Σχολικός Σύμβουλος: δυναμικό μοντέλο υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου

Dr.Σεραφείμ –Ρηγοπούλου Ευαγγελία , πρώην Σχολική Σύμβουλος 

Σχετικά με το θεσμό του Σχολικού Συμβούλου έχουν γραφεί πολλές απόψεις και κυρίως έχουν κατατεθεί πολλές εισηγήσεις σε συνέδρια και ενδιαφέρουσες Διδακτορικές Διατριβές στο ΕΚΤ. Κατά συνέπεια, πολλές παράμετροι των δυνατοτήτων του θεσμού έχουν σχολιαστεί και αναδειχθεί. Με αφορμή όμως και τις πρόσφατες δηλώσεις της Υπουργού Παιδείας,κ.Κεραμέως, θα ενεργοποιηθεί ο διάλογος που η ωριμότητα του κλάδου θεωρώ ότι θα τον κρατήσει σε ένα υψηλό επίπεδο, με εξίσου υψηλές προσδοκίες, όπως άλλωστε συνέβη γενικά για το θεσμό του Σχολικού Συμβούλου, από τότε που αποτελούσε καθολικό αίτημα του κλάδου.

Ποια ήταν όμως η βασική παράμετρος που είχε καταστήσει το αίτημα για την αντικατάσταση του Επιθεωρητή με το Θεσμό του Σχολικού Συμβούλου; Ο κλάδος τότε και δια των κειμένων των συνδικαλιστικών του οργάνων, αλλά και με αρθρογραφία των εκπαιδευτικών, ζητούσε να υποστηρίζεται επαγγελματικά και επιστημονικά, δι’ ενός προσώπου  που να έχει διαπιστωμένη γνώση και διανοητική δυνατότητα εποπτείας και κατανόησης των προβλημάτων και των θεμάτων της εκπαίδευσης, αλλά και των δυσκολιών και ανεπαρκειών των ίδιων των εκπαιδευτικών. Στο πρόσωπο αυτό θα έθεταν- εμπιστεύονταν και οι ίδιοι τις προσωπικές τους δυσκολίες και ανεπάρκειες, για να εισπράξουν στήριξη, άποψη, ιδέα, πρόταση. Ο ορισμός της «ανθρωποκεντρικής προσέγγισης» και της σχέσης της «σχεσιοδυναμικής του προσώπου».

Εδώ βρίσκεται το κομβικό σημείο των δυνατοτήτων και συγχρόνως του προσανατολισμού του θεσμού: επάρκεια γνωστική, δυνατότητα εποπτείας και ανάλυσης των δεδομένων που θα προέκυπταν από αυτή, αλλά και δυνατότητα διατύπωσης άποψης, τεκμηριωμένης πρότασης με τέτοιο τρόπο που να γίνεται αποδεκτή από τον εκπαιδευτικό,θα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα, ενώ παράλληλα θα τίθεται σε πλαίσιο και κλίμα αμοιβαίου σεβασμού και εμπιστοσύνης, δια διαύλων επικοινωνίας αποτελεσματικών για την διαχείριση των ανθρώπινων πόρων.

Από την παραπάνω διατύπωση,που θεωρώ ότι αν γίνει κατανοητή θα γίνει και αποδεκτή από την πλειοψηφία των εκπαιδευτικών, προκύπτει όλο το καθηκοντολόγιο των Σχολικών Συμβούλων και τα προς μοριοδότηση στοιχείων επιλογής αυτών, αλλά και οι παράμετροι της επιμόρφωσης αυτών.

Με όση συντομία στη διατύπωση δύναμαι, για τις ανάγκες του άρθρου αυτού, επεξηγώ: Πώς διαχειρίζεται κανείς τους ανθρώπους έτσι ώστε να αποδώσουν τα μέγιστα και να εξελίσσονται διαρκώς επαγγελματικά; Φυσικά θωρακισμένος τόσο με σπουδές και εμπειρία στην Εκπαίδευση Ενηλίκων, όσο και με σύνταξη με την παραπάνω άποψη και προσανατολισμό. Άρα η 15ετία στην τάξη είναι η επαρκής και αναγκαία συνθήκη μεταπήδησης στο επόμενο επίπεδο, αυτό της εκπαίδευσης ενηλίκων και της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού. Είναι λάθος να θεωρούμε ότι πρέπει ο Σχολικός Σύμβουλος να βρίσκεται ως την τελευταία στιγμή στην τάξη, για να είναι ικανός για το ρόλο του Συμβούλου. Κάθε άλλο. Η επαρκής λειτουργία του ρόλου του Συμβούλου πέραν της διδακτικής εμπειρίας χρειάζεται δύναμη επικοινωνιακή, αντίληψη δεδομένων εποπτείας και όσα προαναφέρθηκαν, τα οποία αποτελούν στάδια εξέλιξης πέραν της τάξης. Επίσης, κάθε άλλη επιμόρφωση σε θέματα της ευρωπαϊκής πραγματικότητας, των καλών πρακτικών, της διαφοροποιημένης διδακτικής, της διατυπωμένης γνώμης σε άρθρα έγκυρα κλπ αλλά και δράσεις μέσα σε εκπαιδευτικούς φορείς και συμμετοχές σε έγκριτα συνέδρια, συνεπικουρούν συνεπώς συνεκτιμώνται.

Όμως, όπως διαφαίνεται παραπάνω, η γνώση δεν επαρκεί, όταν δεν υφίσταται η δυνατότητα της αποτελεσματικής επικοινωνίας, για την οποία υπάρχουν βέβαια κανόνες αλλά παρεμβαίνει de facto  και apriori η προσωπικότητα του ατόμου. Αυτή η παράμετρος μένει να κριθεί με το αποτελεσματικό εργαλείο την δομημένης συνέντευξης με κανόνες για κριτές και κρινόμενους(!)

Να θυμίσουμε ότι οι Σχολικοί Σύμβουλοι έφεραν σε πέρας μακροχόνιες επιμορφώσεις στις δυο πρώτες δεκαετίες και κυρίως από το 2004 και μετά, ενώ και οι ίδιοι παρακολούθησαν τότε εξαιρετικές επιμορφώσεις, για να θωρακιστούν και να συντονιστούν στο έργο τους, ενώ υπήρχε διάλογος με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και συναντήσεις των Σχολικών Συμβούλων με τα στελέχη του Υπουργείου Παιδείας κατά την διάρκεια του έτους.

Μοντέλα θωράκισης του θεσμού για το μέγιστο της απόδοσής του, μπορούν να βρεθούν και η κεκτημένη μας εμπειρία έχει πλέον ταξινομηθεί και οργανωθεί σε άποψη, πρόταση, την οποία και πρόθυμα θα καταθέσουμε όταν θεσμικά μας ζητηθεί.

Για όσους γνωρίζουν την ευρωπαϊκή πραγματικότητα και την ελληνική, σε επίπεδο εποπτείας, μπορεί να γίνει εύκολα και σαφώς αντιληπτό το γεγονός, ότι η διαρκής παρουσία και εμπλοκή του Σχολικού Συμβούλου στην εκπαιδευτική καθημερινότητα, μπορεί να καταστεί, υπό προϋποθέσεις, μοναδικό μοντέλο εγγύησης της διαρκούς βελτίωσης της εκπαιδευτικής μας πραγματικότητας. Και αυτή είναι η φιλοδοξία μας.