Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, για το έτος 2023:
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η θέση των ελληνικών πανεπιστημίων στις διεθνείς κατατάξεις των οίκων ARWU, THE, QS, Scimago, Webometrics, NTU, URAP και CWUR για το έτος 2023 καθώς και η μεταβολή της θέσης τους από το προηγούμενο έτος.68
Από τη μελέτη της κατάταξης των ελληνικών πανεπιστημίων στους συγκεκριμένους οίκους αξιολόγησης, εξάγονται τα κάτωθι συμπεράσματα:
Στο σύστημα Webometrics, 12 ιδρύματα εμφανίζονται να έχουν βελτιώσει τις επιδόσεις τους σε σχέση με το 2022 και 15 ιδρύματα έχουν λιγότερο καλές επιδόσεις. Ως προς το 2022 εμφανίζεται ακόμη ένα ίδρυμα.
Στο σύστημα της Scimago, στα περισσότερα ιδρύματα (17) καταγράφεται επιδείνωση των επιδόσεών τους, ενώ μόνο 6 εμφανίζονται να έχουν σημειώσει βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά69. Σε σχέση με το 2022, περιλαμβάνονται 3 ιδρύματα παραπάνω.
Στο σύστημα URAP, 11 ιδρύματα εμφανίζονται να έχουν επιδείνωση των επιδόσεών τους ενώ 7 ιδρύματα παρουσιάζονται να έχουν βελτιώσει τη θέση τους.
Στο σύστημα THE, 8 ιδρύματα εμφανίζονται χωρίς μεταβολή ως προς το 2022 και 5 ιδρύματα εμφανίζουν επιδείνωση των επιδόσεών τους. Σε σχέση με το 2022 περιλαμβάνονται επιπλέον 3 ιδρύματα.
Στο σύστημα QS, 1 ίδρυμα έχει βελτιώσει την επίδοσή του, 2 σημειώνουν επιδείνωση και 3 εμφανίζονται χωρίς μεταβολές.
Στο σύστημα ARWU για το 2023 περιλαμβάνονται 2 ιδρύματα ακόμη, ενώ επιδείνωση καταγράφεται μόνο σε 1 ίδρυμα. Στα υπόλοιπα δεν παρατηρείται μεταβολή.
Στο σύστημα NTU καταγράφεται επιδείνωση σε 5 ιδρύματα, βελτίωση σε 1 ίδρυμα ενώ περιλαμβάνονται 2 ιδρύματα ακόμη.
Στο σύστημα CWUR, σε όλα τα Ιδρύματα, πλην ενός, σημειώνεται επιδείνωση.
Στον επόμενο πίνακα σημειώνεται η μεταβολή της θέσης του κάθε Πανεπιστημίου συγκριτικά με το προηγούμενο έτος (2022) (Πίνακας 28).
Το παρακάτω Σχήμα 41 απεικονίζει το πλήθος των ελληνικών ιδρυμάτων που περιλαμβάνονται σε κάθε ένα από τα συστήματα κατάταξης. Τα περισσότερα ιδρύματα εμφανίζονται στο σύστημα Webometrics (28), στο Scimago (23), το URAP (18)70 και λιγότερα στο ΤΗΕ (16), το CWUR (12), το NTU (8), το QS (6), και το ARWU (6).
Στις τρεις πρώτες θέσεις των πανεπιστημίων με τις περισσότερες εμφανίσεις συνολικά στα οκτώ (8) διεθνή συστήματα κατάταξης περιλαμβάνονται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Πατρών με 8 εμφανίσεις, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με 7 και ακολουθούν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο με 6 (Σχήμα 42).
Θεματικές κατατάξεις
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η θέση των ελληνικών πανεπιστημίων στις διεθνείς θεματικές κατατάξεις των συστημάτων ARWU, THE, QS, Scimago, NTU και URAP για το έτος 2023. Ειδικότερα καταγράφεται το σύνολο των εμφανίσεων των ελληνικών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης σε όλες τις θεματικές ενότητες ανά σύστημα κατάταξης, τα επιστημονικά πεδία του κάθε συστήματος, η θέση κάθε ιδρύματος σε αυτά καθώς επίσης και βασικά συμπεράσματα, τα οποία εξειδικεύονται ανά σύστημα (π.χ. top 25%, υψηλότερη θέση).
Στο σύστημα ARWU εμφανίζονται 11 ελληνικά ιδρύματα σε 31 θεματικές περιοχές (Πίνακας 54).
Τα ιδρύματα που διακρίνονται είναι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το οποίο σημειώνει την καλύτερη επίδοση όλων στη θεματική περιοχή των πολιτικών μηχανικών (14ο επί συνόλου 300 ιδρυμάτων).
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών κατατάσσεται στις θέσεις 76-100 στη θεματική περιοχή της οδοντιατρικής και στοματικής υγιεινής (επί συνόλου 300 ιδρυμάτων) καθώς και τις κλινικής ιατρικής (επί συνόλου 500 ιδρυμάτων) (Πίνακας 55).
National Taiwan University (NTU) (Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities)
Στο σύστημα NTU περιλαμβάνονται 8 ελληνικά ιδρύματα σε συνολικά 19 θεματικές περιοχές (Πίνακας 56).
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι τα ιδρύματα με τις περισσότερες εμφανίσεις (13) στις θεματικές περιοχές του NTU.
Οι καλύτερες επιδόσεις καταγράφονται στην Ανοσολογία (ΕΚΠΑ, 89), στη φαρμακολογία και τοξικολογία (ΕΚΠΑ, 100) και στην κλινική ιατρική (ΕΚΠΑ, 106).
Στο παράρτημα καταγράφονται οι επιδόσεις όλων των ελληνικών ιδρυμάτων στις θεματικές περιοχές (Πίνακας 57).
Times Higher Education (THE)
Στο σύστημα THE εμφανίζονται συνολικά 16 ελληνικά ιδρύματα σε 10 ευρείες θεματικές περιοχές.
Τα ιδρύματα με τις περισσότερες εμφανίσεις είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (9), το Πανεπιστήμιο Κρήτης (8), το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (7) και το Πανεπιστήμιο Πατρών (7).
Στο σύνολο των θεματικών περιοχών (ευρείες και επιμέρους) το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (31), το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (28) και το Πανεπιστήμιο Πατρών (24) έχουν τις περισσότερες εμφανίσεις (Πίνακας 58).
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης κατατάσσεται στις θέσεις 251-300 (επιστήμες υγείας, ιατρική και οδοντιατρική, άλλη επιστήμη υγείας) και στις θέσεις 301-400 στη θεματική περιοχή των βιολογικών επιστημών, της εκπαίδευσης, των επιστημών ζωής, της επιστήμες των υπολογιστών και της ψυχολογίας.
Στις ίδιες θέσεις κατατάσσεται το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (χημικοί μηχανικοί, πολιτικοί μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι και ηλεκτρονικοί μηχανικοί, γενικοί μηχανικοί, μηχανολόγοι μηχανικοί και αεροναυπηγοί, αρχιτέκτονες) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (αρχαιολογία, ιστορία, φιλοσοφία και θεολογία, τέχνη, τέχνη του θεάματος και σχέδιο, γλώσσες, λογοτεχνία και γλωσσολογία, ιατρική και οδοντιατρική, επιστήμες υγείας, άλλη επιστήμη υγείας, εκπαίδευση, τέχνες και ανθρωπιστικές επιστήμες και επιστήμη των υπολογιστών) (Πίνακας 59).
Quacquarelli Symonds (QS)
Το σύστημα QS διαθέτει δύο είδη θεματικών κατατάξεων, την ευρεία (broad) και την ειδική (narrow). Στην ευρεία κατηγορία εμφανίζονται 6 ελληνικά ιδρύματα σε συνολικά 5 θεματικές περιοχές (τις τέχνες και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τη μηχανική και την τεχνολογία, τις επιστήμες ζωής και την ιατρική, τις φυσικές επιστήμες, τις κοινωνικές επιστήμες και τη διοίκηση) (Πίνακας 60).
Αντίστοιχα παρουσιάζεται το πλήθος κατάταξης κάθε ιδρύματος στην πρώτη, δεύτερη και τρίτη θέση σε εθνικό επίπεδο.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (τέχνες και ανθρωπιστικές επιστήμες, επιστήμες ζωής και ιατρική) και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (φυσικές επιστήμες, μηχανική και τεχνολογία) κατατάσσονται δύο φορές στην 1η θέση.
Ακόμη, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κατατάσσεται στην πρώτη θέση (κοινωνικές επιστήμες και διοίκηση) μία φορά (Πίνακας 61).
Ως προς τις ειδικές θεματικές περιοχές για το 2023 καταγράφεται η παρουσία 9 ελληνικών ιδρυμάτων σε 29 θεματικές περιοχές. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (23), το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (15), το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (12) και το Πανεπιστήμιο Πατρών (10) είναι τα ιδρύματα με τις περισσότερες εμφανίσεις (Πίνακας 62). Ξεχωρίζει η επίδοση του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στη θεματική περιοχή κλασσικών σπουδών και αρχαίας ιστορίας (42ο) (Πίνακας 63).
University Ranking by Academic Performance (URAP)
Σε 45 θεματικές περιοχές του συστήματος URAP εμφανίζονται συνολικά 14 ελληνικά ΑΕΙ.
Ο Πίνακας 64 παρουσιάζει το πλήθος των εμφανίσεων κάθε ιδρύματος στις θεματικές περιοχές του URAP. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (40), το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (31) και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (25) είναι τα τρία ιδρύματα με τις περισσότερες εμφανίσεις.
Η βέλτιστη θέση κάθε ιδρύματος (χαμηλότερη) καταγράφεται επίσης στον πίνακα με αναφορά στη θεματική περιοχή που αντιστοιχεί. Έτσι, για παράδειγμα το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών κατατάσσεται 74ο στην οδοντιατρική, στην 88η θέση στη φαρμακολογία και στην 97η θέση στην ογκολογία.
Αντίστοιχα, ο Πίνακας 65 παρουσιάζει αναλυτικά τις επιδόσεις των ελληνικών ιδρυμάτων ανά θεματική περιοχή και σημειώνονται οι βέλτιστες επιδόσεις (top 25%).
Στο top 25% των ιδρυμάτων με την καλύτερη επίδοση ανά θεματική περιοχή περιλαμβάνονται το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (βιολογικές επιστήμες, ιατρικές επιστήμες και επιστήμες υγείας, ογκολογία, φαρμακολογία και χειρουργική), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (μηχανικοί, επιστήμες του περιβάλλοντος, ιατρικές επιστήμες και επιστήμες υγείας και τεχνολογία), το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (μηχανικοί και πολιτικοί μηχανικοί) και το Πανεπιστήμιο Κρήτης (ιατρικές επιστήμες και επιστήμες υγείας).
Scimago
Το σύστημα Scimago σε 55 θεματικές περιοχές καταγράφει την παρουσία 23 ελληνικών ιδρυμάτων. Στον Πίνακα 66 παρουσιάζεται το πλήθος των εμφανίσεων κάθε ιδρύματος στις θεματικές κατατάξεις καθώς και η θεματική περιοχή στην οποία σημειώνεται η βέλτιστη θέση του ιδρύματος. Τα ιδρύματα με τις περισσότερες εμφανίσεις είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (48), το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (47) και το Πανεπιστήμιο Πατρών (27).
O Πίνακας 67 παρουσιάζει αναλυτικά τη θέση κάθε ελληνικού ιδρύματος διεθνώς και στην Ελλάδα.
H EΘΑΑΕ υποβάλει την εκθεση με καθυστέρηση επειδη το Μαρτιο καθε χρονο συγκεντρωνει τα στοιχεια του προηγουμενου ακαδημαϊκού έτους.