Ο τρόπος εξέλιξης της νεώτερης Ελλάδας και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

Δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε πίσω ή να καθυστερήσουμε το εγχείρημα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

12/06/2018

Άκουσε το άρθρο

Νικήτας Χιωτίνης
Κοσμήτωρ Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Ο αρχικός πυρήνας της Ευρώπης συνίστατο σε ομαδοποιήσεις βεστφαλιανών «εθνών-κρατών», που μετά πορεία 4-5 αιώνων κατέληξαν στο σημείο που βρίσκονται σήμερα. Σταδιακή εξέλιξη της οικονομίας, της κοινωνίας, των θεσμών  -συμπεριλαμβανομένης της Παιδείας και των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων-   της πολιτικής θεωρίας και πρακτικής. Όμως, τα νεώτερα κράτη δεν έχουν αυτήν την «πολυτέλεια», δεν τους επιτρέπεται να έχουν αυτήν την άνεση εξέλιξης, που θα ονόμαζε κάποιος και «επιστημονικώς» σωστότερη. Οφείλουν να κάνουν άλματα, συχνά με ισχυρές αντιστάσεις από το παλαιό, που ξαφνικά και αναγκαστικά τίθεται στο περιθώριο. Δεν μπορούν να εξελιχθούν   διαφορετικά, αν θέλουν να συμβαδίσουν με τον ιστορικό ευρωπαϊκό πυρήνα.

Ένα τέτοιο παράδειγμα  νεώτερου κράτους, που επιτυχώς αναγκάστηκε να κάνει άλματα, είναι και η Ελλάδα. Λέμε επιτυχώς, γιατί αν αναλογιστούμε το πώς ο μέσος Έλληνας διαφοροποιείται από τον παππού του, σε σχέση με τον μέσο Γάλλο, π.χ., θα δούμε πως αυτό συνάδει με τον ορισμό της ευφυΐας κατά τον Αριστοτέλη, που είναι η ικανότητα προς προσαρμογή. Αλλά και παρά τις γκίνιες μας, οι παλαιότεροι πολιτικοί (από τον Καποδίστρια που δεν μισθοδοτείτο μέχρι τους πρωθυπουργούς που πέθαναν πάμφτωχοι, αλλά και νεώτερους), καλά τα κατάφεραν. Ασχέτως των    δεσμεύσεών τους από ξένα κέντρα.    

Σήμερα η Διοίκηση των Υπουργείου Παιδείας, τολμά  να  εντάξει πλήρως το εκπαιδευτικό τοπίο  στον τρόπο των διεθνώς τεκταινομένων. Είχαμε συχνά καταγγείλει τα προηγούμενα Υπουργεία Παιδείας  πως είχαν σχεδόν ποινικές ευθύνες διατηρώντας τα υβριδικά ΤΕΙ. Αυτά έπρεπε είτε   να ονομαστούν Πανεπιστήμια, καθόσον η διάρκεια σπουδών σε αυτά είναι τέσσερα χρόνια, είτε να μετατραπούν σε διετείς επαγγελματικές σχολές. Έγινε το πρώτο. Για να σταματήσει η κοροϊδία προς τους νέους της χώρας και τις οικογένειές τους.

Προσοχή όμως: αυτό το νέο Πανεπιστήμιο οφείλει να λειτουργήσει ως τέτοιο,  αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις εξ αιτίας εγκατεστημένων νοοτροπιών. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε προσωπικές ρουσφετολογικές πολιτικές, διατεινόμενοι πως δήθεν είμαστε δημοκρατικότεροι και διαλεκτικότεροι, ούτε να χρησιμοποιούμε τους νέους φοιτητές ως όργανα προσωπικών εμμονών μας. Το μέλημά μας οφείλει να είναι το όφελος των νέων, που δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε δίκην «πονηρού πολιτευτή» -όπως θα έλεγε ο Σαββόπουλος. Το νέο Πανεπιστήμιο οφείλει να λειτουργήσει  ως Πανεπιστήμιο συνεκτικό και ισχυρό, οι δε συντελεστές του να προσαρμοστούν με «λογισμό και μ’ όνειρο» στα νέα δεδομένα. Πάση δυνάμει, πάση θυσία και με κάθε προσωπικό κόπο και κόστος των στελεχών του. Μέχρι την αρχή των νέων προγραμμάτων, δηλαδή μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο,  πρέπει τα πάντα να έχουν τακτοποιηθεί σωστά.

Τα ανωτέρω γράφονται γιατί φοβούμαι μήπως ατολμία και δήθεν προσπάθεια «ομαλών μεταβάσεων»,   καθηλώσουν το νέο Πανεπσιτήμιο στο φαύλο παρελθόν, ου μην το ακυρώσουν. Το Πανεπιστήμιο οφείλει εξ αρχής να λειτουργήσει σωστά, σε ενιαίους χώρους η κάθε Σχολή του –πόσο μάλλον το κάθε Τμήμα του (!)- και με σωστό προγραμματισμό λειτουργίας των «κατευθύνσεων» των συγχωνευμένων Τμημάτων.

Εξηγούμαι: στα πρώην ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά πολλά Τμήματά τους επικεντρώνονταν αποκλειστικώς σε χρήσιμες για την ανάπτυξη της χώρας (και των αποφοίτων τους) επαγγελματικές δεξιότητες. Αυτές όμως οι επαγγελματικές δεξιότητες χρειάζεται να συμβαδίσουν με την εξέλιξη των επιστημών. Έτσι λοιπόν, τα Τμήματα αυτά ορθώς θεωρήθηκε πως έπρεπε να συγχωνευθούν, για να αποκτήσουν οι εξειδικεύσεις  αυτές ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο, συνάδον με την εξέλιξη της επιστήμης, αλλά και να εξακολουθήσουν να υπάρχουν ως τέτοιες. Με τους αποφοίτους τους έτοιμους, όχι μόνο να δεχτούν τις αλματώδεις εξελίξεις των «μητρικών» γνωσιοθεωριών της εξειδίκευσής τους, αλλά και να συμμετάσχουν ενεργά στις εξελίξεις αυτές.   

Σε περασμένο άρθρο μας στο φιλόξενο esos , είχαμε επισημάνει πως  «……είναι επιτακτική ανάγκη τα Πανεπιστήμια να προσφέρουν αρχικώς ένα ισχυρό γνωσιολογικό υπόβαθρο, ανοικτό στις εξελίξεις, που δεν είναι κρεμασμένες από τις πρακτικές της συγκυρίας……..», αλλά και πως «σε κανένα πανεπιστήμιο του κόσμου δεν παραλείπεται η πρόσδοση στους αποφοίτους σύνδεση και με την τρέχουσα πρακτική, δηλαδή με την επαγγελματική τους ενασχόληση …… Πανεπιστημιακά Τμήματα της χώρας που παρέλειψαν αυτήν τους την υποχρέωση, έχουν οδηγήσει τους αποφοίτους τους είτε σε εγκατάλειψη των πανεπιστημιακών τους γνώσεων, με την ενασχόληση τους σε άσχετα με τις σπουδές τους επαγγέλματα, είτε στην αναζήτηση υψηλότερων ερευνητικών τίτλων σπουδών, προς το κυνήγι ακαδημαϊκής καριέρας….» .

Με άλλα λόγια, δεν είναι δυνατόν το γνωσιολογικό υπόβαθρο να αποτελέσει και «κατεύθυνση». Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε αποφοίτους που θα αναζητούν επάγγελμα. Επιτρέψτε μου ένα παράδειγμα: στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας συνενώθηκαν πέντε πρώην εξειδικευμένα Τμήματα σε ένα νέο, με τον τίτλο «Βιοϊατρικών Επιστημών».  Πολύ ορθώς, γιατί οι απόφοιτοι έπρεπε να στηριχτούν σε ευρύτερη γνωσιοθεωρία.

Προσοχή όμως: δεν μπορεί αυτή η ευρύτερη γνωσιοθεωρία να αποτελέσει «κατεύθυνση». Αν γίνει κάτι τέτοιο, αφ’ ενός υποβαθμίζει τις άλλες, αφ’ ετέρου θα δημιουργεί αποφοίτους χωρίς επαγγελματική διέξοδο.

Στο ΕΜΠ είχε οργανωθεί ένα γενικότερο Τμήμα επιστημών  -η ΣΕΜΦΕ: Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών-  που δημιουργούσε αποφοίτους  με  ασαφή γενικότητα γνωσιολογικού αντικειμένου. Γρήγορα όμως  το Τμήμα αυτό δημιούργησε «κατευθύνεις» από το  5ο εξάμηνο σπουδών, με σαφέστερη την εξειδίκευση των αποφοίτων του. Στην προκειμένη περίπτωση  της ΣΕΥΠ, η γνωσιοθεωρία της «Βιοϊατρικής Επιστήμης» δεν μπορεί να είναι παρά η υποδομή για τις κατευθύνεις των αποφοίτων του. Οι κατευθύνσεις δεν μπορεί να είναι άλλες από τις παλαιές εξειδικεύσεις των Τμημάτων των ΤΕΙ.  Η υποδομή «Βιοϊατρική Επιστήμη» δεν είναι δυνατόν να αποτελεί «κατεύθυνση».  Οι απόφοιτοι του νέου Τμήματος θα λαμβάνουν πτυχίο «Βιοϊατρικών Επιστημών με κατεύθυνση στα Ιατρικά Εργαστήρια»,  κ.ο.κ. Δηλαδή θα αποδεικνύουν πως έχουν και   γνωσιολογικό υπόβαθρο ανωτάτου επιπέδου, αλλά και πως έχουν εξεδίκευση προς συγκεκριμένη πρακτική.   Αν προστεθεί κατεύθυνση «Βιοϊατρική Επιστήμη», αυτή και  θα αποτελεί χειρότερη ασάφεια από αυτήν που είχε παλαιότερα το Τμήμα του ΕΜΠ που προαναφέραμε, αλλά και θα υποβαθμίζει τις άλλες, ως δήθεν η μόνη διαθέτουσα ισχυρή γνωσιοθεωρία.

Ας δούμε τώρα και το πώς   οργώνονται οι «κατευθύνσεις» στα Πανεπιστημιακά Τμήματα όλου του κόσμου, ελπίζω και μελλοντικώς στο ΠαΔΑ. Από προχωρημένο εξάμηνο σπουδών (όπως πολύ σωστά λέει ο νόμος), π.χ. από το 5ο, όπως η ΣΕΜΘΕ του ΕΜΠ,  ο φοιτητής θα εισέρχεται σε ροή μαθημάτων που θα οδηγεί στην κατεύθυνση/εξειδίκευσή του.  Η διεθνής εμπειρία υποδεικνύει πως ένας καλός τρόπος είναι   από το 4ο εξάμηνο σπουδών να παρακολουθήσει «μαθήματα επιλογής»,  που θα οδηγούν στην  τελική κατεύθυνση/εξειδίκευσή του. Προσοχή όμως:   αφού τελειώσει   μία κατεύθυνση/εξειδίκευση, να μπορεί οψέποτε θελήσει να παρακολουθήσει και την/τις άλλες.  Ενδεχομένως με ειδικότερη διαδικασία/απαιτήσεις, από πλευράς Πανεπιστημιακού Τμήματος.

Σε κάθε περίπτωση δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε πίσω ή να καθυστερήσουμε το εγχείρημα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Με τέτοια άλματα άλλωστε εξελίχθηκε και η νεώτερη Ελλάδα.

https://www.esos.gr/arthra/56613/o-dittos-rolos-ton-panepistimion-kai-i…
 

 

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

Συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται και διαγράφονται. Επίσης δεν επιτρέπεται στα σχόλια να αναγράφονται links τα οποία διαγράφονται. Το esos δεν φέρει ευθύνη για τα επώνυμα ή ανώνυμα σχόλια που φιλοξενεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών, επικοινωνήστε μέσω της φόρμας επικοινωνίας έτσι ώστε να αφαιρεθεί.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ