Του Γιάννη Π. Πλατάρου –Μαθηματικού
Η γραφειοκρατία είναι μια Λερναία Ύδρα με εκατό κεφάλια. Ο άθλος-επίλυση του Ηρακλή ήταν κόψιμο και καυτηρίαση του κοψίματος, για να μην ξαναφυτρώσει νέο κεφάλι στην θέση του παλιού. Το παρόν σημείωμα αφορά ένα τέτοιο κεφάλι που δημιουργεί σοβαρές παρενέργειες στην ταχύτητα του θεσμού της αξιολόγησης.
Το συγκεκριμένο θέμα, όπως και όλα τα θέματα γραφειοκρατίας, είναι και περιττό και παράλογο. Ο Βόλφ Μπίρμπαν που μελοποιήθηκε στα «Πολιτικά τραγούδια» από τον συνάδελφο μαθηματικό Θάνο Μικρούτσικο (όλη η οικογένεια Μικρούτσικοι, είναι Μαθηματικοί) και μας έμαθε από το 1975, μέσω της αείμνηστης Μαρίας Δημητριάδη, τα γραφειοκρατικά καθεστώτα της εποχής του ψυχρού πολέμου: «… Και πέστε μου αξίζει μια πεντάρα, των γραφειοκρατών η φάρα…»
Χρόνια πολλά, στην εκπαίδευση, χρησιμοποιούμε την διπλή «νέα γραφειοκρατία»: Έγχαρτη και ηλεκτρονική. Περιμένουμε από έναν νέο φωτισμένο και γνώστη Υπουργό, τον κ. Πιερρακάκη ως νέο Ηρακλή, να μας σώσει από το τέρας. Είτε συμφωνεί πολιτικά είτε όχι με την κυβέρνηση, κάθε εκπαιδευτικός, πιστεύει ότι «…αυτά τα θέματα, αν είναι να τα λύσει κάποιος, θα είναι ο νέος Υπουργός και –δυστυχώς για όλους – μάλλον κανένας άλλος…» Πολιτικοί με όραμα και πάθος προσφοράς, αποτελούν επί πολλές δεκαετίες, μειονότητα στο πολιτικό προσωπικό, με τάσεις συρρίκνωσης έτι περαιτέρω. Από την άλλη πλευρά όμως, της αισιοδοξίας, ένα πρόσωπο, φτάνει για να κάνει την διαφορά, αρκεί να θέλει , να ξέρει και να μπορεί, δηλ. να έχει την εξουσία, για να μπορεί.
Ένα θέμα παράλογης γραφειοκρατίας στην διαδικασία της αξιολόγησης, είναι μια παλιότερη προφορική οδηγία από την τέως ηγεσία στο Υπουργείο, την οποία γλαφυρά παρουσιάζουμε ως :
Μελέτη περίπτωσης: Ένας Σ.Ε. έχει ως περιοχές ευθύνης του 15 Διευθύνσεις Εκπαίδευσης (Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας) και είναι Μουσικός. Αξιολογεί το Α1 πεδίο. Προαξιολογικά συντάσσει πρωτόκολλο παρακολούθησης δύο διδασκαλιών σε δύο ημερομηνίες σε συνεργασία με τον αξιολογούμενο. Είναι υποχρεωμένος να συντάξει και δύο αντίστοιχες «Συνοπτικές Εκθέσεις αξιολόγησης» για 1η και 2η αξιολογική συνάντηση. Αυτές οι αξιολογήσεις, λαμβάνουν αριθμό Εμπιστευτικού Πρωτοκόλλου και κοινοποιούνται επ΄ αποδείξει στον αξιολογούμενο, ώστε να μπορέσει, αν το επιθυμεί, να ασκήσει το δικαίωμα ένστασης.
Το ουσιώδες ερώτημα είναι το εξής:
«Από που παίρνουν πρωτόκολλο εμπιστευτικό; Από την Διεύθυνση Εκπαίδευσης που υπάγονται ή από την Διεύθυνση Εκπαίδευσης που υπάγεται ο αξιολογούμενος;»
Προφορική οδηγία της παλιάς ηγεσίας του Υπουργείου : «Από την Δ.Ε που υπάγεται ο αξιολογούμενος, διότι (βάσιμη εικασία του γράφοντος) ο οικείος Δ.Ε. εκτελεί προσωρινά χρέη επόπτη και άρα ασκεί και τον διοικητικό έλεγχο και άρα για να τον ασκήσει πρέπει το έγγραφο να είναι «δικό του»
Ο δυνητικός έλεγχος αφορά «Τι είδε ο Σ.Ε. μέσα στην τάξη» αν είδε καλά. Αν κατάλαβε καλά, αν έγραψε καλά, αν διατύπωσε αυτό που είδε καλά, αν η περιγραφή του είναι επαρκής ή δεν είναι. Να έχει την δυνατότητα να του πει -έστω και επί σπανιοτάτης περιπτώσεως- «αφαίρεσε αυτή την λέξη που είναι οξεία ως έννοια , τεκμηρίωσε την έκθεση περισσότερο.»
Το παραπάνω , μπορεί να φαίνεται υπερβολικό αλλά προβλέπεται σε όλη την Διοίκηση , δηλ. ο λεγόμενος «προληπτικός έλεγχος» .
Η άποψή μου επί του ανωτέρω. είναι με τέσσερις συνιστώσες: Επιστημονική , Πολιτική, Πρακτική, Οικονομική που επικαλύπτονται:
Επιστημονική Διοικητική: Ο λεγόμενος «προληπτικό έλεγχος» ασκείται ουσιαστικά και έμπρακτα:
α) Μέσω του δικαιώματος ενστάσεως του αξιολογούμενου πριν την τελική αξιολόγηση , με επιτροπή επί τούτω από την οικεία Διεύθυνση.
β) Η τελική αξιολόγηση δύναται και αυτή να ελέγχεται πριν οριστικοποιηθεί (δηλ. προληπτικά) με αποστολή κειμένου τελικής αξιολόγησης στον οικείο Δ.Ε. με ανταπάντηση «Ο.Κ» ή παρατηρήσεις , πριν την «εξαγωγή» του εγγράφου μέσω gov.gr
Πολιτική : Επιβραδύνεται η ταχύτητα διεκπεραίωσης της αξιολόγησης με αχρείαστα δρομολόγια και αχρείαστες ημέρες μετακίνησης στην οικεία Δ.Ε. για την οικεία «στρογγυλή σφραγίδα»
Πρακτική: Μειώνεται η επαγγελματική ψυχολογική κυρίως εξουθένωση των Σ.Ε. που μπορούν να κάνουν ταχύτερα το έργο τους με πρωτόκολλα από την δική τους διεύθυνση που υπάγονται.
Οικονομική : Όταν μετακινείται ένας Σ.Ε. από την έδρα του στην Αθήνα προς Νάξο για να αξιολογήσει έναν δόκιμο εκπαιδευτικό, είναι υποχρεωμένος να πάει και στην Ερμούπολη της Σύρου να πάρει σφραγίδα δηλ. να κάνει πιθανότατα μια διανυκτέρευση παραπάνω. Αυτό έχει μετρήσιμο κόσμος αχρείαστο συν το εναλλακτικό κόστος από την μη αξιολόγηση ενός άλλου που δεν γίνεται.΄
Όθεν παρακαλούμε θερμώς την κεφαλή του Υπουργείου να άρει τις παλαιόθεν προφορικές οδηγίες με ένα σχετικό έγγραφο του κ. ΓΓ για να κάνουμε όλοι την δουλειά μας ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, λυσιτελέστερα .
"Εχω υπηρεσία κλπ". Μπράβο σας. Αυτό που δεν έχετε είναι το μπιγκ πρόμπλεμ....