Για τις κάμερες στην σχολική τάξη

Παναγιώτης Χαλούλος
Συνταξιούχος εκπαιδευτικός, φιλόλογος

Δηλαδή σκοπός δεν είναι η μετάδοση του μαθήματος χάριν των απόντων, αλλά ο έλεγχος από τρίτους της διδασκαλίας!... Αυτό διαπιστώνεται από διάφορα άρθρα με σχετικές τοποθετήσεις, τα οποία δημοσιεύτηκαν τον τελευταίο καιρό και αναρτήθηκαν και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η κάμερα θα στοχεύει μόνο στον διδάσκοντα και τον πίνακα και όχι κατά την ώρα της εξέτασης των μαθητών...

Ας δούμε κάποια δεδομένα:

Το μάθημα δεν είναι ένας μονόλογος, διεξάγεται και με συμμετοχή, διάλογο με τους μαθητές.

Εκτός αυτού θεωρώ για πολλούς λόγους ανεφάρμοστο τον τρόπο διεξαγωγής του μαθήματος (αν κάποιος ήθελε και επιχειρούσε...) λόγω του πλήθους ρυθμίσεων, που διάβασα πως χρειάζεται να κάνει ο διδάσκων εκπαιδευτικός (για να επιτρέψει την πρόσβαση για κάθε μαθητή από όσους αιτηθούν συμμετοχή, να διακόψει, αν χρειαστεί την πρόσβαση..., κ.α.). Η διδακτική ώρα επαρκεί, άραγε, για εξέταση (εργασιών, ασκήσεων...), ρυθμίσεις σε tablet, υπολογιστή ή κινητό, παράδοση-διάλεξη (!), έλεγχο της ροής, ώστε να κάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις σε περίπτωση που κάτι ξεφεύγει από τα επιθυμητά (φασαρία, αταξία και ανάρμοστη συμπεριφορά...);

Αν η προσοχή του καθηγητή είναι στον έλεγχο του μέσου και του τρόπου μετάδοσης, δεν θα έχει τον έλεγχο ροής του μαθήματός του. Εκτός αν του ...διαθέσουν τεχνικό για τη μετάδοση του μαθήματος!... Τι λέτε;

Αλλά μήπως όσοι τα σχεδίασαν έχουν εμπειρία της τάξης;...

Δεν ξέρω αν αυτός ο τρόπος κοινοποίησης του μαθήματος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για («αντικειμενική») αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών. Από ποιους; Ίσως και από τους γονείς ή άλλους, που θα βρίσκονται στο χώρο του μαθητή, που θα βλέπει-ακούει, ίσως συμμετέχει από απόσταση; Φοβάμαι πως δεν είναι αυτός ένας ασφαλής τρόπος για αξιολόγηση. Θυμάμαι τώρα μια άποψη για τις σχετικές με την Ιστορία και τη διδασκαλία της ιστοσελίδες μου, που διάβασα κάποτε σε blog συζήτησης, όπου τυχαία είχα μπει. Επειδή αναφέρω στην κεντρική σελίδα μου «Στις ιστοσελίδες μου θα βρείτε μαθήματα κατά θεματικές ενότητες προς χρήση καθηγητών φιλολόγων και των μαθητών τους στο Γυμνάσιο» και δεν εννοώ κάθε διδακτική ενότητα, αφού δεν είναι κατάλληλες όλες για μάθημα με Η/Υ (αν δεν στηρίζονται και σε οπτικό-εικονογραφικό υλικό, δεν έχουν νόημα, θα μπορούσαν να γίνουν κάλλιστα με βιβλία και φωτοτυπίες, αν μόνο κείμενα είναι το υλικό μας - και για την αρχαία Σπάρτη υπάρχει το λιγότερο οπτικό υλικό, όλα σχεδόν είναι πληροφορίες κειμενικές), με κατηγορούσε κάποιος ότι δεν περιλαμβάνω τίποτα για την ένδοξη ιστορία της αρχαίας Σπάρτης και της σπαρτιατικής αγωγής… Αυτοί είναι, έγραφε, οι δάσκαλοι των παιδιών μας, διαγράφουν ένδοξες σελίδες της ιστορίας μας! Αυτός ο άγνωστος επισκέπτης των ιστοσελίδων μου, που είναι δημιουργημένες και για εξ αποστάσεως διδασκαλία, με αξιολόγησε, όπως αυτός έκρινε! Έτσι θα με αξιολογούσε οποιοσδήποτε άσχετος με το τι και πώς γίνεται το μάθημα στη σχολική τάξη, ακόμα και αν έβλεπε και άκουγε ζωντανά το μάθημα!...

Μάθημα με παρουσία άλλων, εκπαιδευτικών και σχολικού συμβούλου έχω πραγματοποιήσει, περισσότερες από μία φορές, αλλά το θέλαμε και το είχαμε συμφωνήσει. Την κάμερα, όμως, δεν θα την ήθελα (τώρα δεν είμαι εκπαιδευτικός, αφού είμαι συνταξιούχος) για πολλούς λόγους και για τους παραπάνω που αναφέρω. Και παραδέχομαι πως κάποια μαθήματά μου ήταν πολύ επιτυχημένα και μου πρόσφεραν μεγάλη ικανοποίηση, ενώ άλλα με απογοήτευαν!...

Μια λογική, πιστεύω, απορία θα εκφράσω επιπλέον:

Αν χρησιμοποιηθούν οι κάμερες για την εξ αποστάσεως μετάδοση του μαθήματος της σχολικής τάξης, πώς αυτή η διαδικασία μπορεί να συνδεθεί με την αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών;

Ποιοι θα είναι αυτοί, εκτός των μαθητών, οι οποίοι παρακολουθώντας τη διαδικασία του μαθήματος θα έχουν ως έργο τους την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού που διδάσκει; Οι γονείς των μαθητών μήπως; Γιατί, πρόκειται να εκφράζουν τη γνώμη τους μέσα από κάποιο θεσμοθετημένο όργανο, στο οποίο θα συμμετέχουν με αυτό το σκοπό; Και με ποια προσόντα, ώστε να είναι αντικειμενικοί στην κρίση τους; Κάτι τέτοιο μέχρι τώρα τουλάχιστον δεν προβλέπεται.

Θα είναι ίσως κάποια όργανα θεσμοθετημένα, όπως σχολικοί σύμβουλοι, ο διευθυντής της σχολικής μονάδας ίσως, κάποια άλλα όργανα της εκπαίδευσης με σκοπό την αξιολόγηση και στόχο, πιθανώς, τη βελτίωση του εκπαιδευτικού που θα βρεθεί με ελλείψεις στην κατάρτισή του ή στη διδακτική και παιδαγωγική μέθοδό του. Σε τέτοια περίπτωση θεωρώ πως οι κάμερες είναι περιττές, αφού τα αρμόδια όργανα θα προβλέπεται, κατά πάσα πιθανότητα, να παρίστανται κατά τη διεξαγωγή του μαθήματος μέσα στη φυσική τάξη.

Πώς, λοιπόν, συνδέεται η μέσω κάμερας μετάδοση του μαθήματος με την αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών; Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, πρόκειται για δύο διαφορετικά ζητήματα, που δεν πρέπει να τα συγχέουμε. Το ζήτημα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με την αναμφισβήτητη αδράνεια ή αντίδραση-άρνηση εδώ και δεκαετίες αφενός και η μετάδοση αφετέρου με κάμερα του μαθήματος, η οποία όπως προσδιορίζεται από τις σχετικές διατάξεις δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα και λόγω των πολλών τεχνικών απαιτήσεων, που μετατρέπουν τον διδάσκοντα σε τεχνικό αποσπώντας τον από τη διδασκαλία, και λόγω του τρόπον τινά ορισμού της παράδοσης του μαθήματος ως διάλεξης, κάτι που δεν μπορεί να ισχύσει με τα σύγχρονα δεδομένα της παιδαγωγικής.