Διαγραφές λιμναζόντων και εκπαιδευτική ευθύνη

Η ρύθμιση του ν.4957/2022 για τη διαγραφή λιμναζόντων φοιτητών με βάση ένα γενικό χρονικό όριο πάσχει σε δύο σημεία

06/03/2025

Ενημερώθηκε: 06/03/2025, 10:20

Άκουσε το άρθρο

Ιωάννης Σεϊμένης, Καθηγητής Ε.Κ.Π.Α., πρόεδρος Π.Ο.Σ.Δ.Ε.Π.
Γιώργος Λιτσαρδάκης, Καθηγητής Α.Π.Θ., γραμματέας Π.Ο.Σ.Δ.Ε.Π.

Το κείμενο αυτό γράφτηκε προκειμένου να συμβάλουμε στο δημόσιο διάλογο για το ζήτημα των διαγραφών, και σε απάντηση άρθρου που δημοσιεύτηκε πρόσφατα σε καθημερινή εφημερίδα με τον εντυπωσιοθηρικό τίτλο «“Αντε και στα 200” για τους “αιωνίους”;». Παρόλο που ο συντάκτης εκείνου του άρθρου επέκρινε και έθετε ευθέως ερωτήματα προς την Ομοσπονδία Συλλόγων ΔΕΠ (ΠΟΣΔΕΠ), η εφημερίδα δεν δέχτηκε να δημοσιεύσει την απάντησή μας. 

Είναι πλέον ευρύτατα αποδεκτό, κρίνοντας από τις αντιδράσεις των πανεπιστημίων, ακόμη και του ίδιου του Υπουργείου, ότι η ρύθμιση του ν.4957/2022 για τη διαγραφή λιμναζόντων φοιτητών με βάση ένα γενικό χρονικό όριο πάσχει σε δύο σημεία: 

α) δεν διακρίνει τους ανενεργούς που έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές από εκείνους που προσπαθούν να τις ολοκληρώσουν και 

β) δεν προβλέπει τίποτε για την αξία των σπουδών που έχουν πραγματοποιηθεί και την τύχη των διαγραφομένων, κάποιοι από τους οποίους απέχουν λίγα ή ελάχιστα μαθήματα από τη λήψη του πτυχίου. 

Η ομοσπονδία των πανεπιστημιακών καθηγητών (ΠΟΣΔΕΠ) ζήτησε με ανακοίνωσή της στις 7-2-2025 από την κυβέρνηση να προχωρήσει έγκαιρα στην τροποποίησή της. Να υπάρχει όριο από το νόμο, να διαγράφονται οι ανενεργοί φοιτητές, και να αποφασίζουν τα πανεπιστήμια, στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου, για τους όρους συνέχισης της φοίτησης πέραν της οριζόμενης διάρκειας. 

Με αφορμή την απόφαση εκείνη της ΠΟΣΔΕΠ, η εφημερίδα διερωτάται «αν οι πανεπιστημιακοί οργανώνουν το αυτοδιοίκητο ΑΕΙ τους ή είναι έρμαια ‘πιέσεων’ για ‘διευθετήσεις’», και σε περίπτωση που δίνονται περισσότερες ευκαιρίες στους ενεργούς φοιτητές, αν «υπάρχει φόβος φοιτητές να τύχουν προνομιακής μεταχείρισης, κατόπιν ‘διευθέτησης’».

Η απάντηση είναι απλή: ισχύει το αντίστροφο. Με την τροποποίηση δεν θα υπάρχει πίεση στους διδάσκοντες για εκπτώσεις στην αξιολόγηση και δεν θα απειλούνται από την αντίδραση, ενδεχομένως ακραία, των αποτυχόντων και διαγραφομένων. Οι σχολές θα κρίνουν, εξετάζοντας την πορεία των σπουδών των φοιτητών, και θα καθορίζουν τους όρους φοίτησης με ρεαλιστικά εκπαιδευτικά δεδομένα και ακαδημαϊκά κριτήρια, αντί να καλούνται, υπό την απειλή πειθαρχικών και οικονομικών μέτρων που επίσης προβλέπει ο ν.4957, να διαγράψουν με βάση το οριζόντιο χρονικό όριο ακόμη και ενεργούς φοιτητές που απέχουν 5, 2 ή 1 μόνο μάθημα από το πτυχίο. 

Αυτούς τους παράγοντες δεν τους υπολογίζει ο νόμος με το απόλυτο όριο φοίτησης. Είναι ο νόμος μακριά από την πραγματικότητα στα ΑΕΙ και όχι η ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ (ούτε και οι Σύγκλητοι που έχουν παρόμοιες θέσεις για τροποποίηση του νόμου).

Ένα άλλο ερώτημα που τέθηκε, «τι έκαναν οι πανεπιστημιακοί για το πρόβλημα των λιμναζόντων;» (δυσφημιστικά των «αιωνίων»), μπορεί να υπονοεί ότι δεν έκαναν τίποτε και δεν δικαιούνται να ομιλούν. Το αντίθετο όμως, έχουν καταρχήν δικαίωμα και υποχρέωση να πάρουν θέση για τις επερχόμενες διαγραφές ενεργών φοιτητών. Το ερώτημα αυτό είναι ενδιαφέρον επειδή, μιλώντας για πρόβλημα, μας καλεί να εξετάσουμε την ουσία του, δηλαδή τους λόγους της φοιτητικής αποτυχίας και διαρροής. 

Οι λόγοι αυτοί δεν θίγονται για πρώτη φορά στην πρόσφατη ανακοίνωση της ΠΟΣΔΕΠ, καθώς ανάγονται στην εκπαιδευτική πολιτική που εφαρμόζεται, οπότε αυτονόητα αποτελούν αντικείμενο των θέσεων και της κριτικής μας. Για κάποιες πλευρές, που αφορούν το εκπαιδευτικό έργο, έχουν ρόλο και ευθύνη  οι πανεπιστημιακοί, την οποία ζητούμε να αναλάβουμε, αντί να βολευτούμε πίσω από μια διοικητική αντιμετώπιση με οριζόντιες διαγραφές. Για τις άλλες πλευρές που αφορούν το θεσμικό πλαίσιο ή τους πόρους που διατίθενται, οι πανεπιστημιακοί δεν έχουν λόγο και δεν ερωτώνται, και αν ερωτώνται, η γνώμη τους δεν υπολογίζεται, με τυπικό παράδειγμα τον αριθμό των εισακτέων.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:

Σχόλια (10)

ΧΧ
|

Στις διάφορες συζητήσεις δεν πρόσεξα ούτε μια φορά να γίνεται αναφορά σε αυτά τα ιδιαίτερα παιδιά με την καλλιτεχνική φύση, στα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικα με τον χορό (εστιάζω εδω καθώς αυτό ζω), έχουν όριο ηλικίας για να διακριθούν αλλά έχουν τη θέληση να πάρουν και το πτυχίο από τη σχολή που φοιτούν, που πέτυχαν στις εξετάσεις τους με πολύ καλή βαθμολογία, διαβάζοντας στο μετρό για να προλάβουν, που μπορεί να έχουν καλύψει τα 2/3 της σχολής που απαιτεί παρουσίες (όχι θεωρητικη), ξανά με καλές βαθμολογιες, και έχουν τη δαμοκλεια σπάθη πάνω από το κεφάλι τους... Θα πρέπει να θυσιάσουν την μια επιλογή τους? Ποια? Η θυσία του κόπου τους από μικρή ηλικία? Των γονιών για να υποστηρίξουν οικονομικά και ψυχολογικά και τις 2 επιλογές ? Μπορούν να ζυγιστουν αυτά? Μετρώντας το αν θα δώσουν 1 ή 4 μαθήματα, ή την θέληση να πολεμάνε με 2 καρπούζια στη μασχάλη? Ευχαριστώ...

@όχι στους προσβλητικούς χαρακτηρισμούς
|

γιατί το "αιώνιος" και το "λιμνάζον" είναι προσβλητικό;
ΟΚ το πρώτο είναι υπερβολή.

Μέλος ΔΕΠ
|

Πώς διακρίνεται ένας φοιτητής ενεργός από έναν ανενεργό; Αν ο φοιτητής προσέρχεται 1 ή 2 φορές τον χρόνο σε εξετάσεις για να δώσει λευκή κόλλα ή γενικά ένα απαράδεκτο γραπτό σε κάποια εξέταση, αυτό τον κατατάσσει στους "φοιτητές που προσπαθούν";

όχι στους προσβλητικούς χαρακτηρισμούς
|

@Τα βιβλία που δεν έφτασαν ποτέ
Χρησιμοποιείτε προσβλητικούς χαρακτηρισμούς (αιώνιους) για ανθρώπους που δεν γνωρίζετε. Μη το κάνετε. Ο συντηρητισμός για να αποσπάσει την προσοχή από τα πραγματικά προβλήματα της παιδείας αναγορεύει ένα ζήτημα ήσσονος σημασίας, για το οποίο έχει ευθύνη, σε μέγιστο ζήτημα της παιδείας, στοχοποιεί και καθυβρίζει ανθρώπους και ετοιμάζεται να διαγράψει το μισό φοιτητικό πληθυσμό. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου αιώνιο ή λιμνάζων. Οι χαρακτηρισμοί σας με προσβάλλουν. Έχω κάνει καλές σπουδές εργαζόμενος σκληρά. Μη παρασύρεσθε από την προπαγάνδα του συντηρητισμού. Η εκπαίδευση είναι θεμελειώδες ατομικό δικαίωμα, δέχεται επίθεση και οφείλουμε να το υπερασπιστούμε.
φιλελεύθερος

Τα βιβλία που δεν έφτασαν ποτέ
|

Τι συζητάμε για τους αιώνιους φοιτητές;
Τα βιβλία οι μαθητές τα παίρνουν στην ώρα τους;
ή τα περισσότερα βιβλία τα παίρνουν οι φοιτητές μετά τη λήξη του εξαμήνου;

Μετά λένε μερικοί κακεντρεχείς ότι οι "λιμνάζοντες" μαθητές κοστίζουν.

Η απάντηση είναι ότι δεν κοστίζουν, γιατί πολύ απλά δεν παίρνουν τα βιβλία στην ώρα τους άρα δεν μπορούν να διαβάσουν.

Άρα αιώνιοι είναι όλοι εκτός εξαιρέσεις , αυτούς που έχουν μπάρμπα.

andreas komninos
|

@K1 και λοιπούς καλοθελητές:

Λόγος μελών ΔΕΠ προς ενεργούς φοιτητές ΠΠΣ:

ΕΜΠ 1:14
ΠΔΜ 1:58

Λόγος διοικητικών υπαλλήλων προς ενεργούς φοιτητές ΠΠΣ:

ΕΜΠ 1:22
ΠΑΠΕΙ 1:127

Δεν είχαν λοιπόν όλοι μέσα στα 5 χρόνια τις ίδιες ευκαιρίες να περάσουν τα μαθήματά τους. Καταλαβαίνεις τι σημαίνει για προγράμματα σπουδών με υποχρεωτική διπλωματική το 1:58;

Προφανώς κοροϊδεύετε την κοινωνία. Έπιασε το υπουργείο και τους χειροκροτητές του ο πόνος για τους αιώνιους φοιτητές, γιατί για τα ουσιαστικά προβλήματα της τριτοβάθμιας δεν ενδιαφέρεται κανείς να κάνει οτιδήποτε για να τα λύσει.

Οχι στις διαγραφές .... από φιλελεύθερο
|

Ο χαρακτηρισμός του μισού φοιτητικού πληθυσμού με προσβλητικά επίπεδα όπως αιώνιος, λιμνάζων κλπ και η διαγραφή του αναδεικνύει την κοινωνική αναισθησία της εφαρμοζόμενης συντηρητικής εκπαιδευτικής πολιτικής και αποτυπώνει το βαθιά αντιλαϊκό χαρακτήρα της. Εν μέσω κοινωνικής θύελλας και αναταραχής η κυβέρνηση ανοίγει ακόμη ένα μέτωπο." Το κακό φαίνεται για καλό σε αυτόν, του οποίου το μυαλό ο θεός οδηγεί προς την καταστροφή ". (Από την Αντιγόνη του Σοφοκλή)
φιλελεύθερος

@sel29
|

Νομίζω ότι όσοι υποστηρίζουν να μην υπάρχουν οριζόντιες διαγραφές φοιτητών στηρίζονται στο ότι υπάρχουν κάποιοι που για τον ένα ή άλλο λόγο δεν μπόρεσαν να τελειώσουν , αλλά είναι ενεργοί δίνοντας μαθήματα σε κάθε εξεταστική. Δηλαδή πώς θα κριθεί κάποιος όταν δίνει 4 μαθήματα σε κάθε εξεταστική , αλλά περνάει τα δύο ή τρία μαθήματα .Λιμνάζον ή αιώνιος φοιτητής; Γι αυτούς λέμε να μη διαγραφούν. Αλλά πραγματικά παρατηρώ ότι υπάρχει από κάποιους που γράφουν εδώ αλλά και από μερίδα του τύπου ένα μένος για τη μερίδα αυτή των φοιτητών. Πείτε μας λοιπόν γιατί αυτή η αντιμετώπιση; Πειράζουν κανένα στο κάτω-κάτω αυτοί οι φοιτητές; Μη μου πείτε όμως ότι τώρα ξαφνικά κάποιους τους ένοιαξε η αξία των πτυχίων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, γιατί αν αυτοί οι ίδιοι είχαν παιδιά (λιμνάζοντες φοιτητές), φυσικά και δεν θα μιλούσαν καθόλου.

ΔΕΠ
|

Μάλιστα...φταίνε δηλαδή οι διδάσκοντες αν ένας φοιτητής δεν ασχολείται, ή ασχολείται αλλά δεν μπορεί αντικειμενικά να πάρει ένα πτυχίο, ή ασχολείται αλλά ταυτόχρονα κάνει άλλα 3 πράγματα, ή, ή, ή. Αναρωτιέμαι οι συγγραφείς του άρθρου κάνουν μαθήματα κανονικά;

Κ1
|

Για τους λιμναζοντες με ελάχιστα μαθήματα όπως λένε, γνώριζαν ήδη από πενταετίας για εφαρμογή του Νόμου. Όποιος ενδιαφερόταν μέσα σε αυτά τα 5 χρόνια θα είχε ολοκληρώσει τις εκκρεμότητες μαθημάτων και θα είχε πάρει πτυχίο. Αντίθετα δηλώνουν ένα μάθημα στο εξάμηνο και δεν εμφανίζονται καν στην εξεταστική ή εμφανίζονται με μηδενική κόλλα. Αυτοί δε μπορούν να λέγονται φοιτητές. Να ξεκαθαρίσει το θέμα να φανούν οι πραγματικά ενεργοί φοιτητές και να υπάρχει και μια σοβαρότητα στην αξία του ελληνικού πτυχίου αντάξια των υπολοίπων αξιόλογων του πλανήτη.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

Συκοφαντικά και υβριστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται και διαγράφονται. Επίσης δεν επιτρέπεται στα σχόλια να αναγράφονται links τα οποία διαγράφονται. Το esos δεν φέρει ευθύνη για τα επώνυμα ή ανώνυμα σχόλια που φιλοξενεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών, επικοινωνήστε μέσω της φόρμας επικοινωνίας έτσι ώστε να αφαιρεθεί.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ