Καθηγητής Λάζαρος Βρυζίδης Πρόεδρος του ΑΕΙ Πειραιά ΤΤ

Κατετέθη στην Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή της Βουλής, το σχέδιο νόμου για τις Μεταπτυχιακές Σπουδές στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Βασική αρχή του νομοσχεδίου είναι, ότι τα ΠΜΣ πρέπει να πραγματοποιούνται χωρίς δίδακτρα.

Προσωπικά δεν διαφωνώ με αυτήν την αρχή. Θα πρέπει όμως να εξετάσουμε εάν αυτό είναι δυνατόν να γίνει στην οικονομική κρίση που διερχόμεθα. Με βάση την μελέτη του Υπουργείου Παιδείας για τα ΠΜΣ,  τα έσοδα από τα δίδακτρα είναι συνολικά 80 εκατ. ευρώ. Από αυτά, το 40%, δηλαδή τα 32 εκατ. ευρώ, αποτελούν κρατήσεις υπέρ των Ιδρυμάτων για τις αμοιβές των μελών ΔΕΠ,  το 42% αποτελεί φόρο εισοδήματος,  το 7% είναι υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού και ένα επιπλέον 7% είναι η εισφορά αλληλεγγύης. Αποτέλεσμα των ανωτέρω, περίπου το 60% της αμοιβής επιστρέφει στο Ίδρυμα ή στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Με την κατάργηση των διδάκτρων, θα υπάρξει ένα έλλειμμα στον προϋπολογισμό ύψους 48 εκατ. ευρώ. Αν η κυβέρνηση μπορεί να καλύψει το παραπάνω ποσό, για την εύρυθμη λειτουργία των ΠΜΣ και των Ιδρυμάτων,  συμφωνώ με την κατάργηση των διδάκτρων. Επειδή όμως πιστεύουμε ότι αυτό δεν είναι εφικτό στην παρούσα οικονομική συγκυρία, προτείνουμε έναν εναλλακτικό τρόπο της αντιμετώπισης του θέματος για την λειτουργία των ΠΜΣ, ώστε να μην καταργηθούν.

Συνολικά κάθε χρόνο φοιτούν στα ΠΜΣ των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων 20.000 φοιτητές, προτείνουμε το 20% των Μεταπτυχιακών φοιτητών να είναι χωρίς δίδακτρα και να επιλέγονται με συγκεκριμένο αλγόριθμο με βάση την οικονομική κατάσταση των υποψηφίων και το βαθμό πτυχίου. Με αυτόν τον τρόπο, 4.000 φοιτητές θα συμμετέχουν στα ΠΜΣ με δωρεάν δίδακτρα. Εάν εφαρμοστεί η πρόταση του Υπουργείου Παιδείας,  τα Ιδρύματα θα αναγκαστούν να αναστείλουν τα ΠΜΣ λόγω έλλειψης πόρων. Οι εύποροι φοιτητές θα στραφούν, όπως γινόταν και στο παρελθόν, σε ΠΜΣ του εξωτερικού.

Οι οικονομικά ασθενέστεροι φοιτητές δε θα μπορούν να παρακολουθήσουν κάποιο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα.   

Στο νομοσχέδιο προβλέπονται συνεργασίες των ημεδαπών ΑΕΙ με ΑΕΙ της αλλοδαπής, στις οποίες επιτρέπονται τα δίδακτρα.

Δεν θεωρείτε ότι είναι υποτιμητικό να αναπτύσσονται συνεργασίες των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας με Πανεπιστήμια του εξωτερικού, με μοναδικό κίνητρο τα δίδακτρα;

Ήδη, Ιδιωτικά Πανεπιστήμια και Πανεπιστήμια χωρών που συνορεύουν με τη χώρα μας, κάνουν κρούσεις για την δημιουργία κοινών ΠΜΣ.

Επιπλέον στο άρθρο 11 του Νομοσχεδίου προβλέπεται ότι, στα τμήματα πενταετούς ή εξαετούς φοίτησης, οι τίτλοι που χορηγούν θα είναι ισοδύναμοι με Μεταπτυχιακά διπλώματα με την ονομασία «Master». Η ανωτέρα διάταξη δημιουργεί πτυχία δύο ταχυτήτων.

Πολλές φορές στο παρελθόν, επιχειρήθηκε από προηγούμενες ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας να νομοθετήσουν την ανωτέρω διάταξη. Πιστεύω ότι, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, δε θα γίνει δεκτό, όπως δεν έγινε και τις προηγούμενες φορές.