Ι. Με την 1919/2024 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι η παύση λειτουργίας της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, με παράλληλη μεταφορά- συγχώνευση του προγράμματος ιερατικών σπουδών που προσέφερε στο αντίστοιχο πρόγραμμα της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών (άρθρο 241 του ν. 4823/2021), αποσκοπεί στην ορθολογικότερη, εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της Χώρας, οργάνωση των δομών της τριτοβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης, κατά συνεκτίμηση και της ζήτησης από μέρους των υποψηφίων σπουδαστών και της απορρόφησης των αποφοίτων.
Η ρύθμιση αυτή, εντασσόμενη στο πλαίσιο ευρύτερου ανασχεδιασμού και αναβάθμισης της παρεχόμενης από το Κράτος εκκλησιαστικής εκπαίδευσης, κρίθηκε, κατά πλειοψηφία, ότι δεν αντίκειται στα άρθρα του Συντάγματος για την επικρατούσα θρησκεία, τη θρησκευτική ελευθερία και το δικαίωμα θρησκευτικής εκπαίδευσης ούτε στις συνταγματικές αρχές της ορθολογικής οργάνωσης και αποτελεσματικής λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
Μόνη δε η γεωγραφική απόσταση από την Βόρεια Ελλάδα των δύο παραγωγικών σχολών τριτοβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης, που παραμένουν στην Αθήνα και στην Κρήτη, δεν δημιουργεί υποχρέωση της Πολιτείας να διατηρήσει συγκεκριμένη δομή τετραετούς ανώτατης εκκλησιαστικής εκπαίδευσης και στη Θεσσαλονίκη, ώστε η παύση λειτουργίας της να καθίσταται αντισυνταγματική.
Κατά την άποψη της μειοψηφίας, η παύση λειτουργίας της εν λόγω Ανώτατης Σχολής αντίκειται στις προπαρατεθείσες συνταγματικές διατάξεις και αρχές, διότι δεν συνοδεύεται από τεκμηριωμένη αξιολόγηση των υφιστάμενων δομών, βάσει κριτηρίων συνδεόμενων με τις λειτουργικές και οργανωτικές ανάγκες της τριτοβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης ανά τη Χώρα, τεκμηρίωση που είναι αναγκαία, καθόσον η παύση λειτουργίας της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης θέτει εμπόδια στην πρόσβαση στην ειδική εκκλησιαστική εκπαίδευση των προερχόμενων από τη Βόρεια Ελλάδα υποψηφίων θρησκευτικών λειτουργών της Εκκλησίας της Ελλάδος.
ΙΙ. Το Δικαστήριο έκρινε, περαιτέρω, ότι η μεταβολή του τόπου σπουδών των ήδη φοιτούντων στο πρόγραμμα ιερατικών σπουδών της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, με τη δυνατότητα συνέχισης της φοίτησής τους στο αντίστοιχο πρόγραμμα της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών, που προβλέπει ο νόμος, δεν αντίκειται στη συνταγματική αρχή της προστασίας της εμπιστοσύνης του διοικουμένου.
Και τούτο, διότι δεν μεταβάλλεται το αντικείμενο σπουδών, λαμβάνεται δε μέριμνα για τη διευθέτηση των ζητημάτων που ανακύπτουν, με την εξουσιοδότηση που παρέχεται στη Διοίκηση για την έκδοση κανονιστικών πράξεων, μετά από γνώμη του Ανωτάτου Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, εντός οκταμήνου από τη δημοσίευση του νόμου.
Ούτε, όμως, το ως άνω Συμβούλιο ανταποκρίθηκε στην υποχρέωση να παράσχει γνώμη ούτε το αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ρύθμισε με απόφασή του, έστω και άνευ της γνώμης αυτής, τα οριζόμενα στον νόμο ειδικότερα θέματα των φοιτούντων στο συγχωνευόμενο πρόγραμμα (υπολειπόμενα εξάμηνα φοίτησης, κατοχύρωση βαθμολογίας, στέγαση και σίτιση και κάθε άλλο συναφές ζήτημα φοίτησης).
Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η προεκτεθείσα αδράνεια της Διοίκησης, η οποία θίγει τα έννομα συμφέροντα των σπουδαστών του μεταφερόμενου στην Αθήνα προγράμματος ιερατικών σπουδών, στοιχειοθετεί παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας, την οποία και ακύρωσε.
Μία είδηση που περνά σχεδόν ασχολίαστη. Κι όμως, με βάση αυτήν θα επιχειρηθεί το ξήλωμα των λεγόμενων "άχρηστων" τμημάτων. Ανάβει δηλαδή το πράσινο φως στην ΕΘΑΕΕ και στην κυβέρνηση να γνωμοδοτήσουν και να αποφασίσουν αντίστοιχα ότι πολλά τμήματα θα καταργηθούν ή με τη μαλακή έκφραση που επιθυμεί η κυβέρνηση "θα συγχωνευθούν" που είναι ακριβώς το ίδιο.
Όλο το νόημα βρίσκεται στην εξουδετέρωση του γεωγραφικού κριτηρίου. Ο μοναδικός σχολιαστής της είδησης παραπάνω, έχει μεγάλο δίκιο. Διότι, αν πραγματικά ισχύει η μειωμένη ζήτηση γιά σχολές αυτών των αντικειμένων κι έπρεπε κάποιες απ' αυτές να καταργηθούν, δεν έπρεπε να επιλεγούν μονόπλευρα προς κατάργηση οι Ακαδημίες που βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα. Πολύ σωστά διατηρήθηκε η Ακαδημία της Κρήτης λόγω Πατριαρχείου. Αλλά, στη θέση της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών που επιλέχτηκε να διατηρηθεί, έπρεπε αντίθετα να μείνει η αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης.
Όπως γνωρίζουμε, λειτουργεί στο ΠΑΔΑ τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης. Στην Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών λειτουργεί επίσης τμήμα Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων που είναι παρεμφερές αντικείμενο με το πρώτο και στο άμεσο μέλλον το ένα θα κλείσει το άλλο. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που θα έπρεπε η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης να διατηρηθεί έχοντας αυτό το τμήμα, έτσι ώστε να υπάρχει δίκαιη γεωγραφική κατανομή αυτών των τμημάτων μέσα στη χώρα και να μην κλείσει κανένα τμήμα.
Παρόμοια, επειδή τα 4 θεολογικά τμήματα της χώρας κατανέμονται εξίσου στις δύο μεγάλες πόλεις της, μπορούσε να επιλεγεί η χωροθέτηση των δύο Εκκλησιαστικών Ακαδημιών σε Ήπειρο (Βελλά)και Κρήτη(Ηράκλειο) αντίστοιχα, έτσι ώστε να εκπροσωπούνται γεωγραφικά οι περισσότερες περιοχές της χώρας και να μην υπάρχει πάλι συγκέντρωση τμημάτων στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Αντίθετα, επιλέχτηκε από την κυβέρνηση η μεσοβέζικη λύση των ΣΜΥΚ(Εκκλησιαστικές ΣΑΕΚ), οι οποίες χωροθετήθηκαν σε Ήπειρο (Βελλά) και Κρήτη(Χανιά), τιμωρώντας πάλι τη Θεσσαλονίκη. Η αδικία εδώ συμβαδίζει με τη σπατάλη πόρων διότι σε έναν απομονωμένο γεωγραφικά και μικρό πληθυσμιακά χώρο όπως είναι η Κρήτη, συνυπάρχουν δύο σχολές ομοειδούς αντικειμένου. Πόση ζήτηση πιά να υπάρχει και γιά τις δύο; Άρα και πάλι στο άμεσο μέλλον η μία θα κλείσει την άλλη.