Aιτιοπαθογένεια της παιδικής παχυσαρκίας

Γενετικοί παράγοντες σε συνδυασμό με τον σύγχρονο τρόπο ζωής συμβάλλουν στην αιτιοπαθογένεια της παιδικής παχυσαρκίας, ένα συνεχώς αυξανόμενο πρόβλημα που λαμβάνει επιδημικές διαστάσεις. Η ανάδειξη νευροορμονικών μηχανισμών που ενέχονται στην παθογένεια της παχυσαρκίας παρέχει ελπιδοφόρες προοπτικές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Σειρά μελετών έχει δείξει ότι μια ουσία, η γκρελίνη οδηγεί σε αύξηση της δυνατότητας τροφής ενώ οι ανταγωνιστές της γκρελίνης οδηγούν σε μείωση. Σήμερα οι θεραπευτικές στρατηγικές πρέπει να είναι πολλαπλές και εξατομικευμένες και να λαμβάνουν υπόψη ότι πρόκειται για μια χρόνια νόσο με ετερογένεια στη παθοφυσιολογία και τη κλινική εικόνα. Η τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς, η συστηματική σωματική άσκηση και αλλαγή στη προσωπική και κοινωνική συμπεριφορά είναι σημαντικές στην επίτευξη του στόχου. Η φαρμακευτική αγωγή και η βαριατρική χειρουργική είναι θεραπείες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ειδικές περιπτώσεις. Τα τελευταία χρόνια η παχυσαρκία αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο, η οποία αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου και σχετίζεται με τον τρόπο ζωής και με τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου που δρουν αθροιστικά. Στην καθημερινή πρακτική έχουν αναπτυχθεί αξιόπιστοι τρόποι αναγνώρισης των ασυμπτωματικών ατόμων υψηλού κινδύνου για εμφάνιση νόσου όπως οι πίνακες υπολογισμού του κινδύνου από την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία (HEARTSCORE). Τα παραπάνω επισημάνθηκαν σε  συνέντευξη τύπου που έδωσαν οι  Δ. Θ. Κρεμαστινός, καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής της Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής ΠΓΝ «Αττικόν» και Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, Ι. Λεκάκης αναπλ. καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και Ε. Ηλιοδρομίτης αναπλ. καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα θέματα αυτά θα συζητηθούν στο Κλινικό Σεμινάριο που διοργανώνεται στις 21 Ιουνίου στην Αθήνα και διοργανώνεται από την Β’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του ΠΓΝ "ΑΤΤΙΚΟΝ" με θέμα «Προληπτική Καρδιολογία-Διατροφή». Όπως τόνισαν οι ομιλητές, είναι προφανές ότι η διατροφή παίζει ένα σημαντικότατο ρόλο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Στις νέες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων αναφέρεται ότι η μείωση του συνολικού λίπους της τροφής μπορεί να μην παίζει τόσο σημαντικό ρόλο αν δεν συνοδεύεται από μία σημαντική μείωση των κορεσμένων και των trans λιπαρών οξέων. Από την άλλη μεριά επιδημιολογικές υπέδειξαν ότι η αντικατάσταση κορεσμένων από μονοακόρεστα και ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων ενώ σε κλινικές μελέτες παρατηρήθηκε μείωση επιπέδων χοληστερόλης ορού και συμβαμάτων όταν κορεσμένα αντικαταστάθηκαν από ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Οι ομιλητές επίσης αναφέρθηκαν και στα φυτοχημικά, που αποτελούν φυτικές μη θρεπτικές βιοενεργές ουσίες που έχουν συσχετισθεί τα τελευταία χρόνια με τη μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιμέρους ουσίες όπως τα φλαβονοειδή σχετίζονται αρνητικά με μελλοντικά καρδιαγγειακά συμβάματα και τη θνησιμότητα από αυτά. Πολλοί από τους μηχανισμούς έχουν διευκρινισθεί και θα συζητηθούν στο Σεμινάριο.