Οδηγίες για τη χρήση μάσκας και την τήρηση της κοινωνικής απόστασης

Κωνσταντίνος Μ Ντίνας PhD, Συντονιστής Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης Περιφέρειας Θεσσαλίας

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην παρούσα κατάσταση ικανότητες επιβίωσης όπως η χρήση μάσκας (ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης) και η τήρηση της κοινωνικής απόστασης (κοινωνική ικανότητα) πρέπει να καταστούν ικανότητες καθημερινής διαβίωσης των μαθητών μας.

Για την καθιέρωσή τους στο ρεπερτόριο συμπεριφορών των μαθητών μας διαθέτουμε την απαραίτητη εκπαιδευτική τεχνολογία. Για παράδειγμα, δοκιμασμένες πρακτικές όπως η ανάλυση έργου και οι κοινωνικές ιστορίες.

Απλά πρέπει να την προσαρμόσουμε στο νέο πλαίσιο δράσης.

Διδασκαλία χρήσης μάσκας

Α. Μέσω ανάλυσης έργου

Αναλύουμε τη συμπεριφορά στα βήματα από τα οποία αποτελείται και τα διδάσκουμε είτε δρώντας ως πρότυπα και παροτρύνοντας το παιδί να μας μιμηθεί είτε παροτρύνοντας τον μαθητή με φυσική και/ή προφορική παρώθηση να εκτελέσει τα βήματα. Μπορούμε επίσης να διδάξουμε την αλυσίδα συμπεριφορών ανάστροφα, από το τέλος προς την αρχή. Ανεξάρτητα από τον τρόπο που θα επιλέξουμε επιβραβεύουμε την προσπάθεια και δεν δίνουμε σημασία στα λάθη.

Η πιθανότητα επιτυχίας αυξάνεται αν προσφέρουμε κοινωνική ενίσχυση για την ολοκλήρωση κάθε βήματος και συνδέσουμε την ολοκλήρωση της αλυσίδας με ένα υψηλά προτιμώμενο ενισχυτή (π.χ. αγαπημένο παιχνίδι, δραστηριότητα ή φαγώσιμο ενισχυτή ειδικά σε καταστάσεις στέρησης που αυξάνουν την ενισχυτική του αξία ). Όσον αφορά τις καταστάσεις στέρησης μπορούμε να εκμεταλλευτούμε το χρονικό διάστημα πριν το πρωινό ή πριν τις δραστηριότητες ελευθέρου χρόνου..

Στην αρχή ενισχύουμε έντονα, ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα καθιέρωσης της συμπεριφοράς και σταδιακά μειώνουμε την παροχή ενίσχυσης.

Σε προσπάθειες του μαθητή να βγάλει τη μάσκα του λέμε περίμενε λίγο (καθυστέρηση ενίσχυσης αν αυτή είναι η προσοχή μας) και του προσφέρουμε ένα σύντομο διάλειμμα από τη χρήση της σε απομονωμένο χώρο παρακινώντας τον μετά να την φορέσει πάλι.

Υλικό για εμβάθυνση και ενδοσχολική επιμόρφωση

https://www.youtube.com/watch?v=VoYgythZB-I

https://www.youtube.com/watch?v=SDCLQAeH-dM&ab_channel=AlpineLearningGroup

Β. Μέσω κοινωνικών ιστοριών

Σε πιο λειτουργικούς μαθητές μπορούμε να στηριχθούμε στη χρήση κοινωνικών ιστοριών. Η αποτελεσματικότητά τους αυξάνει όταν η παρακολούθησή τους έχει ως αποτέλεσμα την παροχή ενίσχυσης (κίνητρο συμμετοχής).

Παραδείγματα κοινωνικών ιστοριών.

https://www.youtube.com/watch?v=3iFQ5G5NCfE&ab_channel=WesleyFamilyServices

https://www.youtube.com/watch?v=lgaKLpSxQag&ab_channel=NiagaraSheriff

https://www.youtube.com/watch?v=ipvbNzK4nXc&ab_channel=IllinoisAutismPar...

Στα ελληνικά
https://www.youtube.com/watch?v=soLqaE-XlCA&ab_channel=KonstantinosAlatzas

https://www.youtube.com/watch?v=CjyKejyIW04&ab_channel=ChrisanhtiVerga

https://www.youtube.com/watch?v=1i7yfb5QTHc&ab_channel=%CE%95%CF%84%CE%B...

Εμβάθυνση

Στη σελίδα prosvasimo μπορείτε να βρείτε αναλυτικές οδηγίες για τη συγγραφή κοινωνικών ιστοριών (http://prosvasimo.iep.edu.gr/docs/pdf/KI/%CE%9F%CE%94%CE%97%CE%93%CE%9F%...).

Ανάπτυξη και διατήρηση ικανότητας κοινωνικής απόστασης

Με ενίσχυση

Μπορούμε να τη διδάξουμε στο πλαίσιο της ανάπτυξης κοινωνικών ικανοτήτων ως ένα κοινωνικό κανόνα σεβασμού του άλλου. Επίσης στο πλαίσιο της φυσικής αγωγής. Γενικότερα πρέπει να καταβάλλουμε μια προσπάθεια να ζευγαρωθεί με ευχάριστες συνέπειες για τον μαθητή.

Επιπρόσθετα επιβραβεύουμε την προσπάθεια τήρησής της και αδιαφορούμε για προσπάθειες αποφυγής της κοινωνικής απόστασης ώστε να μην ενισχύσουμε συμπεριφορές πρόκλησης προσοχής. Απλά με φυσική παρώθηση και/ή με ψυχρή και ουδέτερη φωνή επαναφέρουμε τον μαθητή στη σωστή θέση.

Με κοινωνικές ιστορίες

Παραδείγματα:

https://www.youtube.com/watch?v=V1-QS16mr7Q&ab_channel=WakeCountySchools

https://www.youtube.com/watch?v=IG-ZhfkS8EM&ab_channel=Maitha%27sTouch

https://www.youtube.com/watch?v=4_jk9FuCSoA&ab_channel=IllinoisAutismPar...

https://www.youtube.com/watch?v=KXUT62G-IcU&ab_channel=CincinnatiChildre...

Γενικότερες οδηγίες στα ελληνικά

https://www.youtube.com/watch?v=j084DrZwIgA&ab_channel=DimitrisEsopos

Τέλος επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω ότι η διατήρηση των αποτελεσμάτων της παρέμβασής μας στον χώρο και στον χρόνο είναι αποτέλεσμα συστηματικής προσπάθειας στο μακροσυστημικό επίπεδο (οδηγίες στη σελίδα: https://www.pbis.org/resource/responding-to-the-novel-coronavirus-covid-...) και συνεργασίας με τους γονείς και κάθε άλλο ενεργό εμπλεκόμενο παράγοντα αλλαγής της ποιότητας ζωής του μαθητή μας.