Η Εκπαιδευτική πρόταση για την Επαγγελματική Εκπαίδευση

(Με αφορμή το άρθρο της Υπεύθυνης του  τμήματος παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Έφης Καλαμαρά που αναρτήθηκε στις 31/5/2014, στο esos.gr)

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός – ερευνητής
Πρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.
Είναι πράγματι κρίμα που μια εκπαιδευτικός, υπεύθυνη του τμήματος παιδείας της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μπορεί να υποστηρίζει αβασάνιστα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συγκεκριμένη εκπαιδευτική πρόταση όταν αυτή αφήνει πλήθος ερωτηματικών. 
Επειδή δεν θέλω να παραμένουν ερωτήματα ή να δημιουργούνται στρεβλές εντυπώσεις θα απαντήσω στην κ. Καλαμαρά σχετικά με την «εκπαιδευτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για το Λύκειο και την ΤΕΕ».
Πρώτον η πρόταση ορίζει τη    «δωδεκάχρονη υποχρεωτική γενική εκπαίδευση» και δεν αφήνει κανένα περιθώριο  για αμφιβολίες ότι η δωδεκάχρονη εκπαίδευση δεν περιλαμβάνει την Τεχνική Εκπαίδευση. Η τελευταία θα τεθεί εκτός Λυκείου δηλ. εκτός του σχολικού δικτύου, θα είναι προαιρετική εκπαίδευση ενηλίκων, με διάρκεια 1 έως 3 έτη και θα καλύπτει τις ανάγκες των αποφοίτων του Ενιαίου Λυκείου που δεν επιθυμούν να συνεχίσουν στα ΑΕΙ. 
Δεύτερον ο τίτλος της πρότασης «Η εκπαιδευτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για το Λύκειο και την ΤΕΕ» διαχωρίζει το Λύκειο από την ΤΕΕ υποδηλώνοντας ότι η Τεχνική Εκπαίδευση δεν είναι Λύκειο. 
Ο μοναδικός τύπος Λυκείου ο οποίος θα αντικαταστήσει το Γενικό και το Επαγγελματικό Λύκειο θα είναι το Ενιαίο Λύκειο θεωρίας και πράξης το οποίο, από τον σύμφωνα με τον τίτλο του, θα μοιάζει πιο πολύ με το Επαγγελματικό Λύκειο, διότι το ΕΠΑ.Λ. περιλαμβάνει θεωρία και πράξη, ενώ το Γενικό Λύκειο περιλαμβάνει μόνο θεωρία. Δεν γνωρίζουμε εάν αυτό θα είναι το προφίλ του προτεινόμενου Ενιαίου Λυκείου και εάν το γνωρίζει κάποιος από τους συντάκτες της πρότασης καλό θα είναι να το κοινοποιήσει.. 
Απορίας άξιον είναι το γεγονός ότι με τη νέα δομή θα καταργηθούν οι δύο τύποι Λυκείων, ενώ στο ίδιο κείμενο αναφέρεται ότι «οι υφιστάμενες δομές δεν καταργούνται αλλά αναβαθμίζονται και ορισμένες λειτουργούν ως μοχλοί συνολικότερων αναδιατάξεων και συνθέσεων». 
Σύμφωνα με την πρόταση η διαδρομή ενός μαθητή ο οποίος θέλει να σπουδάσει μια επαγγελματική ειδικότητα είναι υποχρεωμένος να τελειώσει 3 χρόνια το Ενιαίο Λύκειο, 1 χρόνο το μεταλυκειακό έτος ειδίκευσης, 1 έως 3 χρόνια μεταλυκειακή τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση. Δηλαδή οι μαθητές της Τεχνικής Εκπαίδευσης οι οποίοι προέρχονται συνήθως από φτωχές οικογένειες και έχουν άμεση ανάγκη να εργασθούν μόλις ενηλικιωθούν, ακόμη και πιο νωρίς,  θα υποχρεωθούν να φοιτήσουν επιπλέον 2 έως 4 χρόνια!
Τρίτον η Ε.Ε.Τ.Ε.Κ. για το θεσμό της κατάρτισης και μαθητείας έχει συγκεκριμένη πρόταση: Επαγγελματική Κατάρτιση μετά από την Επαγγελματική Εκπαίδευση (όχι αμέσως μετά το Γυμνάσιο), μαθητεία – πρακτική άσκηση  με επίβλεψη εκπαιδευτικού ο οποίος θα διασφαλίζει πρωτίστως το μαθησιακό μέρος και όχι το παραγωγικό,  όχι μαθητεία – εργασία ανηλίκων. 
Ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει με σαφήνεια την αντίθεσή του στη μαθητεία, χωρίς να προτείνει και κάτι εναλλακτικό δεδομένου ότι η κατάρτιση και η μαθητεία χρηματοδοτούνται με μεγάλα κοινοτικά κονδύλια με απώτερο, στόχο τον περιορισμό της ανεργίας των νέων. Τα κονδύλια πρέπει να τα αξιοποιήσουμε ή να τα αφήσουμε να πάνε σε άλλο ευρωπαϊκό κράτος;
Τέταρτον η κατάργηση τομέων και ειδικοτήτων στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και η απόλυση ή διαθεσιμότητα των καθηγητών μας βρίσκει ριζικά αντίθετους. Την αντίθεσή μας αυτή έχουμε διατυπώσει αρμοδίως προφορικά και γραπτά, χαρακτηρίζουμε την κατάργηση τομέων και ειδικοτήτων ως μια βίαιη και απαράδεκτη ενέργεια η οποία έχει πλήξει την ίδια την Επαγγελματική Εκπαίδευση και την έχει υποβαθμίσει. Η θέση της  Ε.Ε.Τ.Ε.Κ. είναι ότι οι ειδικότητες αυτές πρέπει να επαναλειτουργήσουν και οι εκπαιδευτικοί των ειδικοτήτων αυτών να επανέλθουν στα σχολεία τους, τα επαγγελματικά σχολεία, όπου θα προσφέρουν διδακτικό έργο σαν έμπειροι καθηγητές οι οποίοι βρέθηκαν στο δρόμο ενώ οι μαθητές του Λυκείου δεν μπορούν να σπουδάσουν την ειδικότητα που επιθυμούν. Τα επαγγελματικά σχολεία, τα ΕΠΑ.Λ. παρέχουν σήμερα στους μαθητές Γενική Παιδεία και βιοποριστικά εφόδια (Απολυτήριο και Πτυχίο) και δυνατότητα συνέχισης σπουδών. Η Επαγγελματική Εκπαίδευση που παρέχεται σήμερα στα ΕΠΑ.Λ. καλύπτει τις μαθησιακές ανάγκες ενός τεχνικού μέσης στάθμης. Για πιο λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να βάλει σε περιπέτειες τους μαθητές και τις οικογένειες τους, με επιπλέον μακρόχρονες σπουδές, όταν η άμεση ανάγκη για έξοδο στην αγορά εργασίας είναι δεδομένη και πανθομολογούμενη;
Πέμπτον στο κείμενο της πρότασης αναφέρεται ότι «θα ξεκινήσει ένας ουσιαστικός διάλογος με τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, τους εκπαιδευόμενους, όλη την ελληνική κοινωνία για την ανασυγκρότηση της δημόσιας παιδείας… Γιατί ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός προγράμματος συνολικής ανασυγκρότησης της δημόσιας εκπαίδευσης απαιτεί μακροχρόνιες διαδικασίες…..κλπ). 
Είναι γνωστό ότι ο τελευταίος εθνικός διάλογος για την παιδεία διήρκεσε 5 χρόνια και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συμμετείχε σ΄ αυτόν. Παλαιότερα είχε γίνει και άλλος εθνικός διάλογος για την παιδεία (όταν ήταν υπουργός ο Γ. Σουφλιάς). Μπορούμε να πούμε ότι από διάλογους για την παιδεία είμαστε καλυμμένοι. Η Ελλάδα δεν έχει σήμερα την πολυτέλεια για άλλους διάλογους. Στην πρωτόγνωρη οικονομική κρίση την οποία περνάμε, τα προβλήματα της ανεργίας των νέων, της μετανάστευσης των νέων, της υπερπληθώρας φοιτητών  και της παραπαιδείας των φροντιστηρίων, έχουν γίνει εκρηκτικά και απαιτούν άμεσες λύσεις. Το κάθε κόμμα είναι υποχρεωμένο να έχει επεξεργασμένες προτάσεις για να δώσει λύσεις και όχι για να ξεκινήσει διάλογους όταν αναλάβει τη διακυβέρνηση. 
Έκτον η εκπαιδευτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αγνοεί πλήρως τις προεκτάσεις  του εκπαιδευτικού συστήματος στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ανεργία. Το Εθνικό πλαίσιο προσόντων της Ελλάδας (HQF), το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF), τα επίπεδα επαγγελματικών προσόντων, όπως καθορίζονται  από την οδηγία 36/2005/ΕΚ, η αντιστοίχιση πτυχίων, η πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων, η ελεύθερη μετακίνηση των εργαζομένων στις χώρες της Ε.Ε., τα επαγγελματικά περιγράμματα για τη σύνταξη προγραμμάτων σπουδών στην ΤΕΕ, το σύστημα πιστωτικών μονάδων ECVET, είναι οδηγίες και θεσμοί τους οποίους είναι υποχρεωμένη η χώρα μας να ακολουθεί. Στην εκπαιδευτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ δεν αναφέρεται τίποτε για όλα αυτά και σε πολλές περιπτώσεις η πρόταση προσκρούει στους θεσμούς αυτούς.
Τέλος, εάν κ. Καλαμαρά κάνατε τον κόπο να διαβάζατε τις αναλυτικές προτάσεις της Ε.Ε.Τ.Ε.Κ. για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, κείμενο 24 σελίδων, το οποίο υπέβαλε προς το Υ.ΠΑΙ.Θ., το ΙΕΠ, τον ΕΟΠΠΕΠ και τα πολιτικά κόμματα θα διαπιστώνατε ότι η Ε.Ε.Τ.Ε.Κ., την οποία έχω την τιμή να εκπροσωπώ ως πρόεδρος, έχει επεξεργασμένες θέσεις – προτάσεις κάτι το οποίο δεν προκύπτει αντίστοιχα από την εκπαιδευτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Υπενθυμίζω ότι  η Ε.Ε.Τ.Ε.Κ. υπέβαλε εγγράφως τις προτάσεις προς το κόμμα σας, στις 22/1/2013 με Α.Π. 71275 και ζητούσε συνάντηση με την επιτροπή παιδείας, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Οι προτάσεις υποβλήθηκαν προς τα κόμματα με σκοπό την ενημέρωσή τους ενόψει της ψήφισης του Ν. 4186/2013. Στα περισσότερα κόμματα οι προτάσεις αυτές κατατέθηκαν γραπτά και προφορικά. Περιμέναμε  ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς θα έδειχνε περισσότερο ενδιαφέρον για την Τεχνική Εκπαίδευση στην οποία φοιτούν συνήθως, παιδιά φτωχών οικογενειών και θα είχε μια συνάντηση μαζί μας, πράγμα το οποίο έκανε το Κ.Κ.Ε. παρά το γεγονός ότι είχε εκπεφρασμένες διαφορετικές θέσεις.