Του Φράγκου Κων/νου Εκπαιδευτικού Οικονομολόγου του 4ου ΓΕΛ Λαμίας
Σχολιάζοντας τα φετινά θέματα των πανελλαδικών στην Οικονομία του Γενικού Λυκείου θα έλεγα ότι ήταν βατά και αφορούσε καλά διαβασμένους μαθητές .Βέβαια υπήρξε ένα θέμα με το Α1.β αν είναι σωστό ή λάθος που κατά την άποψή μου είναι λάθος έτσι όπως είναι διατυπωμένο και στο βιβλίο .
Επίσης να διευκρινίσω εκ των προτέρων ότι σκοπός μου δεν είναι να έρθω σε αντιπαράθεση με κανένα Εκπαιδευτικό αλλά να εκφράσω την άποψή μου για το ερώτημα Γ.2 σχολιάζοντας ταυτόχρονα κάποια σημεία της λύσης που έδωσε συνάδελφος και να εξηγήσω γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά .
Έλεγε λοιπόν το Γ.2 ερώτημα « Μεταξύ των ετών 2000 και 2001 ποιο μέρος της μεταβολής του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές οφείλεται στην μεταβολή της παραγόμενης ποσότητας (μονάδα 1)και ποιο μέρος της μεταβολής του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές οφείλεται στη μεταβολή της τιμής »(μονάδες 3)
Παραθέτω τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στα δεδομένα της άσκησης των Πανελλαδικών
Η επίσημη απλή απάντηση της Κ.Ε.Ε είναι ότι αφαιρώντας τα δύο πραγματικά ΑΕΠ βρίσκουμε το μέρος της μεταβολής του ονομαστικού ΑΕΠ που οφείλεται στη μεταβολή της ποσότητας δηλαδή 110.000-100.000 = 10.000. και η υπόλοιπη μεταβολή του ονομαστικού ΑΕΠ δηλ 32.000 – 10.000 = 22.000 οφείλεται στη μεταβολή της τιμής.
Σε ότι αφορά την μεταβολή του ΑΕΠ λόγω μεταβολής της ποσότητας δεν νομίζω να υπάρχει κάποιος που να διαφωνεί .Η μεταβολή είναι 10000 .Η διαφορά που υπάρχει εντοπίζεται στη μεταβολή της τιμής
Σύμφωνα με τη λύση της Κ.Ε.Ε και συγκρίνοντας τις ποσοστιαίες μεταβολές και τις μεταβολές που προκύπτουν θεωρεί ότι λόγω αύξησης της ποσότητας κατά 10% ή σε μεταβολή 10000 το ΑΕΠ έγινε 110.000 η αύξηση κατά 20% λόγω τιμής υπολογίζεται στο αυξημένο ΑΕΠ δηλαδή στις 110000 . Μόνο έτσι κατά την άποψή μου μπορεί να εξηγηθεί η μεταβολή των 22000 ή σε ποσοστό 20 % .
Εδώ η Κ.Ε.Ε ουσιαστικά δέχεται ότι μεταβάλλεται πρώτα η ποσότητα και στη συνέχεια η τιμή. Να μεταβληθεί πρώτα η τιμή και στη συνέχεια η ποσότητα απορρίπτεται διότι προκύπτει μεταβολή ΑΕΠττ λόγω ποσότητας 12000 ενώ η σωστή μεταβολή είναι 10000 . 20Χ(5500-5000) = 10000
Να τονίσω ότι αφού η Κ.Ε.Ε θέλει αυτόν τον τρόπο λύσης θα έπρεπε να είναι πιο διαφωτιστική συμπληρώνοντας την υπάρχουσα εκφώνηση ……….« αν δεχτούμε ότι πρώτα έχουμε αύξηση της ποσότητας και στη συνέχεια αύξηση της τιμής » διότι αύξηση 22000 ή ποσοστό 20% λόγω τιμής βγαίνει μόνο αν υπολογίσουμε την αύξηση στις 110000 δηλ μετά την αύξηση του ΑΕΠ λόγω ποσότητας
Τα ανωτέρω παρουσιάζονται παρακάτω
Με βάση το σκεπτικό της Κ.Ε.Ε μπορούμε να δώσουμε και την παρακάτω λύση
Έστω ότι η τιμή το 2000 είναι P1 και η ποσότητα Q1 δηλ το ΑΕΠττ2000 = P1 X Q1 (1)
Κατά τη διάρκεια του 2001 το ΑΕΠττ αυξήθηκε κατά 10 % και στη συνέχεια κατά 20%
Άρα η αύξηση του ΑΕΠ λόγω ποσότητας είναι : P1 X Q1 Χ 10% = 0,1P1 X Q1 (2) και το ΑΕΠ θα γίνει : P1 X Q1 + 0,1P1 X Q1 =1,1P1 X Q1(3)
Η αύξηση του ΑΕΠ λόγω τιμής θα υπολογισθεί στο 1,1 P1 X Q1 και όχι στο P1 X Q1 και θα είναι 1,1P1 X Q1Χ20% = 0,22P1 X Q1 (4) και το ΑΕΠττ στο τέλος του 2001 είναι: 1,1P1 X Q1 + 0,22P1 X Q1 = 1,32P1XQ1 (5)
Επιστρέφοντας στα δεδομένα της άσκησης η αύξηση του ΑΕΠ λόγω ποσότητας από τη σχέση (2) είναι : 0,1P1 X Q1 = 0,1 X 20 X 5000 = 10000 ενώ η αύξηση του ΑΕΠ λόγω τιμής από τη σχέση (4) είναι: 0,22P1 X Q1 = 0,22 X 20 X 5000 = 22000
Συνολική μεταβολή 10000 + 22000 = 32000
Επομένως το ΑΕΠττ2001 κάποια χρονική στιγμή του 2001 θα είναι 100000 + 10000 = 110000 ευρώ λόγω αύξησης της ποσότητας και στο τέλος του 2001 θα γίνει 110000 + 22000 = 132000 λόγω αύξησης της τιμής
Πράγματι από τη σχέση (5) προκύπτει :ΑΕΠττ2001 = 1,32Χ20Χ5000 = 132000 ευρώ
Διάβασα με μεγάλη προσοχή την απάντηση που δώσατε στο ερώτημα Γ.2
Η αύξηση του ΑΕΠττ2000 - 2001 είναι : 132000 - 100000 = 32000. Κατά την άποψή σας οι 10000 οφείλονται στην μεταβολή της ποσότητας οι 20000 στη μεταβολή της τιμής και οι 2000 και στα δύο .
Για να απαντήσουμε σύμφωνα με τη λύση που δώσατε - την οποία δεν αμφισβητώ - η ερώτηση θα έπρεπε να είναι : « που οφείλονται οι μεταβολές του ΑΕΠττ μεταξύ των 2000 – 2001»
Αναρωτιέστε αν είναι λογικό, σε μια οικονομία που η τιμή και η ποσότητα αυξήθηκαν ποσοστιαία το ίδιο, το μέρος της μεταβολής που οφείλεται στην αύξηση της τιμής να είναι διαφορετικό από εκείνο που οφείλεται στην αύξηση της ποσότητας .Ναι αν διαφέρει το αρχικό μέγεθος .Αν η μεταβολή είναι πχ 50% άλλη μεταβολή θα προκύψει αν αρχικό μέγεθος είναι το 100 και άλλη αν αρχικό μέγεθος είναι 110. Στην πρώτη περίπτωση προκύπτει μεταβολή 50 ενώ στη δεύτερη περίπτωση 55 παρά το γεγονός ότι οι ποσοστιαίες μεταβολές είναι ίσες
Από εδώ ξεκινάει το πρόβλημα γιατί η μεν Κ.Ε.Ε υπολογίζει τη μεταβολή της τιμής πάνω στο αυξημένο ΑΕΠ μετά την αύξηση της ποσότητας δηλ στις 110000 ενώ εσείς πάνω στις 100000 γιαυτό υπάρχει και η διαφορά των 2000
Πιο αναλυτικά : Για να υπολογίσετε την μεταβολή του ΑΕΠ λόγω μεταβολής της τιμής και της ποσότητας χρησιμοποιείτε ως αρχικό μέγεθος τις 100000 και για την τιμή και για την ποσότητα .
μεταβολή ΑΕΠ λόγω της τιμής είναι : 10000 Χ 10% = 10000
μεταβολή ΑΕΠ λόγω της ποσότητας είναι : 100000 Χ 20% = 20000
Δηλαδή συνολική μεταβολή : 10000 + 20000 = 30000
Η συνολική όμως μεταβολή του ΑΕΠ είναι 32000 άρα θεωρείται ότι οι 2000 με βάση τους υπολογισμούς που κάνατε οφείλονται στο γινόμενο των μεταβολών της τιμής και της ποσότητας δηλ σε μεταβολή της τιμής και της ποσότητας που ήδη έχετε υπολογίσει.. Επομένως δεν έχετε διαχωρίσει ποια μεταβολή του ΑΕΠ οφείλεται στην τιμή και ποια στην ποσότητα Αυτός είναι και ο λόγος που θεωρώ ότι η ερώτηση για τη δική σας λύση πρέπει να είναι « που οφείλονται οι μεταβολές του ΑΕΠττ μεταξύ των 2000 – 2001»
Κατά την άποψή μου η απάντηση στην ερώτηση αυτή θα έπρεπε να είναι αυτή που δώσατε : 10000 σε μεταβολή της ποσότητας 20000 στη μεταβολή της τιμής και 2000 στο γινόμενο των μεταβολών της τιμής και της ποσότητας
Θεωρώ όμως ότι και σε αυτή την ερώτηση οι υποψήφιοι θα έδιναν την ίδια απάντηση με της Κ.Ε.Ε
Ακόμη και επιμερισμό της διαφοράς των 32000 να κάναμε με βάση τις ποσοστιαίες μεταβολές της τιμή και της ποσότητας θα προέκυπτε αυτή η διαφορά των 2000
Όπου 10 και 20 είναι τα ποσοστά μεταβολής της ποσότητας και της τιμής αντίστοιχα και 32 η συνολική ποσοστιαία μεταβολή του ΑΕΠττ μεταξύ 2000 - 2001
Σύνολο μεταβολών =10000 + 20000 = 30000 διαφορά 2000
Ή άλλος τρόπος :Μεταβολή Α.Ε.Πττ 2000 – 2001 =ΔQXP1 + ΔPXQ1 = (55000 – 5000)X20 + (24 – 20)X5000 = 500X20 + 4X5000 = 10000 + 20000 = 30000 διαφορά 2000
Πράγματι αυτή η διαφορά είναι το γινόμενο των μεταβολών της τιμής και της ποσότητας δηλ :
ΔPXΔQ = (24 – 20)X(5500 – 5000) =4X500 = 2000
Επαναλαμβάνω όμως ότι σε αυτή την περίπτωση με βάση την εκφώνηση του Γ.2 δεν έχουμε διαχωρίσει τη μεταβολή ου ΑΕΠ λόγω τιμής και λόγω ποσότητας γιατί υπάρχει ένα ποσό 2000 που οφείλεται και στην τιμή και στην ποσότητα γιαυτό όπως έχω αναφέρει πιο πάνω η ερώτηση θα έπρεπε να είναι διαφορετική
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ : Υπάρχει συμφωνία σε ότι αφορά τη μεταβολή της ποσότητας διαφωνία σε ότι αφορά τη μεταβολή της τιμής και αυτό συμβαίνει διότι είναι διαφορετική η βάση υπολογισμού των μεταβολών της τιμής και της ποσότητας .
Δυστυχώς πρέπει κάποιες φορές να επιχειρηματολογούμε για τα προφανή.
Σε δύο μέρες ψηφίζουμε χωρίς οι μαθητές μας και αυριανοί πολίτες να έχουν ούτε τη παραμικρή επαφή με θέματα οικονομίας μετά από 6 χρόνια σχολικής ζωής.
Είναι άραγε όλα όσα μαθαίνουν στο σχολείο σημαντικότερα από ένα τομέα που απασχολεί όλους τους ανθρώπους;
Είναι τόσο δύσκολο όλοι οι πολίτες να γνωρίζουν τα βασικά τουλάχιστον στη οικονομική ζωή μετά το τέλος της σχολικής τους ζωής;
Πόσοι άραγε γνωρίζουν τι σημαίνει στην πραγματικότητα κάποιοι πολίτες να μην πληρώνουν για το ασφαλιστικό σύστημα και και το σύστημα υγείας για τους ίδιους και για τη χώρα;