Ο Κ. Μητσοτάκης για τα τρέχοντα θέματα της παιδείας

Αναφορά στα τρέχοντα θέματα της παιδείας κάνει  ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην   εβδομαδιαία ανασκόπηση την οποία  δημοσιεύει κάθε Κυριακή.

Ειδικότερα:

Το KidsWallet: Εδώ και καιρό έχουμε αναδείξει το πρόβλημα του ψηφιακού εθισμού και των κινδύνων που κρύβει το διαδίκτυο για τους ανήλικους. Το KidsWallet, η ελληνική εφαρμογή που δημιουργήσαμε και επιτρέπει στους γονείς να ρυθμίζουν τις εφαρμογές και τις ιστοσελίδες που χρησιμοποιούν τα παιδιά τους, αποτέλεσε τη βάση για μια πρόταση που κάναμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο: να καθιερωθεί ένα ενιαίο όριο ψηφιακής ενηλικίωσης, κάτω από το οποίο θα απαιτείται η ρητή συγκατάθεση των γονέων για την πρόσβαση των παιδιών σε ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η πρότασή μας υιοθετήθηκε από την ΜΕΤΑ και έτσι, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ξεκινά πιλοτικά σε Ελλάδα, Δανία, Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία ένα σύστημα επιβεβαίωσης της ηλικίας των ανηλίκων χρηστών. Πρόκειται για ένα ψηφιακό φίλτρο, στα πρότυπα του KidsWallet, που αποτρέπει την έκθεση των παιδιών σε ακατάλληλο περιεχόμενο, χωρίς να αποκαλύπτονται προσωπικά δεδομένα, όπως το όνομα ή η ακριβής ηλικία. Είναι ένα σημαντικό βήμα για έναν ψηφιακό κόσμο πιο ασφαλή για τα παιδιά μας, με σεβασμό στην ιδιωτικότητά τους και χαίρομαι που η Ελλάδα πρωτοστατεί σε αυτήν την προσπάθεια.

Το ζήτημα αυτό με προβληματίζει βαθιά όχι μόνο ως Πρωθυπουργό, αλλά και ως γονιό. Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο είχα μιλήσει γι’ αυτήν την ψηφιακή ασυμμετρία -τις τεράστιες δυνατότητες της τεχνολογίας αλλά και τους μεγάλους κινδύνους που κρύβει ο ψηφιακός εθισμός, ιδίως για τα παιδιά. Το γραφείο μου ασχολήθηκε επισταμένα με την ανάδειξη των εθνικών μας ανησυχιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και οι προτάσεις μας υποστηρίχθηκαν από 13 χώρες. Αλλά δεν μείναμε εκεί: εντάξαμε την προστασία των ανηλίκων από τον ψηφιακό εθισμό και στην Εθνική Στρατηγική μας για την Πρόληψη της Βίας και την Καταπολέμηση της Παραβατικότητας των Ανηλίκων για την περίοδο 2025–2030. Έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε και η πρόκληση αυτή απαιτεί συντονισμένη δράση. Κυβερνήσεις, ευρωπαϊκοί θεσμοί, εταιρείες τεχνολογίας, γονείς, μαζί φυσικά με τα παιδιά μας, πρέπει να συνεχίσουμε αυτήν τη συζήτηση, χτίζοντας έναν ψηφιακό κόσμο που μπορούμε να εκφραστούμε δημιουργικά, να διευρύνουμε τις ευκαιρίες μας για επικοινωνία και σύνδεση και να αποκτήσουμε πρόσβαση σε ανθρώπους, πληροφορίες και τόπους που προηγουμένως ήταν απρόσιτοι.

Δράσεις Πολιτισμού για μια πιο φιλική Δικαιοσύνη: Η προσπάθεια για την προστασία και τη στήριξη των παιδιών μας επεκτείνεται, όπως είναι φυσικό, και σε άλλους κρίσιμους τομείς. Μία ακόμη πρόνοια της Εθνικής Στρατηγικής για την Πρόληψη της Βίας και την Καταπολέμηση της Παραβατικότητας των Ανηλίκων είναι οι «Δράσεις Πολιτισμού για μια πιο φιλική Δικαιοσύνη». Πρόκειται για μια καινοτόμο κοινωνική δράση, που στοχεύει στην επανένταξη ανηλίκων με ήπια παραβατικότητα, μέσα από τη συμμετοχή τους σε ειδικά σχεδιασμένες πολιτιστικές δραστηριότητες σε όλη τη χώρα. Ανήλικοι παραβάτες ηλικίας 12 ετών και άνω, θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν, ανά ομάδες, σε τρίμηνα εκπαιδευτικά προγράμματα, διάρκειας τουλάχιστον δύο ωρών την εβδομάδα, σε μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους. Το πρόγραμμα υλοποιείται με τη συμμετοχή οργανισμών εποπτευόμενων από το Υπουργείου Πολιτισμού αλλά και από φορείς όπως το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, και τα ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης και Ιωαννίνων, υπό την εποπτεία του έμπειρου προσωπικού των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και ειδικών ψυχικής υγείας. Είναι μια ουσιαστική παρέμβαση, ένα μεταρρυθμιστικό βήμα που αντί για αποκλεισμό, τιμωρία και στίγμα, προσφέρει σε αυτά τα παιδιά τη δυνατότητα για μια νέα αρχή, μέσα από τη γνώση, τη συμμετοχή και τη δημιουργικότητα. Μια παρέμβαση που αξίζει, έστω κι αν καταφέρουμε ένα παιδί να βρει τον δρόμο του.

Ίδρυση του πρώτου ΕΠΑΛ  εντός του Σωφρονιστικού Καταστήματος:  Αυτό το πνεύμα υπηρετεί και η ίδρυση του πρώτου Επαγγελματικού Λυκείου εντός του Σωφρονιστικού Καταστήματος Λάρισας, που δίνει πλέον στους κρατούμενους πρόσβαση σε ποιοτική και οργανωμένη επαγγελματική εκπαίδευση. Μέχρι σήμερα, οι απόφοιτοι του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας, που λειτουργεί ήδη στο Σωφρονιστικό Κατάστημα από το 2004, δεν είχαν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τις σπουδές τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Υπήρξαν κατά καιρούς κάποιες αποσπασματικές λύσεις που όμως δεν οδηγούσαν στην απόκτηση αναγνωρισμένων προσόντων, ούτε άνοιγαν τον δρόμο για μια ουσιαστική αλλαγή πορείας. Η ίδρυση του 8ου ΕΠΑΛ έρχεται να καλύψει αυτό το κενό. Με κανονικό πρόγραμμα σπουδών, οργανωμένη μάθηση και επίσημα αναγνωρισμένους τίτλους, προσφέρει ένα «κοινωνικό διαβατήριο» για την επόμενη μέρα μετά την έκτιση της ποινής. Την προσπάθεια ξεκίνησε το 2015 -και οφείλουμε να τον μνημονεύουμε- ο τότε Διευθυντής του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας, Γιώργος Τράντας, σήμερα Διευθυντής Εκπαιδευτικών Μονάδων του Σωφρονιστικού Καταστήματος. Με τον νόμο που φέραμε το 2020 για τη σύσταση τέτοιων δομών, το όραμά του γίνεται τώρα πραγματικότητα. Η παιδεία αποτελεί ύψιστο ανθρώπινο δικαίωμα και δεν μπορεί, δεν επιτρέπεται να εξαιρείται κανείς.  

Μαθητεία: Αναφερόμενος στα ΕΠΑΛ, θέλω να σταθώ στον θεσμό της μαθητείας, μια εκπαιδευτική «διαδρομή» που λειτουργεί ως συνέχεια των σπουδών για τους αποφοίτους, συνδυάζοντας θεωρητική εκπαίδευση με αμειβόμενη εργασία σε επιχειρήσεις, επιδοτούμενη από το κράτος. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στον θεσμό αυτό, τόσο μέσα από τα προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας όσο και από τις σχολές της ΔΥΠΑ. Το πλεονέκτημα αυτής της διαδρομής είναι ότι οι νέοι αποκτούν επαγγελματικά δικαιώματα και τεχνικές δεξιότητες σε τομείς υψηλής ζήτησης, γεγονός που οδηγεί σε γρήγορη απορρόφηση από την αγορά εργασίας και καλούς μισθούς. Η αυξημένη συμμετοχή τα τελευταία χρόνια το επιβεβαιώνει: μέσα σε δύο χρόνια, ο αριθμός των μαθητευόμενων σχεδόν διπλασιάστηκε -από 3.899 και 470 τμήματα το 2022-2023, σε 6.955 και 802 τμήματα το 2024-2025. Παράλληλα, και η αγορά έχει αγκαλιάσει τον θεσμό, καθώς το 63,2% των προσλήψεων γίνονται από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Ως έμπρακτη αναγνώριση της σημασίας αυτής της εκπαιδευτικής επιλογής, αυξάνουμε τον προϋπολογισμό της μαθητείας κατά 57,1 εκ. ευρώ, φτάνοντας πλέον τα 182,1 εκ. ευρώ για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο.

Πανεπιστήμια: Η επένδυση στους νέους μας συνεχίζεται σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης. Στα Πανεπιστήμια, ενισχύουμε ουσιαστικά την ερευνητική δραστηριότητα, με την ένταξη νέων έργων συνολικού ύψους 328,8 εκ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ 2021-2027.  Όλα τα έργα που θα πραγματοποιηθούν κινούνται σε τρεις κρίσιμους άξονες: την παραγωγή εφαρμοσμένης γνώσης μέσω συμπράξεων Πανεπιστημίων και επιχειρήσεων, την ενίσχυση της εξωστρέφειας μέσω διεθνών μεταπτυχιακών συνεργασιών και την προμήθεια σύγχρονου ερευνητικού εξοπλισμού για την αναβάθμιση των πανεπιστημιακών υποδομών.

Φοιτητικές Εστίες: Κλείνω την ενότητα της εκπαίδευσης με μια σημαντική παρέμβαση που αφορά την καθημερινή ζωή των φοιτητών. Προ ημερών υπογράφηκε η σύμβαση για την ανακαίνιση της φοιτητικής εστίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στην Πατησίων 279-281. Ένα ιστορικό κτήριο δυναμικότητας 278 κλινών που λειτουργεί από το 1964, ουσιαστικά αναγεννάται με έργα 25 εκ. ευρώ που στοχεύουν στην ενεργειακή αναβάθμιση, στατική ενίσχυση και στη δημιουργία προσβάσιμων χώρων και σύγχρονων υποδομών. Το έργο θα υλοποιηθεί από το Υπερταμείο με εθνικούς πόρους και στόχο να ολοκληρωθεί ως το 2030.