Μερικές απορίες για τις επικείμενες τοποθετήσεις των Υποδιευθυντών

Του Θεόφιλου Τραπεζανλίδη

Κάτι δεν καταλαβαίνω καλά. Διαβάζω την πρόσκληση για την πλήρωση υποδιευθυντών και προσπαθώ ανεπιτυχώς να κατανοήσω αρκετά της σημεία. Κάθομαι και γράφω με την κρυφή ελπίδα ότι θα τα αποσαφηνίσω, αλλά ταυτόχρονα έχω και μια βεβαιότητα ότι αυτό δεν θα συμβεί. Δεν πειράζει όμως. Ας τα γράψω για να είναι κάπως δομημένα, ώστε να τα επικοινωνήσω με φίλους. Άλλωστε, η αυθεντική επικοινωνία είναι ίσως η λύτρωση για το ό,τι.

Πάμε λοιπόν. Σε μια πρώτη γενική σκέψη διαπιστώνω το εξής. Η επιλογή των υποδιευθυντών γίνεται μέσω δύο πυλώνων και την τελική ευθύνη της επιλογής φέρει ένας τρίτος. Πιο καθαρά, έχουμε το Τοπικό Συμβούλιο Επιλογής της παρ. 9 του άρθρου 37 του ν. 4823/2021 (Α’ 136) με βάση τα κριτήρια της παρ. 2 του άρθρου 32 του ως άνω νόμου. Πρόκειται για τον νόμο που αφορά στην τοποθέτηση των διευθυντών. Ο άλλος πυλώνας είναι η γνώμη του διευθυντή της σχολικής μονάδας και την τελική ευθύνη φέρει ο διευθυντής εκπαίδευσης. Οπότε, υπάρχει η περίπτωση η πρόταση του διευθυντή της σχολικής μονάδας και η πρόταση του τοπικού συμβουλίου να μην ταυτίζεται με αυτήν του διευθυντή εκπαίδευσης. Νομίζω ότι ξεκινούν οι απορίες μου:

1η : Γιατί δεν υπάρχει πρόβλεψη στο κατά πόσο βαραίνει την απόφαση τοποθέτησης η πρόταση του τoπικού συμβουλίου και κατά πόσο η γνώμη του διευθυντή; Η ανυπαρξία της που έγκειται; Είναι λογική η σκέψη ότι σε μια δευτεροβάθμια η ανάγνωση της ανυπαρξίας θα είναι ότι το τοπικό συμβούλιο υπερέχει έναντι της γνώμης του διευθυντή και σε μια άλλη το αντίστροφο; Αν η σκέψη αυτή έχει βάση, δικαιούμαστε να μιλάμε για ίση μεταχείριση;

Συνεχίζοντας την ανάγνωση, έκπληκτος διαβάζω το παρακάτω:

“Η γνώμη του διευθυντή της σχολικής μονάδας ή του Ε.Κ. περιλαμβάνει την άποψή του για τον υποψήφιο που προκρίνει για τη θέση του Υποδιευθυντή ή των Υπευθύνων Τομέων Ε.Κ, και διαβιβάζεται από τον ίδιο στο Τοπικό Συμβούλιο Επιλογής. Για την διαμόρφωση της γνώμης δύναται να συνεκτιμάται μεταξύ άλλων η ικανότητα του κάθε υποψηφίου να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, να επιδεικνύει συνεργατική διάθεση και να επιλύει προβλήματα, ιδίως διδακτικά, διοικητικά, οργανωτικά και λειτουργικά, η προσωπικότητα και η γενική συγκρότηση του υποψηφίου, η συνεισφορά του στην δημιουργία κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος καθώς και η οργάνωση ή η συμμετοχή του στον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων.”

Εδώ έχω πολλές απορίες. Γνώμη δύναται να έχει ο καθένας για το ό,τι. Είναι άλλη η έννοια του όρου «γνώμη» και άλλη η έννοια της «αξιολόγησης», η οποία μάλιστα επιφέρει μια τοποθέτηση σε θέση ευθύνης. Για να γίνω πιο σαφής, είναι μια χαρά ένας διευθυντής (με την ανθρώπινη ιδιότητά του) να έχει μια γνώμη για έναν συνάδελφό του. Αν την μοιράζεται κιόλας προάγει την επικοινωνία. Αλλά μην το συγχέουμε  με την αξιολογική έκθεση για την ενδεχόμενη τοποθέτησή του σε θέση ευθύνης.

2η : Αν αυτό που μόλις έγραψα έχει λογική βάση, ρωτώ: Γιατί επιλέχθηκε αυτή η λέξη;

3η : Διαβάζω επίσης :

“Για την διαμόρφωση της γνώμης δύναται να συνεκτιμάται μεταξύ άλλων… ‘’

Ποιων άλλων; Αλήθεια ρωτώ ποιων άλλων; Δηλαδή ο άνθρωπος που θα αιτηθεί δεν πρέπει να ξέρει σε τι θα αξιολογηθεί; Γιατί δεν αναγράφονται αυτά τα άλλα; Είναι παράλειψη ή εξυπηρετεί κάτι άλλο; Αν ναι, τί;

4η: Συνεχίζοντας διαβάζω:

“Για την διαμόρφωση της γνώμης δύναται να συνεκτιμάται μεταξύ άλλων η ικανότητα του κάθε υποψηφίου να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, να επιδεικνύει συνεργατική διάθεση και να επιλύει προβλήματα, ιδίως διδακτικά, διοικητικά, οργανωτικά και λειτουργικά, η προσωπικότητα και η γενική συγκρότηση του υποψηφίου, η συνεισφορά του στην δημιουργία κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος καθώς και η οργάνωση ή η συμμετοχή του στον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων.”

Ξεκινώ. Να επιλύει διδακτικά προβλήματα. Από που έχει αυτήν την πληροφορία ο διευθυντής; Ξέρει ο διευθυντής, τις καλύτερες των προθέσεων να έχει, ακόμη και σε ένα μικρό αριθμητικά σύλλογο διδασκόντων, την διδακτική πρακτική των εκπαιδευτικών; Πώς; Και αν το ξέρει ποιο είναι το εργαλείο μέτρησης που χρησιμοποιεί; Και αλήθεια, πότε πρόλαβε να έχει ασφαλή συμπεράσματα, αφού μόλις τοποθετήθηκε και γνώρισε τους εκπαιδευτικούς; Δεν καταλαβαίνω.

Δεν θέλω να κλείσω  με μια ακόμη απορία. Για το τέλος δεν θα ζυγίσω πολύ τις λέξεις μου. Είναι απαράδεκτο, να αναγράφεται η πρόταση Για την διαμόρφωση της γνώμης δύναται να συνεκτιμάται μεταξύ άλλων η προσωπικότητα και η γενική συγκρότηση του υποψηφίου.

Δηλαδή, ένας διευθυντής, που κατάφερε να έχει αυτήν θέση έχοντας ίσως μεταπτυχιακό και ίσως διδακτορικό και ίσως ξέρει αγγλικά και γαλλικά και μοριοδοτήθηκε από σεμινάρια κτλ, ποια εκπαίδευση έχει στο να εκτιμά την προσωπικότητα του άλλου; Ρε παιδιά, πως την μετράμε την προσωπικότητα; Το μήκος το μετράμε σε μέτρα. Την προσωπικότητα σε τί; Και ακόμη χειρότερα, πώς συγκρίνεις προσωπικότητες ,όχι απλά έχοντας γνώμη, αλλά αξιολογώντας; Φίλε Θάνο έχεις απόλυτο δίκιο. Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Τελικά, μήπως καταλαβαίνω καλά;

Κλείνοντας, θέλω να προλάβω μια ενδεχόμενη ένσταση που μπορεί να υπάρξει, η οποία συνοψίζεται στο εξής: Ok, λες την άποψη σου Θεόφιλε και έχεις τις αντιρρήσεις σου. Πες μας όμως: Εσύ τι προτείνεις;

Η αλήθεια είναι ότι έχω ορισμένες ιδέες κατά νου, τις οποίες με χαρά μπορώ να καταθέσω εφόσον μου ζητηθεί. Αυτό, όμως, που θέλω απαραίτητα να τονίσω είναι ότι έχω τις ιδέες μου, οι οποίες μπορεί να είναι και τελείως ανεδαφικές, αλλά δεν πειράζει, Γιατί δεν πειράζει; Γιατί εγώ δεν νομοθετώ και δεν αποφασίζω. Ίσως, αν θεωρούσα ότι έχω τις λύσεις, θα διεκδικούσα να γινόμουν υπουργός. Βέβαια και στην τοποθέτηση των υπουργών δεν υπάρχουν τουλάχιστον ανακοινώσιμα κριτήρια. Στους διοικητές νοσοκομείων υπάρχουν;

Λοιπόν. Δεν είμαι υπουργός. Έχω την ευθύνη των λεγόμενών μου. Έως εκεί. Όταν έχεις τη θέση του ηγέτη, έχεις και την ευθύνη που απορρέει από αυτήν.