμε το «δεν» από το "δεν γίνεται"

"Το Πολυτεχνείο δεν ήταν μόνο ένα ξέσπασμα αντίστασης στη δικτατορία. Ήταν μια συλλογική πράξη αποκατάστασης της εθνικής αξιοπρέπειας, μια θαρραλέα δήλωση έμπρακτου πατριωτισμού», τόνισε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερακάκης , στην Ολομέλεια της Βουλής, εκπροσωπώντας την Κυβέρνηση  στη σημερινή   ειδική συνεδρίαση   για την επέτειο   των 51 χρόνων από την εξέγερση του Πολυτεχνείου.

"Πρώτα και κύρια, το Πολυτεχνείο αντηχεί μέχρι σήμερα ως ένα συμβολικό κάλεσμα για ελευθερία και πίστη στη δημοκρατία" σημείωσε ο υπουργός Παιδείας και υπογράμμισε:

• Η εξέγερση του 1973 μας υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία είναι ένας διαρκής αγώνας, ότι η ενίσχυση της δημοκρατίας είναι μια αέναη προσπάθεια, αλλά πάνω απ’ όλα, η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν και είναι μια φωνή που μας προκαλεί να σκεφτούμε το αδύνατο. Είναι η φωνή που απαιτεί να αφαιρούμε το «δεν» από το "δεν γίνεται".
• Το μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι η συνειδητοποίηση της ανυπολόγιστης δύναμης των πολιτών μέσα σε μια Πολιτεία. Η επιβεβαίωση, ότι τελικά είναι οι πολίτες εκείνοι που θεσμίζουν και αναθεσμίζουν την κοινωνία μέσα από τη θυελλώδη, δημιουργική και τολμηρή φαντασία τους.  

Δείτε το βίντεο που ακολουθεί

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαστε σήμερα στην Αίθουσα της Βουλής για να αποδώσουμε τιμή στην Εξέγερση του Πολυτεχνείου, για να πάψουμε έστω και για λίγο την ενασχόληση με τα τρέχοντα, για να αναλογιστούμε τα μεγάλα, τα διαχρονικά, για να αναλογιστούμε τι είναι το Πολυτεχνείο σήμερα για την ελληνική κοινωνία και το τι συμβολίζει για τη νέα γενιά. 

Πρώτα και κύρια, το Πολυτεχνείο είναι ένα από τα σημαντικότερα μεταπολεμικά γεγονότα, γιατί μέσα στο βαθύ σκοτάδι της δικτατορίας κατέδειξε ότι καμία εξουσία δεν μπορεί να σταθεί όρθια για πολύ, χωρίς την ισχύ της δημοκρατικής νομιμοποίησης. Κατέδειξε ότι η δημοκρατική νομιμοποίηση της πολιτικής εξουσίας είναι αναντικατάστατη προϋπόθεση του συλλογικού μας βίου, αφού πάντα θα υπερισχύει του φόβου, της βίας, αλλά και των όπλων. Απέδειξε, επίσης, ότι κανένα όπλο δεν είναι υπέρτερο του θάρρους και της αυτοθυσίας. Απέδειξε ότι η προσφυγή στη βία θα είναι πάντοτε υποδεέστερη από την τέχνη και το ήθος της αντίστασης.

Το Πολυτεχνείο ήταν μια θεαματική απόδειξη ότι η ειρηνική αντίσταση και η ελευθερία της σκέψης δεν μπορεί να νικηθεί από τα όπλα, αλλά αντίθετα επιβάλλεται στα όπλα, ακόμα και όταν τα όπλα απειλούν, ακόμα και όταν δολοφονούν. Η θυσία πολλών νέων ανθρώπων στην Εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν το τίμημα της νίκης του δημοκρατικού συλλογικού βίου πάνω στη βαρβαρότητα. Τους θυμόμαστε πάντα με σεβασμό και συγκίνηση.

Το Πολυτεχνείο, όμως, δεν ήταν μόνο ένα ξέσπασμα αντίστασης σε μια δικτατορία. Ήταν μια συλλογική πράξη αποκατάστασης της εθνικής αξιοπρέπειας. Ήταν μια υπερήφανη και θαρραλέα δήλωση έμπρακτου πατριωτισμού.

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες υπενθύμισαν στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στον κόσμο ότι δεν υπάρχει πατριωτισμός που δεν είναι αλληλένδετος με τη δημοκρατία, την ελευθερία, το συνταγματικό κράτος. Το συνταγματικό κράτος, άλλωστε, βασίζεται στη δημοκρατία. Το Πολυτεχνείο ήταν ένα γεγονός αυθύπαρκτο και απρόβλεπτο που ξέσπασε σαν φυσικό φαινόμενο. Ήταν μια κύρτωση, μια ασυνέχεια του πολιτικού χωροχρόνου. Ήταν μια δημιουργική έκρηξη που μέχρι σήμερα παράγει γόνιμη έμπνευση σκέψης και προβληματισμού σε όλους μας. 

Πρώτα και κύρια, το Πολυτεχνείο αντηχεί μέχρι σήμερα ως ένα συμβολικό κάλεσμα για ελευθερία και πίστη στη δημοκρατία. Η εξέγερση του ’73 μας υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία είναι ένας διαρκής αγώνας, μας υπενθυμίζει ότι η ενίσχυση της δημοκρατίας είναι μια αέναη προσπάθεια, αλλά πάνω απ’ όλα, η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν και είναι μια φωνή που μας προκαλεί να σκεφτούμε το αδύνατο. Είναι η φωνή που απαιτεί να αφαιρούμε το «δεν» από το «δεν γίνεται». 

Οι νέοι του Πολυτεχνείου είχαν μοναδικό όπλο τους την ηθική ακεραιότητα, το πάθος και την πίστη τους σε έναν καλύτερο κόσμο. Ήθελαν να δείξουν ότι η δική τους γενιά που ερχόταν στο προσκήνιο, δεν θα συμβιβαστεί με την απειλή, δεν θα συμμορφωθεί με την καταπίεση, αλλά οι νέοι αυτοί δεν οργάνωσαν απλώς μια  διαμαρτυρία ενάντια σε μια δικτατορία, αμφισβήτησαν τη δύναμη μιας εξουσίας παράνομης, μιας εξουσίας ανελεύθερης. Αμφισβήτησαν τα θεμέλια και τη νομιμοποίηση μιας εξουσίας αντισυνταγματικής και επικίνδυνης. Και με αυτή την έμπρακτη αμφισβήτηση ενίσχυσαν τη φωνή και τη σκέψη τόσων άλλων σε όλη την Ελλάδα, που εκείνες τις μέρες δεν βρέθηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο, αλλά ένιωσαν σαν να ήταν και εκείνοι συμμέτοχοι και κοινωνοί στην αντίσταση κατά της χούντας και το Πολυτεχνείο είναι πολλά πολυτεχνεία. Έγινε ένας πομπός μηνύματος που πέρασε μέσα σε συνεχείς αναμεταδόσεις και απλώθηκε στον χώρο και στον κοινωνικό και πολιτικό χρόνο. Έδειξε στους Έλληνες ότι έχουν δύναμη μεγαλύτερη από την εξουσία που τους επιβλήθηκε. 

Το μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι ακριβώς αυτή η συνειδητοποίηση της ανυπολόγιστης δύναμης των πολιτών μέσα σε μια πολιτεία. Η επιβεβαίωση, ότι τελικά είναι οι πολίτες εκείνοι που θεσμίζουν και αναθεσμίζουν την κοινωνία μέσα από τη θυελλώδη, δημιουργική και τολμηρή φαντασία τους. Τη φαντασία εκείνη που κατά τον Καστοριάδη, τους ωθεί να χτίζουν και διαρκώς να εξελίσσουν την πόλη και τη λειτουργία της, την κοινωνία και την πατρίδα. Αυτή είναι μια αδιάκοπη φυσιολογική ροή που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς δημοκρατία. Όταν, όμως, η δημοκρατία έχει καταλυθεί, η αδιάκοπη αναθέρμανση εμποδίζεται, συσσωρεύεται, συμπυκνώνεται και μια μέρα χωρίς καμιά προειδοποίηση σπάει όρια φράγματα και οδοφράγματα και ξεσπάει σε μια πολιτική έκρηξη. Μια έκρηξη που έρχεται να αποκαταστήσει τη φυσική ροή των πραγμάτων και να γεννήσει ξανά ένα νέο κόσμο, μια νέα πολιτεία, τη δημοκρατική πολιτεία. 

Η δημοκρατική πολιτεία επανήλθε το 1974 και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αναγέννηση της δημοκρατίας που συμβολίζει η Μεταπολίτευση, έδωσε στον τόπο μας τη σταθερότητα μαζί με την ευρωπαϊκή προοπτική δίπλα στην εθνική ασφάλεια, την ανάπτυξη και την κοινωνική αλληλεγγύη. 
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αν ο λόγος είναι η ψυχή της δημοκρατίας -και αυτό το γνωρίζουμε καλά σε αυτή την αίθουσα, στο Κοινοβούλιο- τότε το βαθύτερο μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι ότι ο λόγος ποτέ δεν μπορεί να χειραγωγηθεί για πολύ. Η σκέψη έχει τη δική της ζωή και πάντα αντιστέκεται σε όποιον επιχειρήσει να τη χειραγωγήσει. 

Από αυτή την άποψη, το μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας και δημιουργίας, κόντρα στην παραίτηση, κόντρα στον πεσιμισμό, στον κυνισμό, στον συμβιβασμό. Με την απόσταση των 51 χρόνων, μπορούμε να πούμε ότι το Πολυτεχνείο το κατ’ εξοχήν ανώτατο τεχνολογικό ίδρυμα της χώρας, εκτός από πολλές άλλες τέχνες και τεχνολογίες του, μας δίδαξε και την τεχνολογία της αλλαγής, τη συνταγή της προόδου. Η συνταγή αυτή είναι η συμμετοχή, η τεχνολογία αυτή είναι η ορατότητα, η διεκδίκηση, το θάρρος και ήρθε για να επιβληθεί τότε πάνω στη σκυθρωπή πραγματικότητα της βίας, να σπάσει τα στεγανά, να ξαναδώσει οξυγόνο, ελπίδα και αξιοπρέπεια σε μια ολόκληρη κοινωνία και -για να θυμηθούμε τον στίχο της Μητροπούλου- «πέρασε από τη μνήμη στην καρδιά». 

Ανοίγοντας τη συζήτηση, ο Προεδρεύων, Γ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής Αθανάσιος Μπούρας τόνισε ότι «το μήνυμα του Πολυτεχνείου πρέπει να φτάνει ξεκάθαρο στις επόμενες γενιές χωρίς κομματικές στρεβλώσεις και συνοψίζεται στην ανάγκη υπεράσπισης της δημοκρατίας και των θεσμών της». Όπως είπε, «το Πολυτεχνείο ως σύμβολο μνήμης μας υπενθυμίζει πως τίποτα δεν είναι δεδομένο και πως η ελευθερία και η δημοκρατία απαιτούν συνεχή εγρήγορση. Κάθε εποχή έχει τις δικές της προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Διαφορετικές εποχές απαιτούν διαφορετικές θυσίες», ανέφερε και κατέληξε: «Είμαι βέβαιος ότι η σημερινή νέα γενιά έχει την ψυχή και το όραμα να παλέψει και να ξεπεράσει τις προκλήσεις των δικών μας καιρών για να χτίσει τη ζωή που της αξίζει, πατώντας γερά στα θεμέλια της δημοκρατίας και της ελευθερίας».

Από τη Νέα Δημοκρατία ο   Δημήτριος Καιρίδης ανέφερε ότι σήμερα «η δημοκρατία μας δεν κινδυνεύει από συνταγματάρχες, τανκς και από στρατιωτικά πραξικοπήματα. Οι κίνδυνοι για τη δημοκρατία παραμένουν, αλλά έχουν να κάνουν με το σαράκι της δημοκρατίας που είναι ο λαϊκισμός, ο αυταρχικός λαϊκισμός, ο οποίος τρέφεται από νέες τεχνολογίες, όπως είναι το διαδίκτυο και ο τρόπος με τον οποίο ενημερωνόμαστε, τα fake news, αυτός ο περίφημος αλγόριθμος που εγκλωβίζει τους πολίτες στις προκαταλήψεις τους, στα στερεότυπα και υπονομεύει το ουσιαστικό, ανοικτό, δημοκρατικό διάλογο, που είναι και πρέπει να είναι η βάση της δημοκρατίας μας». Σύμφωνα με τον κ. Καιρίδη, «όλα αυτά μας υπενθυμίζουν ότι ο αγώνας είναι διαρκής, ιδίως για εμάς, τους υπεύθυνους πολιτικούς εκπροσώπους που δεν θέλουμε να συνομιλούμε μόνο με τη συγκυρία και το εφήμερο, με τον επόμενο εκλογικό κύκλο, αλλά και με την ιστορία και έχουμε συναίσθηση της ιστορικής ευθύνης».

Ο Πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ   Νικόλαος Παππάς είπε ότι «το Πολυτεχνείο ήταν η κορύφωση του αντιδικτατορικού αγώνα, η στιγμή που η νεολαία πήρε στην πλάτη της ολόκληρο το λαό, αναμετρήθηκε με τις κάννες των όπλων και των τανκς, τραγούδησε τον εθνικό ύμνο». Και επισήμανε πως «το Πολυτεχνείο είναι το ορόσημο της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας. Θυμίζει ότι τίποτα δεν χαρίζεται στο λαό, εάν ο ίδιος δεν το διεκδικήσει. Θυμίζει ότι, όπως έγραψε και ο σπουδαίος Τάσος Λειβαδίτης, αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, μπορεί να χρειαστεί και να πεθάνεις για να ζήσουν οι άλλοι. Θα πρέπει να μπορείς να θυσιάζεσαι ένα οποιοδήποτε πρωινό. Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, θα πρέπει να μπορείς να στέκεσαι μπροστά στα τουφέκια».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ   Δημήτριος Μάντζος σημείωσε ότι «μια τέτοια ημέρα, αναλογιζόμαστε πόσο επίκαιρες είναι οι λέξεις, ψωμί, παιδεία, ελευθερία, όταν τα δικαιώματα στην αξιοπρεπή διαβίωση, στη συλλογική ευημερία, στην πρόσβαση σε ποιοτική δωρεάν εκπαίδευση, ακόμη και τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα, όπως η ελευθερία των επικοινωνιών, η ελευθερία του τύπου δείχνουν να αμφισβητούνται». Γι’ αυτό, όπως εξήγησε «πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε όλες και όλοι, πέρα και πάνω από κομματικές διαιρέσεις, ενάντια στην ασυδοσία της αγοράς όταν αυτή μένει αρρύθμιστη, σε όλα όσα δεν επιτρέπουν στους πολίτες να ευημερήσουν, να αγωνιστούμε και να εργαστούμε για ακόμη πιο ισχυρό δημόσιο πανεπιστήμιο, να εγγυηθούμε τις θεμελιώδεις συνταγματικές μας ελευθερίες».

Εκ μέρους του ΚΚΕ, η  Παρασκευή Δάγκα, υποστήριξε ότι «παρά τη συστηματική προσπάθεια να λερωθεί το περιεχόμενο του Πολυτεχνείου, να κατασυκοφαντηθεί, ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου συνεχίζει να συγκινεί μεγαλύτερες και νεότερες γενιές ως σύμβολο νέων αγώνων στο δρόμο της σύγκρουσης και της ανατροπής του βάρβαρου συστήματος της εκμετάλλευσης, που έχει στο DNA του την καπιταλιστική οικονομική κρίση, τον πόλεμο, την ανεργία, την εξαθλίωση. Αποτελεί και σήμερα πηγή διδαγμάτων για την ανάγκη να ενισχυθεί το ρεύμα αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής, ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και την κυβέρνηση, τη διαχείριση του σάπιου συστήματος, είτε φιλελεύθεροι είτε με προοδευτικό μανδύα».

Η   Σοφία – Χάιδω Ασημακοπούλου από την Ελληνική Λύση είπε: «Τιμούμε τον αγώνα των αγνών νέων και όλων των Ελλήνων πολιτών για το διαχρονικό αίτημα για δημοκρατικές ελευθερίες, καθώς επίσης με την υποχρέωση ανάκτησης εκ μέρους μας της οικονομικής μας ανεξαρτησίας, χωρίς την οποία είναι αδύνατο να υπάρχει εθνική κυριαρχία. Εμείς στην Ελληνική Λύση, πιστεύουμε ότι είναι πατριωτικό καθήκον μας να υπερασπιζόμαστε και να θωρακίζουμε την ποιότητα του δημοκρατικού μας πολιτισμού και ταυτόχρονα, έχουμε εθνική υποχρέωση να προασπίσουμε μια δημοκρατία που θα έχει ως απόλυτη προτεραιότητα την ακεραιότητα της πατρίδας, της Ορθοδοξίας, της παράδοσης, της ιστορίας του πολιτισμού μας, την ελευθερία και την ευημερία όλων των Ελληνίδων και των Ελλήνων».

Εκ μέρους της Νέας Αριστεράς, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός της   Αθανάσιος (Νάσος) Ηλιόπουλος ανέφερε ότι «πενήντα ένα χρόνια μετά το «Ψωμί - Παιδεία – Ελευθερία» θα συνεχίζει να ορίζει τις μάχες μας». Κι αυτό «γιατί η δημοκρατία σήμερα κινδυνεύει πρώτα απ’ όλα από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας, από την έκρηξη των ανισοτήτων, που δίνουν νέο χώρο στην ακροδεξιά, από αυταρχικές πολιτικές που θεωρούν το κράτος δικαίου πολυτέλεια, από μία προσπάθεια δεξιάς εκδίκησης και αναθεώρησης απέναντι στο ριζοσπαστισμό της Μεταπολίτευσης, όπως αυτός αποτυπώθηκε σε κατακτήσεις στα εργασιακά δικαιώματα, στο δημόσιο πανεπιστήμιο, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας».

Από τη Νίκη η   Ασπασία Κουρουπάκη υποστήριξε ότι «η προστασία της δημοκρατίας και της εθνικής ανεξαρτησίας, ώστε να μην χρειαστούν νέα Πολυτεχνεία και νέες Μεταπολιτεύσεις, περνά μέσα από μία πραγματικά ανεξάρτητη δικαιοσύνη, μέσα από το δυνάμωμα του ρόλου του Κοινοβουλίου, αλλά και των θεσμών λογοδοσίας και λαϊκής πρωτοβουλίας». Είπε ότι «δεν είμαστε εδώ για να εκφωνούμε επετειακά λογύδρια, αυτά που στα αυτιά του λαού μας φτάνουν ως επικήδειοι μιας δημοκρατίας από καιρό απονεκρωμένης. Είμαστε εδώ για να πάρουμε σωστές αποφάσεις. Χθες, αν ήταν δυνατόν! Γιατί αύριο μπορεί να είναι αργά».

Ο Ιωάννης Κόντης από τους Σπαρτιάτες, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Ακούω για ψωμί, για παιδεία. Αυτά τα έχουμε σήμερα στον απόλυτο βαθμό; Έχουμε την ελευθερία που θα θέλαμε και που θέλουν όλοι οι πολίτες του κόσμου σήμερα σαν πολίτες ή προσπαθούμε να δούμε και να ερμηνεύσουμε πού οδεύουν οι νέες εντολές από κάποια κέντρα ευρωπαϊκά ή έξω από την Ευρώπη για ψηφιακή υποταγή των ανθρώπων είτε μέσα από ψηφιακές ταυτότητες, είτε μέσα από ψηφιακές καταστάσεις και καταχωρίσεις και δεν αφήνουν ελεύθερο τον κάθε πολίτη να ζήσει όπως θα ήθελε να ζει, κάτω από τους νόμους της Πολιτείας βέβαια, αλλά όπως ζούσαμε παλιά, όπως ζούσαμε μέχρι το 2000;».

Τέλος, η Πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου, τόνισε ότι «οι αγώνες για την ελευθερία και για τη Δημοκρατία διαχρονικά δεν γίνονται με συμβόλαιο επιτυχίας και με εγγυήσεις τελεσφόρησης. Η εγγύηση της επιτυχίας είναι ακριβώς το ελεύθερο φρόνημα εκείνων, οι οποίοι αψηφούν το θάνατο, το κόστος, τα τανκς και μπαίνουν μπροστά για όλους μας». Και παρατήρησε πως «το Πολυτεχνείο το στήριξαν την εποχή εκείνη μόνον οι πολιτικοί κρατούμενοι της χούντας. Κανένα κόμμα. Και αυτό ας είναι ένα από τα διδάγματα του ότι η Δημοκρατία δεν φωλιάζει στους κομματικούς μηχανισμούς, αλλά φωλιάζει και μπολιάζει τις καρδιές των ανθρώπων». Παράλληλα, η κυρία Κωνσταντοπούλου επανέλαβε την πρότασή της να καθιερωθεί η 17η Νοεμβρίου ως εθνική επέτειος και κατέθεσε το σχετικό ψήφισμα, που ζήτησε να υιοθετηθεί από τη Βουλή.