Τι νομοθεσία για το τι ίσχυε και το τι ισχύει για τους διορισμούς ιδιωτικών εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία, μετά την ψήφιση, στη Βουλή -πρόσφατα- σχετικών διατάξεων, διατύπωσε στη Βουλή η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή, μετά από σχετική ερώτηση Βουλευτή.
Ειδικότερα, η απάντηση της υφυπουργού έχει ως εξής:
Το σύστημα διορισμών και προσλήψεων των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ρυθμίζεται με τις διατάξεις του Κεφ. Ε ́ (άρθρα 53-67) του ν.4589/2019 (Α ́ 13) και έχει τεθεί υπό την αρμοδιότητα του Α.Σ.Ε.Π., το οποίο προκηρύσσει και διενεργεί κάθε δύο σχολικά έτη διαδικασία κατάταξης με σειρά προτεραιότητας, κατά κλάδο και ειδικότητα, των υποψηφίων εκπαιδευτικών και μελών Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. (άρθρο 54).
Η κατάταξη διενεργείται βάσει μοριοδοτούμενων κριτηρίων (ακαδημαϊκών, κοινωνικών και προϋπηρεσίας), όπως αυτά ορίζονται στα άρθρα 57-58, και οι ενταγμένοι στους οικείους αξιολογικούς πίνακες εκπαιδευτικοί μπορεί να διορίζονται, κατά τη διάρκεια ισχύος των πινάκων, σε θέσεις μονίμων ή να προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές στη δημόσια εκπαίδευση (άρθρα 62-63).
Τι ίσχυε για τη βαθμολόγηση της προϋπηρεσίας
Αναφορικά με την αναγνώριση και βαθμολόγηση της προϋπηρεσίας των υποψήφιων εκπαιδευτικών στους αξιολογικούς πίνακες κατάταξης του Α.Σ.Ε.Π., με την περ. β του άρθρου 57 και τις περ. στ’ και ζ’ της παρ.4 του άρθρου 61 του ως άνω ν.4589/2019 (Α ́ 13), όπως ίσχυαν πριν την τροποποίησή τους με τον ν.5166/2024 (Α’ 206), ορίζονταν τα εξής:
Άρθρο 57: «β) Εκπαιδευτική προϋπηρεσία ανά κλάδο: εκατόν είκοσι (120) μονάδες κατ' ανώτατο όριο, οι οποίες αναλύονται ως εξής: αα) μία (1) μονάδα ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας έως κατ' ανώτατο όριο εκατόν είκοσι (120) μήνες, ββ) δύο (2) μονάδες ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας σε δυσπρόσιτες σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως καθορίζονται στην περ. Β' της υπ' αρ. 133529/ΓΔ4/7.8.2018 απόφασης του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (Β' 3941), καθώς και σε σχολικές μονάδες που λειτουργούν σε καταστήματα κράτησης έως κατ' ανώτατο όριο εξήντα (60) μήνες.»
Άρθρο 61: «4. Για την κατάταξη των υποψηφίων στους αξιολογικούς πίνακες, σύμφωνα με τα κριτήρια των προηγούμενων άρθρων: α).... στ) Για τον υπολογισμό των μονάδων εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας λαμβάνεται υπόψη η συνολική διάρκεια της πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας προσωρινού αναπληρωτή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 34 του άρθρου 6 του ν. 3027/2002 (Α`152), της παρ. 4 του άρθρου 41 του ν. 3762/2009 (Α`75) και της παρ. 4 του άρθρου 23, σε συνδυασμό με την παρ. 2 του άρθρου 6 και την παρ. 1.β του άρθρου 17 του ν. 3699/2008, που έχει πραγματοποιηθεί στον κλάδο για τον οποίο τίθεται η υποψηφιότητα ανεξάρτητα από την εκπαιδευτική δομή στην οποία πραγματοποιήθηκε.
ζ) Η πραγματική προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών όλων των κλάδων και ειδικοτήτων των ιδιωτικών σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προσμετράται μόνο εφόσον: αα) οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί έχουν απολυθεί για κατάργηση των ιδιωτικών σχολικών μονάδων, τάξεων ή τμημάτων ή με καταγγελία της σύμβασης εργασίας και ββ) έχουν συμπληρώσει κατά την ημέρα της απόλυσης συνεχή υπηρεσία τουλάχιστον δύο (2) σχολικών ετών με πλήρες εβδομαδιαίο ωράριο ή με αναγωγή αυτού στο υποχρεωτικό. Δεν προσμετράται η προϋπηρεσία των ιδιωτικών εκπαιδευτικών των οποίων η σχέση εργασίας λύεται λόγω παραίτησης, καθώς και των ιδιωτικών εκπαιδευτικών που απολύονται για τους λόγους των περιπτώσεων δ` και ε` της παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 682/1977 (Α` 244). Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί για τους οποίους προσμετράται η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση, δεν διορίζονται αν κατά το χρόνο του διορισμού δεν έχουν συμπληρώσει υπηρεσία αναπληρωτή ή ωρομίσθιου σε δημόσια σχολεία επί δύο (2) τουλάχιστον πλήρη διδακτικά έτη.»
Οι αποφάσεις του ΣτΕ
Με τις υπ ́αριθμ. 1251-1254/2024 αποφάσεις της Ολομέλειας του Σ.τ.Ε. κρίθηκε ότι η ανωτέρω διάταξη της περ. ζ’ της παρ.4 του άρθρου 61 του ν.4589/2019 είναι αντίθετη προς τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας, κατά το μέρος που προβλέπει την προσμέτρηση της προϋπηρεσίας των υποψηφίων στην ιδιωτική εκπαίδευση μόνον στις εξαιρετικές περιπτώσεις της απόλυσης ή καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, και ακυρώθηκαν εν μέρει οι Προκηρύξεις του Α.Σ.Ε.Π. 1ΓΕ/2019 και 2ΓΕ/2019.
Σύμφωνα με τη 13η σκέψη της 1251/2024 απόφασης:
«13. [...] Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις των περ. στ' και ζ' της παρ. 4 του άρθρου 61 του ν. 4589/2019, οι οποίες επαναλαμβάνονται στο Κεφάλαιο Δ' της ένδικης προκηρύξεως, ο νομοθέτης έθεσε ως κριτήριο, μεταξύ άλλων, για την επιλογή των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως, την προγενέστερη εμπειρία του υποψηφίου ως αναπληρωτή στη δημόσια εκπαίδευση, κατ’ εξαίρεση δε και στην ιδιωτική. Όπως έχει κριθεί, το κριτήριο της εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας αποτελεί γενικό και αντικειμενικό κριτήριο επιλογής, συνάπτεται με την ικανότητα των υποψηφίων να ασκήσουν με επιτυχία τα εκπαιδευτικά καθήκοντά τους και συνάδει με τις αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας (Σ.τ.Ε. 527/2015 Ολομ., 3593/2008 Ολομ.), στο προκείμενο δε σύστημα διορισμού, το οποίο δεν βασίζεται σε γραπτή διαγωνιστική διαδικασία, αλλά σε μοριοδότηση βάσει προκαθορισμένων και αντικειμενικών κριτηρίων (επιλογή βάσει σειράς προτεραιότητας), ο νομοθέτης αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προϋπηρεσία των υποψηφίων, ως στοιχείο της κτηθείσας εκπαιδευτικής εμπειρίας αυτών. Εξ άλλου, η μοριοδότηση της προϋπηρεσίας κατά βάσιν στη δημόσια εκπαίδευση αποτελεί, κατά το σύστημα του νόμου, σημαντικό κίνητρο προς τους ενδιαφερομένους να διορισθούν ως εκπαιδευτικοί, ώστε προ του διορισμού τους να απασχοληθούν ως αναπληρωτές και με τον τρόπο αυτόν να συνεισφέρουν στην ομαλή λειτουργία των δημόσιων σχολείων, καλύπτοντας τα κενά που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού έτους στη δημόσια εκπαίδευση ή διασφαλίζοντας τη διδασκαλία μαθημάτων των οποίων οι προβλεπόμενες ώρες διδασκαλίας δεν δικαιολογούν τον διορισμό μόνιμου εκπαιδευτικού (βλ. άρθρο 17 του ν. 1566/1985, Α' 167, και άρθρο 5 του ν. 3848/2010, Α' 71). Για τον λόγο
αυτόν (της συνεισφοράς στη δημόσια υπηρεσία της εκπαιδεύσεως) νομίμως ο νομοθέτης μπορεί, κατ’ αρχήν, να διαφοροποιήσει την προϋπηρεσία που έχει παρασχεθεί στη δημόσια εκπαίδευση σε σχέση με εκείνην που έχει παρασχεθεί στην ιδιωτική. Ωστόσο, εφ’ όσον η εκπαιδευτική προϋπηρεσία γενικώς αποτελεί κριτήριο επιλογής που συνάδει με τις αρχές της ισότητας και αξιοκρατίας, λαμβανομένων υπ’ όψιν της κατά το Σύνταγμα και τον νόμο (ν. 682/1977) συνάφειας της δημόσιας και ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως και της ταυτότητας των προσόντων των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σ’ αυτές, καθώς και της αναγνωρίσεως της ιδιωτικής προϋπηρεσίας, κατά τα προεκτεθέντα, σε ειδικές περιπτώσεις, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι αυτή, κατ’ αρχήν, ποιοτικά δεν διαφοροποιείται από την παρασχεθείσα σε δημόσια εκπαιδευτήρια, η καθ’ ολοκληρίαν μη μοριοδότηση, σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις του ν. 4589/2019, κατά τη διαδικασία συντάξεως των πινάκων κατατάξεως, της προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση με μόνη εξαίρεση τις περιπτώσεις της απολύσεως λόγω καταργήσεως της σχολικής μονάδας, τάξεως ή τμήματος ή λόγω καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας (περ. ζ' της παρ. 4 του άρθρου 61 του ν. 4589/2019), ρύθμιση η οποία, άλλωστε, αποβλέπει, κατά τα προεκτεθέντα στην ενδέκατη σκέψη, στην προστασία της εργασίας και όχι στη στελέχωση των σχολικών μονάδων, παραβιάζει τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας οι οποίες διέπουν την απασχόληση στη δημόσια υπηρεσία και υπερακοντίζει τον σκοπό του νόμου που έγκειται στον διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση των πλέον άξιων και έμπειρων από τους υποψηφίους, ώστε να εκπληρωθεί με τον λυσιτελέστερο τρόπο η εκ του άρθρου 16 παρ, 2 του Συντάγματος κρατική υποχρέωση προς παροχή παιδείας υψηλού επιπέδου (πρβ. Σ.τ.Ε. 407/2023 Ολομ.). Μόνη δε η διαφοροποίηση στον τρόπο προσλήψεως των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, δεν αποτελεί επαρκές αιτιολογικό έρεισμα της μη αναγνωρίσεως της προϋπηρεσίας αυτών, δοθέντος ότι πρόκειται για κριτήριο το οποίο δεν συνάπτεται με την ικανότητα των υποψηφίων να ασκήσουν εκπαιδευτικό έργο. Εξ άλλου, όπως εκτέθηκε στην ενδέκατη σκέψη, σε προηγουμένως ισχύσαντα πάγια συστήματα διορισμού, βασιζόμενα σε διαγωνιστική διαδικασία (ασχέτως της εν τοις πράγμασι πλήρους ή μη εφαρμογής αυτών), η προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα της εκπαιδεύσεως λαμβανόταν υπ’ όψιν και εμοριοδοτείτο, στοιχείο που επίσης ενισχύει την αντίληψη ότι, κατ’ αρχήν, η προϋπηρεσία στη δημόσια εκπαίδευση δεν είναι ποιοτικά διάφορη από αυτήν στον ιδιωτικό τομέα της εκπαιδεύσεως. Τέλος, όπως ήδη εκτέθηκε, είναι μεν θεμιτό ο νομοθέτης να επιδιώκει να ενισχύσει όσους έχουν υπηρετήσει ως αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι στη δημόσια εκπαίδευση και ως εκ τούτου διαθέτουν σημαντική εμπειρία ειδικώς σ’ αυτήν, έχουν δε προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στο δημόσιο σχολείο, ιδίως κατά την προηγηθείσα μακρά περίοδο, κατά την οποία, λόγω σοβαρότατων δημοσιονομικών περιορισμών ήταν εξαιρετικά δυσχερής έως αδύνατη η εφαρμογή παγίου συστήματος διορισμών, και ενδεχομένως να προβλέψει ευνοϊκότερο τρόπο υπολογισμού της έναντι της παρασχεθείσας στον ιδιωτικό τομέα, πλην τούτο, για τους προεκτεθέντες λόγους, δεν μπορεί να οδηγήσει σε κατ’ ουσίαν παντελή παραγνώριση της προϋπηρεσίας στην ιδιωτική εκπαίδευση, δοθέντος μάλιστα ότι το σύστημα προσλήψεων του ν. 4589/2019 αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην εκπαιδευτική εμπειρία. Πρέπει, επομένως, ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίον προβάλλεται αντισυνταγματικότητα της περ. ζ' της παρ. 4 του άρθρου 61 του ν. 4589/2019 και του ομοίου περιεχομένου αντίστοιχου όρου του Κεφαλαίου Δ' της προκηρύξεως, κατά το μέρος που προβλέπουν τη μη προσμέτρηση της προϋπηρεσίας των υποψηφίων στην ιδιωτική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, παρά μόνον στις κατά τα ανωτέρω εξαιρετικές περιπτώσεις, να γίνει δεκτός.[...]».
Τι ισχύει με τις νέες διατάξεις
Σε συμμόρφωση με τις ανωτέρω αποφάσεις της Ολομέλειας του Σ.τ.Ε., με τη ρύθμιση της παρ. 5 του άρθρου 70 του πρόσφατου ν. 5166/2024 (Α’ 206), επήλθαν τροποποιήσεις στα άρθρα 57 και 61 του ν. 4589/2019 (Α’ 13) τα οποία διαμορφώθηκαν ως εξής:
Άρθρο 57: «β) Εκπαιδευτική προϋπηρεσία ανά κλάδο: εκατόν είκοσι (120) μονάδες κατ' ανώτατο όριο, οι οποίες αναλύονται ως εξής: αα) μία (1) μονάδα ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας στις δημόσιες σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έως κατ' ανώτατο όριο εκατόν είκοσι (120) μήνες, ββ) δύο (2) μονάδες ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας σε δυσπρόσιτες σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως καθορίζονται στην περ. Β' της υπ' αρ. 133529/ΓΔ4/7.8.2018 απόφασης του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (Β' 3941), καθώς και σε σχολικές μονάδες που λειτουργούν σε καταστήματα κράτησης έως κατ' ανώτατο όριο εξήντα (60) μήνες, γγ) ενενήντα εκατοστά της μονάδας (0,9) ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας στις ιδιωτικές σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με ανώτατο όριο τις εκατόν είκοσι (120) μονάδες.»
Άρθρο 61: «4. Για την κατάταξη των υποψηφίων στους αξιολογικούς πίνακες, σύμφωνα με τα κριτήρια των προηγούμενων άρθρων: α).... στ) Για τον υπολογισμό των μονάδων εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας λαμβάνεται υπόψη η συνολική διάρκεια της πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας προσωρινού αναπληρωτή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 34 του άρθρου 6 του ν. 3027/2002 (Α' 152), της παρ. 4 του άρθρου 41 του ν. 3762/2009 (Α' 75) και της παρ. 4 του άρθρου 23, σε συνδυασμό με την παρ. 2 του άρθρου 6 και την παρ. 1.β του άρθρου 17 του ν. 3699/2008, που έχει πραγματοποιηθεί στον κλάδο για τον οποίο τίθεται η υποψηφιότητα ανεξάρτητα από την εκπαιδευτική δομή, στην οποία πραγματοποιήθηκε.
ζ) Η πραγματική προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών όλων των κλάδων και ειδικοτήτων των ιδιωτικών σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προσμετράται, εφόσον οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί έχουν συμπληρώσει έως τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των ηλεκτρονικών αιτήσεων στο Α.Σ.Ε.Π. συνεχή υπηρεσία τουλάχιστον δύο (2) σχολικών ετών με πλήρες εβδομαδιαίο ωράριο ή με αναγωγή αυτού στο υποχρεωτικό. Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί για τους οποίους προσμετράται η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση σύμφωνα με την παρούσα, δεν διορίζονται, αν κατά τον χρόνο του διορισμού δεν έχουν συμπληρώσει υπηρεσία αναπληρωτή ή ωρομίσθιου σε δημόσια σχολεία επί δύο (2) τουλάχιστον πλήρη διδακτικά έτη.
Με το άρθρο 72 του ν. 5166/2024 ορίζεται ότι «Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.».
Η αιτιολογική έκθεση
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της νέας ρύθμισης «[...] σε συμμόρφωση, με τις υπ’ αρ. 1251/2024 και 1252/2024 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου προβλέπεται η προσμέτρηση και μοριοδότηση της προϋπηρεσίας των ιδιωτικών εκπαιδευτικών σε όλες τις περιπτώσεις λύσης της σύμβασης εργασίας τους, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις σχετικές ρυθμίσεις. [...]
Κατ’ αυτόν τον τρόπο το Δημόσιο συμμορφώνεται προς το διατακτικό των υπ’ αρ. 1251/2024 και 1252/2024 αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες κρίθηκε αντισυνταγματική η περ. ζ’ της παρ. 4 του άρθρου 61 του ν.4589/2019 και ο ομοίου περιεχομένου αντίστοιχος όρος της προσβαλλόμενης προκήρυξης, καθ’ ο μέρος ορίζονται ότι δεν προσμετράται η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια) σε περίπτωση παραίτησης, παρά μόνον στις συγκεκριμένες περιπτώσεις που ορίζονται στη διάταξη[...].
Περαιτέρω, προβλέπεται η προσμέτρηση της πραγματικής προϋπηρεσίας των εκπαιδευτικών όλων των κλάδων και ειδικοτήτων των ιδιωτικών σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εφόσον έχει συμπληρωθεί έως τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των ηλεκτρονικών αιτήσεων στο Α.Σ.Ε.Π. συνεχής υπηρεσία δύο (2) τουλάχιστον σχολικών ετών, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην προτεινόμενη διάταξη, ενώ, για λόγους συνέχισης της ενίσχυσης του δημοσίου συστήματος εκπαίδευσης, διατηρείται η υφιστάμενη πρόβλεψη, ότι οι εν λόγω ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί, για τους οποίους προσμετράται η προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση, δεν διορίζονται, αν κατά τον χρόνο του διορισμού τους δεν έχουν συμπληρώσει υπηρεσία αναπληρωτή ή ωρομίσθιου σε δημόσια σχολεία επί δύο (2) τουλάχιστον πλήρη διδακτικά έτη [...]».
Επιπλέον και σύμφωνα με τον Σχολιασμό/ποιοτική αποτίμηση ως προς τα οφέλη της αξιολογούμενης ρύθμισης στην Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης της τροπολογίας/Προσθήκης στο ν/σ αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ότι όχι μόνο «απλουστεύεται και επιταχύνεται η διαδικασία κατάταξης των υποψηφίων και διευκολύνεται το έργο του Α.Σ.Ε.Π.», αλλά και «επιτυγχάνεται η δίκαιη μεταχείριση των υποψηφίων που διαθέτουν προϋπηρεσία στην ιδιωτική εκπαίδευση και αποτρέπεται ο κίνδυνος νέων δικαστικών διαφορών».
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ
Συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται και διαγράφονται. Επίσης δεν επιτρέπεται στα σχόλια να αναγράφονται links τα οποία διαγράφονται. Το esos δεν φέρει ευθύνη για τα επώνυμα ή ανώνυμα σχόλια που φιλοξενεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών, επικοινωνήστε μέσω της φόρμας επικοινωνίας έτσι ώστε να αφαιρεθεί.