Παρέμβαση του esos: Πόσο ρεαλιστικό είναι το Σχέδιο "Γαβρόγλου" για το νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και οι αλλαγές στο Λύκειο;

Ανακοινώθηκε μετά από πολλές αναβολές και δυσκολίες η νέα Γ Λυκείου και το νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ.

Κάθε καλόπιστος πολίτης, εάν μάλιστα διαθέτει στοιχειώδη γνώση της «ιστορίας» του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, αντιλαμβάνεται πόσο δύσκολη υπόθεση είναι κάθε επιχειρούμενη τέτοια αλλαγή.

Αντιλαμβάνεται, επίσης, πόσες περίπλοκες παράμετροι, πόσες διαφορετικές στοχεύσεις, πόσα συμφέροντα με ή χωρίς εισαγωγικά εμπλέκονται.

Ωστόσο δεν βλάπτει ποτέ μία προσπάθεια ψύχραιμης αποτίμησης. Θα επιχειρηθεί, λοιπόν, μία τέτοια.

Α. Θετικά στοιχεία

Στο σχέδιο που δόθηκε υπάρχουν θετικά στοιχεία:

1.    τα σοβαρά προβλήματα στη Γ΄ τάξη του Γενικού Λυκείου και ιδίως η αδιαφορία των τελειόφοιτων για τα μη πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα

2.    η μείωση των διδασκομένων μαθημάτων στη Γ΄ Λυκείου

3.    η ανάγκη για αύξηση των ωρών διδασκαλίας στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα

4.    η αύξηση της ύλης

5.    η ανάγκη για ουσιαστικές απολυτήριες εξετάσεις

6.    το χαμηλό ποσοστό (30%) όσων σπουδάζουν αυτό που πραγματικά επιθυμούν

7.    οι «λιμνάζοντες» φοιτητές, οι φοιτητές που καθυστερούν υπερβολικά ή δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους

8.    η ανάγκη να συνειδητοποιήσουν οι υποψήφιοι ότι οι σπουδές τους καθορίζουν το επαγγελματικό τους μέλλον, επομένως

9.    η τίμια παραδοχή ότι οι σπουδές δεν νοούνται ανεξάρτητα από τις επαγγελματικές επιδιώξεις

10.    η συνεργασία των σχολείων

Β. Αδυναμίες

Αντίστοιχα είναι εμφανείς και οι αδυναμίες. Ορισμένες από αυτές:

1.    η πλέον προφανής: η «μεταρρύθμιση», «αλλαγή», «ανατροπή» η οποία αρχίζει από την κορυφή ενώ έπρεπε να αρχίζει από τη βάση

2.    η απουσία βαθύτερης ερμηνείας για ορισμένα από τα προβλήματα που θίγονται  (π.χ. γιατί υπάρχει ανάγκη  για παράλληλη εκπαίδευση/ «παραπαιδεία» κατά το ΥΠΠΕΘ, γιατί αδιαφορούν οι μαθητές «παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών», γιατί οι υποψήφιοι δεν εισάγονται στις σχολές που επιθυμούν/ ποιες πραγματικά σχολές επιθυμούν/ με ποια κριτήρια, γιατί αποτυγχάνει το σχολείο να «είναι σύγχρονο και ελκυστικό, να ανταποκρίνεται στις πολύπλοκες απαιτήσεις μιας σύγχρονης κοινωνίας τόσο σε απόκτηση γνώσεων όσο και στην καλλιέργεια αξιών» κ.ά.)

3.    η απουσία ουσιαστικής ερμηνείας εμποδίζει ή περιορίζει και την ορθότητα των επιλογών· στην ουσία περιορίζει τις καίριες επιλογές και τις τομές.

Γ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ

1.    Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου «Με το απολυτήριο κάποιοι θα αναζητήσουν μια θέση στο Δημόσιο ή και στον ιδιωτικό τομέα. Δεν μπορεί να αποκτάται με τρόπο που το μειώνει ως τίτλο». Πράγματι το απολυτήριο πρέπει να είναι ένας αξιόπιστος τίτλος. Όπως, άλλωστε, πρέπει να είναι αξιόπιστη και η αξιολόγηση των μαθητών/τριών σε όλη τη διάρκεια της εγκύκλιας παιδείας τους. Είναι ωστόσο ξεκάθαρο πόσο επαρκής τίτλος είναι το απολυτήριο λυκείου για την εξασφάλιση ορισμένης θέσης εργασίας στον 21ο αι.;  Ή αλλιώς τι ποσοστό εργαζομένων αρκείται στο προσόν του απολυτηρίου λυκείου;

2.    Είναι κατανοητή η επιλογή της νέας ελληνικής γλώσσας και γραμματείας ως μαθήματος γενικής παιδείας· ισχύει ως τέτοιο στα περισσότερα –αν όχι όλα- εκπαιδευτικά συστήματα του ανεπτυγμένου κόσμου. Γιατί όμως το άλλο είναι τα θρησκευτικά και όχι η ιστορία ή τα μαθηματικά;

3.    Γιατί αρκεί το 9,5 ως Μ.Ο. για την απόκτηση απολυτηρίου; Γιατί όχι το 10; Και μάλιστα «πριμοδοτημένο» από την προφορική βαθμολογία ακόμη και στα μη εξεταζόμενα μαθήματα. Μπορεί ο /η μαθητής/τρια με τέτοια επίδοση να ανταποκριθεί στις ακαδημαϊκές απαιτήσεις των ΤΕΠ τμημάτων; Ή θα είναι μία νέα μορφή «λιμναζόντων» φοιτητών; Ή τα ΤΕΠ δεν θα είναι και τόσο «απαιτητικά», στις ακαδημαϊκές τους απαιτήσεις, τμήματα;

4.    Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντική η γενική παιδεία των νέων «με τελικό στόχο να μπορούν απρόσκοπτα οι νέοι να αποκτήσουν τα αναγκαία για τη ζωή τους εφόδια που η βαθμίδα αυτή έχει να τους προσφέρει». Είναι γνωστά τα προβλήματα που υπάρχουν στην «υπόλοιπη» Δευτεροβάθμια αλλά και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση; Έχει αρχίσει ένας σοβαρός προβληματισμός για την επίλυσή τους;

5.    Έχει σκεφτεί κάποια επιτροπή, κάποια ομάδα ειδικών, κάποιος επιστημονικός φορέας ότι ένας ουσιαστικός τρόπος υποστήριξης της μαθησιακής διαδικασίας είναι η «διεύρυνση» της ύλης που εξετάζεται για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση η οποία να αφορά όλα όσα έχουν οι μαθητές/ τριες διδαχθεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ή, έστω, στο Λύκειο στα συγκεκριμένα μαθήματα του προσανατολισμού του;

6.    Είναι αναγκαίο να επιτυγχάνουν οι υποψήφιοι/ες άριστη βαθμολογία ή να έχουν εποπτεία και βαθύτερη γνώση σε μία απαιτητική ύλη; Είναι άραγε σαφές ότι το «20» σε τρία π.χ κεφάλαια μπορεί να σημαίνει έναν λιγότερο συγκροτημένο φοιτητή από εκείνον που πήρε «15» σε εύρος ύλης και απαιτητικά θέματα;

7.    Είναι σωστό άραγε να θέτουν τα πανεπιστημιακά τμήματα συντελεστές βαρύτητας σε ορισμένα μαθήματα που κρίνουν θεμελιώδη;

8.    Είναι, τελικώς, μέτρο «δημοκρατικό», «υπερασπιστικό της ισότητας και των λαϊκών δικαιωμάτων» ο πληθωρισμός σε τμήματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης;